کاشان نیوز – ابوالفضل نجیب: سیاست فی النفسه عالم پیچیده‌ای است. آنچه این پیچیدگی را در جمهوری اسلامی مضاعف و به یک بحران دائمی تبدیل کرده، تنزل دادن آن به مسابقه طناب‌کشی پنهان و آشکار بین جناح‌های سیاسی غالب است.
آنچه شباهت این بازی سنتی را با سنت‌های این بازی سیاسی قریب می‌کند، تنیده شدن غالب و مغلوب در انتهای مسابقه و به کنار انداختن طناب مسابقه تا دور بعد بازی است. آنچه ظریف در مصاحبه جنجالی به لامحال بودن شترسواری دولادولا تعبیر می‌کند، به‌نوعی ناظر بر این معنی است.
این شترسواری دولادولا سال‌های متمادی است برای آن‌هایی که حتی از دور دستی بر آتش سیاست ورزی دارند، مبرهن و واضح است. آنچه شاید لازم بود ابعاد و عمق و تبعات این رقابت برای عامی و عادی برملا کند، اعتراف نه‌چندان ظریفانه وزیر خارجه از موضع یکی از طرف‌های درگیر بود.
جدالی که خواسته یا ناخواسته مردم را به طناب در دست دو تیم مسابقه شبیه می‌کند. گواه این ادعا نه‌تنها نادیده گرفتن منافع کوتاه و درازمدت مردم که به‌نوعی و به ماهوی در کلان کلام به وجه‌المصالحه قرار دادن منافع ملی به نفع منافع توأمان اقتصادی و سیاسی یک گروه و البته به‌تناوب موضوعیت پیدا می‌کند.
از این زاویه حتی آنجایی که روحانی در واکنش به افشای فایل صوتی برآشفته و آن را به کثیف‌ترین تعبیر می‌کند، اگرچه در صورت ظاهر پشت منافع ملی و دفاع از مردم سنگر می‌گیرد، اما رد انگیزه‌های جناحی همان اندازه که در نیت واقعی جناح رقیب به‌خوبی هویدا و معلوم است.
این انگیزه‌های مشترک را می‌توان حتی در شباهت تهدیدهای امنیتی که دو رقیب سیاسی علیه هم بیان می‌کنند، ردیابی کرد. تهدیدهای مجلس به استیضاح و برکناری و محاکمه وزیر خارجه و از سویی تهدید چوب در آستین کردن عامل افشای فایل صوتی از سمت مقابل ناظر بر این ادعا است.
از این زاویه باید یادآور شد، آنچه روحانی را بیش از هر چیز آشفته کرده نه نفس اظهارات و ادعاهای ظریف که زمان انتشار آن است. آنچه روحانی به بازی کثیف تعبیر می‌کند بیش از هر چیز بر نقش شیطنت‌آمیز جناح رقیب در برملا کردن فایل صوتی و هم‌زمان با مذاکرات وین تأکید دارد.
به زبان ساده‌تر آنچه باعث شده روحانی برخلاف همیشه از کوره اعتدال در کلام و لحن خارج شود، زیر پا گذاشتن قواعد یا به تعبیر دیگر بر هم زدن تعادل و توازن بازی است؛ اما درعین‌حال فراموش می‌کند آن‌که ابتدابه‌ساکن قاعده این بازی را زیر پا گذاشته وزیر خارجه ایشان است. به این دلیل ساده که برخلاف عرف و اجماع مسابقه ظریف بسیاری خطوط قرمز را زیر پا گذاشته.
این‌که گفته می‌شود ظریف این اظهارات را برای ثبت در تاریخ بیان کرده، همان اندازه بی‌پایه و اساس است که واکنش تدافعی او در توجیه آنچه درباره نقش سردار سلیمانی بیان داشته؛ که علیرغم تغییر لحن، اما همچنان به تلویح و اشاره و گاه صراحت بر اختلافات اساسی و درستی مواضع و صحت آنچه درباره تبعات دخالت سردار سلیمانی در سیاست خارجی بیان داشته تأکید دارد.
بااین‌حال و از منظر عقلانیت سیاسی رسانه‌ای کردن مصاحبه ظریف در این موقعیت با هر نیت و انگیزه حتی اگر قائل به بهره‌برداری دولت فشل روحانی باشیم، قابل دفاع نیست. به این دلیل ساده که آنچه ظریف می‌گوید حداقل برای فعالان سیاسی و منتقدان داخلی و مخالفان خارجی امر پوشیده‌ای نبوده و نیست. بعلاوه این‌که به نظر نمی‌رسد اظهارات ظریف در تغییر جهت‌گیری مردم در انتخابات آینده و همچنین ارزیابی‌شان از وضعیت موجود تغییر محسوسی ایجاد کند.
دیدگاه شما