کاشان نیوز: رصدخانه ملي كاشان از عظيم‌ترين پروژه‌هاي ملي، زمينه‌ساز تحول علمي نجوم است
طرح رصدخانه درسال 1382 به تصويب هيات دولت رسيد، اما شش سال بعد يعني 1388 نخستين اعتبار رصدخانه تصويب شد. مشكلات در اعتبار و بودجه، پيچ و خم‌هاي زيادي را در مسير پيشرفت پروژه قرار داد تا اينكه رونمايي از تلسكوپ رصدخانه ملي در مرداد 1392 و درست 10 سال بعد از تصويب و تاييد سند رصدخانه، نويد روزهاي جوشش علمي بزرگ‌ترين پروژه علمي كشور را رقم زد. رصدخانه ابزار مي‌خواهد، تلسكوپ‌ها را مي‌توان قلب و ابزار مهم رصدخانه‌ها تلقي كرد.
زهرا نوروزی : كشف دنياي ستارگان و دسترسي به آن‌ها از دير باز مورد علاقه بشر بوده است. انسان‌ها از دير باز مي‌كوشيدند، تا راهي به جهان شيري بگشايند و پرده از رازهاي جهان ستارگان بردارند. ستاره‌ها در دنياي قديم رازهاي جنگ و صلح را براي بشريت مي‌گفتند و راهنماي انسان‌ها بودند به همين سبب تاسيس رصدخانه درشهرهاي باستاني مورد توجه حكام و دانشمندان زمان قرار مي‌گرفت. اما به مرور زمان و با پيشرفت علم بشر، كاركرد رصدخانه‌ها ديگر به انجام اين امور خلاصه نمي‌شد، زيرا وجود بنيادهاي علمي موقعيت‌هاي متفاوت اقتصادي و اجتماعي را براي شهرها مي‌آفريد. مكاني که براي مشاهده و بررسي و اندازه‌گيري پديده‌هاي آسماني درست شده است، حالا در جهان كاركردهاي گوناگون و متنوعي دارد و بسياري از كشورهاي جهان تا به امروز به تاسيس رصدخانه دست زده‌اند. مي‌توان گفت نقشي كه بشر از ديرباز براي رصدخانه‌ها در نظر مي‌گرفت، حالا همچنان ادامه دارد. اهميتي كه كشور ايران نيز در طرح تاسيس رصدخانه ملي آن را پيگيري كرد. رصدخانه‌اي كه حالا با گذشت 10 سال از تصويب آن تنها 25 درصد پيشرفت فيزيكي داشته است حالا در كاشان وجود دارد.
رصدخانه ملي كشور در كاشان
تاريخ رصدخانه در كشور ايران سابقه ديرينه و حياتي داشته و دارد. علم نجوم جز معدود علومي بود كه به سبب جذابيت و نكات ناگفته بسيار دانشمندان زيادي را به خود جلب و جذب مي‌كرد. البته در ان زمان وسايل و تجهيزات پيشرفته مانند تلسكوپ‌ها هنوز وجود خارجي نداشتند و همه چيز به صورت سنتي بود اما ناگفته نماند همين كنكاش نشان از اهميت علم نجوم مي‌داد. من با اطمينان خواهم گفت كه رصدخانه ملي ايران، نمونه تحول جدي در كشور است و بايد از آن استقبال كرد.
طرح تاسيس رصدخانه ملي در ايران از سال 1378 شكل گرفت. بر اساس بررسي‌هاي اوليه درسال 1379؛ قله 3300 متري گرگش در نزديكي روستاي كامو از توابع شهرستان كاشان جايي بود كه مقرر شد تا رصدخانه ملي را در درون خود جاي دهد. نقش واهميت اين رصدخانه دلايل زيادي را در بر مي‌گرفت. كارشناسان معتقد بودند كه وجود اين رصدخانه سبب خواهد شد، بسياري از علوم و فن‌آوري‌هاي گوناگون در مراحل تاسيس و رونمايي اين رصدخانه به كشور وارد شود و اين موضوع نيز مي‌تواند آينده علم نجوم در كشور را با تحولات جدي روبه‌رو سازد. موقعيت جغرافيايي منطقه رصدخانه نيز عامل ديگري بود كه به تولد آن در كاشان كمك كرد. تاسيس رصدخانه ملي به زمان‌هاي دور بر مي‌گردد. رصدخانه‌اي كه قرار بود از زمان ناصرالدين شاه شكل بگيرد اما شاه مستبد قاجار تفرج با دستگاه فرنگي در آسمان را ضرورتي بي‌جهت خوانده و گفته بود كه نبايد پول خرج هوا كرد. دلايلي علمي همچون بررسي وضعيت آلودگي نوري و اندازه‌گيري ميزان تلاطم جو در سطوح فوقاني كه به آن پارامتر مشاهده نيز مي‌گويند، از دلايل انتخاب كاشان بود.
