کاشان نیوز-محمد علی خرمی: ۱۷مرداد که نزدیک می شود، همه با خبرنگاران مهربان می شوند؛ حتی آنان که تا دیروز خواب توقیف رسانه ای را در سر می پروراندند و یا سعی داشتند با چماق شکایت و تهدید از انتقادها، انتقام بگیرند.
تقدیر از خبرنگاران در صدر برنامه روابط عمومی ها قرار می گیرد تا به میمنت این روز، عده ای ساعت کاری را پرکرده باشند و چند خبرنگار هم لذت تحویل گرفته شدن توسط چند مسئول را بچشند.
لذا زیاد هم نباید به این روز و عنوانش دلخوش بود. روز خبرنگار بیش از اینکه برای ما مبارک باشد برای آنان که می خواهند از پس تبریکها، خود را حامی دموکراسی و آزادی بیان معرفی کنند مبارک است.
۱۷ مرداد فرصتی است تا یک روز برای خودمان باشیم و به آنچه نوشته ایم و آنچه که ننوشته ایم و آنچه که باید برای فردا بنویسیم یا ننویسیم بیندیشیم.
روزخبرنگار فرصتی است برای نقد از درون؛ لذا نویسنده این متن، ضمن تبریک به همه اصحاب رسانه و عذرخواهی از محضر همکاران ، بی اخلاقی را یکی از آفتهای اصلی رسانه می داند و با یادآوری یکی از بندهای « اصول بین المللی اخلاق حرفه‌ای در روزنامه نگاری » به نقد اجمالی وضعیت رسانه در منطقه می پردازد.
اصول بین المللی اخلاق حرفه‌ای در روزنامه نگاری به وسیله تعدادهای از سازمانهای روزنامه نگاری منطقه ای و بین المللی تهیه و تصویب شد تا مبنا و الگویی برای تهیه قوانین اخلاقی در سطوح ملی و منطقه ای باشد و هر خبرنگار با هر دین و مذهب و ملیتی ، بالوجدان می پذیرد که در این حرفه حساس باید این اصول را سرلوحه کار خود قرار دهد.
در بند دوم این اصول آمده است:« روزنامه نگار، وقف واقعیت عینی است. بارزترین وظیفه روزنامه نگار این است که با وقف صادقانه خویش نسبت به واقعیت عینی، خود را در خدمت حق مردم در راه دستیابی به اطلاعات حقیقی و موثق قرار دهد و به نحوی رویدادها را وجداناً در گستره صحیح خود با ترسیم مناسبات اصلی و بدون تحریف و با کاربرد ظرفیت خلاقانه خود انعکاس دهد، مطالب کافی در اختیار مردم قرار گیرد تا بتوانند با استفاده از این مطلب به تصویری جامع و صحیح از جهان دست یابند؛ جهانی که در آن منشأ، ماهیت و جوهره رویدادها، و نیز فرایند و وضعیت امور به عینی ترین شکل ممکن قابل درک باشد».
در سطر اول این بند چند عبارت کلیدی و قابل تامل وجود دارد؛ « بارزترین وظیفه »، « وقف صادقانه »، « واقعیت عینی »، « حق مردم » و « اطلاعات حقیقی».
کار اصلی خبرنگار، وقف صادقانه خویش در جهت رسیدن مردم به اطلاعات موثق است و لذاست که می توان این حرفه را مقدس و حساس دانست؛ اما متاسفانه امروز برخی از اصحاب رسانه یا خود را وقف صاحبان قدرت و بازیگران میدان سیاست کرده اند و یا رسانه را ابزار کسب و کار می دانند.
نقدهای غیرمنصفانه، مداحی های بی محل و تخریبهای ناجوانمردانه نشان می هد که عده ای شرافت قلم را به زر ناسره فروخته اند و از قلم نردبانی ساخته اند برای رسیدن به سراب قدرت.
دامن زدن به شایعات بی پایه نشان می دهد که برخی از همکاران ما، ظرفیت خلاقانه خود را در خدمت تحریف واقعیتها قرار داده اند و با به بازی گرفتن ذهن و روان جامعه، ضمن پایمال کردن « حق مردم» در دست یافتن به « تصویری جامع و صحیح » به آلودگی روانی جامعه کمک می کنند.
شاید نکات مورد اشاره مورد انتقاد قرار گیرد و بحث « اقتصاد رسانه » در پاسخ به آن مطرح شود.
نویسنده این متن می پذیرد که انتشار، بدون تامین هزینه امکان پذیر نیست و نوشتن برای بازیگران سیاسی و یا وابستگی به یک جریان سیاسی می تواند وسیله ای برای تامین این هزینه باشد؛ اما سخن این است که نباید تامین هزینه رسانه با ضایع کردن « حق مردم » محقق شود.
رسانه ای که به «اسم مردم» یک منطقه می نویسد و خود را پایگاه خبری و یا تحلیلی مردم می نامد، حق ندارد بلندگوی یک حزب یا جناح خاص باشد و حتی اگر برای حزب یا جناح خاص قلم زد می تواند صادقانه با عنوانهای « آگهی»، « گزارش رپرتاژ» و غیره به مردم بگوید آنچه نوشته ام ممکن است واقعیتی عینی نباشد و شما محققانه به این قسمت بنگرید.
شاید برای کسب در آمد مجبور باشیم به صاحبان قدرت نزدیک شویم اما آیا می توان رسانه را نربان ترقی خود در فلان سمت کنیم و آیا می توانیم شرافت قلم را به ناچیزی بفروشیم؟
باید باور داشت که وظیفه خبرنگار ایجاد تصویری جامع و صحیح از رویدادهاست و اگر به هر بهانه ای واقعیتی حذف شود، کاهی کوه شود و یا کوهی کاه گردد، حق الناس تضییع شده و در بلند مدت نگاه مردم به خبرنگار از یک خادم صادق به یک انسان دروغگو و تحریف کننده تغییر می کند.
این حرفه امانتی است در دست ما و حفظ حرمت آن به عملکرد ما گره خورده است و امروز با عملکرد برخی از همکاران این امانت در معرض خطری جدی است. لذا همه ما باید مراقب باشیم تا از رسالتمان منحرف نشویم که « حرمت امامزاده را متولی باید حفظ کند».
دیدگاه شما