اجتماعی , اخبار , فرهنگ و هنر , یادداشت

کاشان نیوز-عطیه جوادی راد: نمایش علی دارمی زاده ریشه داشت. او در نمایش «آن‌ها و آرشیگ» به سراغ دوپاره های ابدی ازلی رفته است. نمایش درباره ما و آنهاست. خودی یا غیرخودی ، دوست یا دشمن، حیدری یا نعمتی. دارمی زاده در جستجو برای یافتن تخم این کینه و نفاق هزاران ساله به نخستین ها رسیده است.

فریدون، جهانشاهی که فرِه ایزدی داشت. شاهی که هم شاه بود، هم موبد.
در اساطیر، در شاهنامه، فریدون جهان را میان سلم و تور و ایرج بخش کرد. سلم و تور به تلافی سهم نداشتن از ایران زمین، ایرج را به شقاوت کشتند و سرش را در صندوق برای فریدون شاه فرستادند. خونخواهی ایرج ، آغازگر جنگ های اساطیری ایران و توران است.
در نمایش دارمی زاده فریدون دو پسر دارد ایرج و تورج و دیگر دختری است با نام آرشیگ. (آرش+ایگ). فریدون باز در سودای تقسیم میراثش. جهان را دو پاره میکند. ایرج و تورج به پاداش ستایش کردن پدر، سمتی از جهان را گرفتند و آرشیگ ، دختر خردمند که پدر را حذر داد از اشتباه ، مجازات شد و قسمت ارداویراف گردید.
هر آنچه گفته شد روایت داستان های پیشینیان بود و استفاده علی دارمی زاده از این داستان در ساختن نمایش آرشیگ و انها که ما نه اجرا، که اجراخوانی از ان را در خانه تاتر کاشان تماشاکردیم.
علی دارمی زاده با استفاده از این کهن الگو ایده اش را اجرا کرده است. دارمی زاده برای برجسته ساختن اشتباه ها.
به سراغ نخستین پادشاهی می رود که اشتباه کرد که :
«نادانی را یک بار و کم از یک دم نیز آزمودن ، اشتباهی است بی برگشت ».
و بدین سان جنگ در گرفت. در جهان نمایش نیز جنگی به پا است و هر شاهی چشم در چشم شاه دیگر ، به سودای به دست آوردن نگین زرین یا سیخک زرین، صورتکی را از دست دیگری به خشم می ستاند و بر زمین می کوبد. جماعت سر تا پا سیاه مخلوق، چاکر، خادم و فرمان بردار نیز تنها به وعده ی خوراک، آسایش و یا رونق کاروبار ؛ همه به صف در پشت سر وعده دهنده ای که وعده ی رنگین تری بدهد ، نامش را به شاهی بلند تر فریاد می زنند
زبان نمایش دارمی زاده ، برساخته از ایده و جهان معنایی آن دیر آشنا به نظر می رسد، این آشنایی زدایی در سطح نحو با به هم ریختن ارکان جمله ها به چشم می خورد . جمله هایی که به صورت گروه فعلی یا شبه جمله استفاده شده اند. در سطح واژگان نیز ، استفاده از واژه های فارسی کم بسامد به زبان رنگ بوی متفاوت بخشیده است. البته انتخاب این زبان دور از فارسی معیار به همراه ریتم تند و فشرده حرکت های نمایش ، به ویژه در شروع نمایش، مخاطب را گیج می کند. شاید برای برخی پس زننده باشد. در ادامه با قرار گرفتن در جریان داستان و شناختن شخصیت ها شیرینی زبان به کام می نشیند.
در نهایت در کنار کاستی های لابد هر اثر ادبی ( در اینجا ادبی و نمایشی) هنر دارمی زاده در آفریدن یک شخصیت ، یک قهرمان خردمند برای وانفسای و بحبوحه و هیاهو نمایش است. آرشیگ از چسبیدن پسوند« ایگ» به آرش ساخته شده است.
در اساطیر ،آرش ، مرد کمانداری است که با پرتاب تیر (جان) مرز ایران و توران را باز ساخت. ولی در این نمایش ، آرشیگ زن تیراندازی است که مرزی را نشانه نمی گیرد. مرزهایی که سالیان سال قتلگاه شده اند و نقطه ی آغازیدن جنگ های پی در پی. آرشیگ این نمایش ابله خردمندی است که از فراز کوه قاف تیرش را به امید صلح به سمت ناکجا آبادی پرتاب خواهد کرد. این قهرمان که شبیه پهلوانان؛ رویین تن و پیل پیکر نیست، رجز نمی خواد، ولی با رهنمایی خرد می کوشد با پاک کردن مرزها ، بی معنا کردن مرزها، در پرتاب این مفهوم در مه آلودی آسمان، نور امیدی برای تمام شدن جنگ های مدام بیافریند که آفریدین سرشت زنان است. سپاس از علی دارمی زاده و دستش توانا.