طرح رصدخانه درسال 1382 به تصويب هيات دولت رسيد، اما شش سال بعد يعني 1388 نخستين اعتبار رصدخانه تصويب شد. مشكلات در اعتبار و بودجه، پيچ و خم‌هاي زيادي را در مسير پيشرفت پروژه قرار داد تا اينكه رونمايي از تلسكوپ رصدخانه ملي در مرداد 1392 و درست 10 سال بعد از تصويب و تاييد سند رصدخانه، نويد روزهاي جوشش علمي بزرگ‌ترين پروژه علمي كشور را رقم زد. رصدخانه ابزار مي‌خواهد، تلسكوپ‌ها را مي‌توان قلب و ابزار مهم رصدخانه‌ها تلقي كرد. تلسكوپ اين رصدخانه نيز با وجود سدهاي محكمي همچون تحريم و نبود امكانات لازم با همكاري متخصصان داخلي، ساخته و در مرداد 1392 رونمايي شد.
بودجه ناكافي،سد راه اين پروژه شد
بسياري از طرح‌هاي بزرگ در كشور ما بنا به ناتمام بودن يا نرسيدن بودجه تعطيل مي‌مانند. رصدخانه ملي كاشان، يکي از مهم‌ترين و عظيم‌ترين پروژه‌هاي علمي کشور، است كه از اين قاعده هميشگي، مستثنا نيست.
رئيس پژوهشگاه دانش‌هاي بنيادي نيز در سخنان خود به مشكلات جدي و گسترده بودجه‌اي در اين طرح اشاره كرده و حمايت‌هاي مقام معظم رهبري را عاملي دانسته بود كه از زمين گير شدن طرح جلوگيري كرده است. زيرا به گفته وي، حمايت‌هاي رهبر معظم انقلاب بود كه سبب شد، هشت ميليارد تومان به پروژه تزريق شود تا چرخ اين پروژه عظيم لنگ نماند. در سال 1390 بالاخره 4 ميلياردتومان بودجه براي تاسيس اين رصدخانه درنظر گرفته شد.كه همه آن پرداخت نشد. بسياري معتقدند كه با توجه به بودجه‌هاي عقب افتاده، اين رصدخانه هنوز به 9 ميليارد تومان پول نياز دارد.
كاشان زمينه تبديل شدن به شهرعلمي را دارد
وجود پروژه‌هاي عظيم علمي، اوضاع جغرافيايي و تاسيس بنيان‌هاي علمي و فرهنگي براي شهرهاي مختلف جهان،مزيت‌هايي به همراه مي‌آورد. شايد به همين دليل است كه بسياري از شهرها بنا به موقعيت خود،عنوان‌هايي همچون شهرهاي دانشگاهي يا شهرهاي علمي را به خود اختصاص مي‌دهند. منصور آراني نماينده مردم كاشان در مجلس شوراي اسلامي درباره تاثير موقعيت علمي شهر كاشان از وجود اين رصدخانه به «تهران امروز» مي‌گويد: «شهرهاي دانشگاهي در بسياري از كشورهاي جهان وجود دارند. وجود رصدخانه‌اي با موقعيت ويژه كه در خاورميانه بي‌نظير است، مي‌تواند براي اين شهرستان هزاران موقعيت مهم علمي ايجاد كند كه بايد از اين فرصت بهينه به نحو احسنت بهره گرفت. تاسيس رشته‌هاي دانشگاهي مناسب در زمينه نجوم، ايجاد شهرك صنعتي و موقعيتي كه فضاي مناسب براي رفت و آمد يا اسكان نخبگان را فراهم كند، نمونه اين فعاليت‌هاست. به نظر من وجود اين رصدخانه كه آن را در طرح‌هاي كلان و ملي دسته‌بندي مي‌كنند، اگر با فراهم آوردن زيرساخت‌هاي لازم فراهم شود، مي‌تواند در رونق اقتصادي و بهبود شرايط اجتماعي كاشان نيز موثر واقع شود. اگر اين رصدخانه بتواند به خوبي مطرح شده و جايگاه علمي كسب نمايد، بسياري از نخبگان نجوم را به سوي اين منطقه مي‌كشاند و حتي مي‌توان به عنوان جاذبه گردشگري از آن بهره‌مند شد.»
تقويت بنيادهاي علمي در كشور سبب مي‌شود كه نام كشورما درعرصه‌هاي مختلف مطرح شود. بايد توجه داشته باشيم كه سرمايه‌گذاري براي باروري نهادهاي علمي، كاري مفيد و مهم است زيرا اين سرمايه‌گذاري سبب مي‌شود كه نخبگان علمي به مرور زمان خود توانايي داشته باشند تا خودشان را بيازمايند. پيشينه كهن ايران سرشار از افتخارات علمي است. در سال‌هاي اخير كارهاي بسيار مثبتي براي توسعه علمي و فرهنگي كشور ايجاد شده است.چيزي كه ما را به عنوان يك كشور از ملل ديگر جهان متمايز مي‌كند، همين توجه و تمركزهاست. فايده مهم طرح‌هاي اينچنيني تقويت حس اعتماد به نفس ملي و خودباوري ميهني است كه مي‌تواند زمينه‌هاي پيشرفت ملي را در جامعه فراهم نمايد. مردم و نخبگان با ديدن اين پروژه‌ها به آينده اميد پيدا مي‌كنند و اين موضوع به شكل‌گيري همبستگي ملي درجامعه ما كمك خواهد كرد. همبستگي كه همه ما را به ساختن بنيادهاي علمي تشويق خواهد نمود.
تامين بودجه با همكاري همه جانبه
نماينده مردم كاشان در پاسخ به اين پرسش كه تامين بودجه عظيم اين پروژه چگونه محقق مي‌شود به خبرنگار تهران امروز مي‌گويد: «بودجه اين پروژه بسيار عظيم است. مقام معظم رهبري نيز عنايت‌هاي زيادي به تكميل اين پروژه داشته‌اند، اما به نظرمن ما نبايد طرح‌هاي كلان را به بهانه بودجه زياد در مدت طولاني رها كنيم. همياري با مراكز علمي بزرگ و بنيادهاي علمي يكي از راهكارهايي است كه مي‌تواند در اين زمينه راهگشا باشد. به علاوه ما بايد به رصدخانه به عنوان يك امكان بزرگ علمي نگاه كنيم و بودجه خاصي را براي آن درنظر بگيريم.»
احياي موقعيت كهن
بسياري از دانشمندان دوره اسلامي به علم نجوم علاقه خاص داشتند. گشت و گذار دنياي زيبا و پر رمز و راز ستاره‌ها،براي انسان‌هاي كهن جذابيت ويژه داشت. كاوش علمي در دنياي ستارگان در همه حال مزيتي بزرگ براي حكام و مردم در نظر گرفته مي‌شد. نگاهي كه حتي در هلاكو خان مغول نيز تاثير داشت و او را وادار به تاسيس رصدخانه مراغه كرد. رصدخانه ملي ايران در شرايط فعلي يك فرصت است. فرصتي كه اگر از آن به درستي بهره گرفته شود، موقعيت ديرينه ايران را در علم كهن نجوم متحول و خاطره تلاش‌هاي علمي نياكان ما را بازسازي خواهد كرد.
منبع: تهران امروز
بزودی کتابخانه مسجد آقا بزرگ کاشان تعطیل می شود!!!!!!!! 4سال پیش به دستور مسئولین فرمانداری کاشان بخش خواهران کتابخانه به دلایلی تعطیل شد؟؟؟ و حالا نیز گفته شده یک پیغام و مکاتبه از طرف دفتر امام جمعه محترم کاشان (دفتر آیت ا...نمازی ) به دست امور کتابخانه ها رسیده مبنی بر تعطیلی کتابخانه آقا بزرگ و تخلیه سریع آن . آیا باید با کتابخانه بزرگ و قدیمی مسجد آقا بزرگ کاشان ،این میراث فرهنگی غنی و بزرگ کاشان ،برای همیشه خداحافظی کرد . علت و نظر کارشناسی تعطیلی کتابخانه مسجد آقابزرگ اعلام نشده است؟؟؟!!!!