اخبار , فرهنگ و هنر , یادداشت

کاشان نیوز–مقداد نمکی آرانی: بیش از چهل سال پیش، ۳۰ مرداد ۱۳۵۴، روستای ابیانه با شمارهٔ ۱۰۸۹ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.

وجود آثار و بناهای تاریخی، شکوه معماری بومی، این روستا را در شمار نمونه‌های کم‌نظیر دیدنی‌های جهانی درآورده است.

از ویژگی‌های بارز مردم ابیانه اینکه ضمن ارج نهادن به ارزش‌های برتر اجتماعی و فرهنگی در جامعه خود به سمت حفظ بیشتر هویت ابیانه‌ای و فرهنگ والای روستای کهن خویش گام نهند.

در این راستا اهالی این روستا در تدارک آیین جشن هفتادمین سالگرد تأسیس مدرسه دانشوری ابیانه با مشارکت مردم و بنیاد جوانان ابیانه در روز پنج‌شنبه دهم فروردین‌ماه ۱۳۹۶ هستند.

چراغ راه پیش روی مدیریت فرهنگی این روستا را می‌توان در بیان رئیس شورای اسلامی روستای ابیانه این‌گونه یافت: «ما به این نکته پی برده‌ایم که هر کاری باید حول محور فرهنگی و آداب‌ و رسوم محلی صورت پذیرد تا نتایج سیاسی، اقتصادی و اجتماعی پایداری داشته باشد و مردم بتوانند در سایه اثرات آن، جامعه‌ای پایدار و پویا داشته باشند و جاری بودن زندگی را شاهد باشند و به همین دلیل مدیریت روستا کار خود را از ابتدا حول این محور شروع کرده و امیدوار‌ است اصحاب فرهنگ چه مسئولان دولتی و چه صاحب‌نظران یار و مددکار این مهم باشند.»

در اینکه تعلیم و تربیت و آموختن علم و دانش و توجه به مبانی فرهنگی در رفتار مردم فرهنگ دوست ابیانه اهمیت دارد بر هیچ‌کس پوشیده نیست؛ مردمانی که با وجود ساختار کوچک روستایی اما کهن خود، از دیرباز پیشتاز این امر بوده‌اند.

در میان این همه میراث معنوی و فرهنگی مردم ابیانه، مهم‌ترین بنا و اثر تاریخی، یک باب مسجد جامع است که قدیمی‌ترین اثر تاریخی در این مسجد، منبر چوبی منبت‌کاری شده آن است که در سال ۴۶۶ هجری قمری ساخته‌شده است.

بی‌شک توجه مردمان این روستا به اهمیت علم و عالم ازجمله ویژگی بارز آنان از گذشته‌های دور بوده که از آنان چنین اصالت فرهنگی و پایبندی بر فرهنگ بومی را در وجودشان نهادینه کرده است.

نظر به اهمیت این رویداد فرهنگی پیش روی این روستا، جایگاه ارزنده ابیانه در اطلس منطقه فرهنگی کاشان از گذشته‌های دور بر همگان پرواضح است و همچنان که بسیاری از آبادی‌های کوچک و بزرگ هم‌جوار با تمدن سیلک دارای ارزش‌های فرهنگی بومی خود هستند اما آنچه بیشتر حائز اهمیت است شناخت پیوند فرهنگی مردمان قدیم این مناطق است که منظومه‌ای فرهنگی و غنی در مرکز ایران را از کویر تا تپه‌های سیلک و از خاستگاه مدنیت تا به قله کرکس به نمایش گذارده است.

نمونه‌ای از این پیوند فرهنگی مبارک از کویر تا کوهسار را می‌توان در پیشینه خاندان اسلامی ابیانه جستجو کرد که شرح آن به نقل از کتاب میراث فرهنگی نطنز، نوشته سید حسین اعظم واقفی چنین است:«فخر المحققین، ملاغلامرضا آرانی در سفری که برای ارشاد مردم به ابیانه کرد با درخواست اهالی، جهت اقامت در آن آبادی مواجه شد وی به عللی چند این پیشنهاد را نپذیرفت و فرزند خود حجت‌الاسلام ملا محمدمهدی را جهت ارشاد و راهنمایی امور شرعیه و اقامه نماز جماعت به ابیانه اعزام داشت.

وی مردی فاضل و از علمای علوم دینی به شمار می‌آمد که در ابیانه رحل اقامت افکند و در همان‌جا ازدواج کرد و عمر خود را در رتق‌وفتق امور و ارشاد و هدایت مردم و امامت مسجد به سر آورد و بالأخره در سال ۱۲۶۴ ه.ق درگذشت و بنا بر وصیت خود او جنازه‌اش به آران حمل شد و در زیارت درب مسجد قاضی به خاک سپرده شد» …در ادامه مطلب چنین آمده است که با درگذشت ملا محمدمهدی بن ملاغلامرضا آرانی، میرزا محمد و ملا شیخ محمد اسلامی که از احفاد آن محقق بزرگ بودند، چراغ هدایت و ارشاد را در ابیانه روشن نگاه داشتند. امید که ما امروزی‌ها، ضمن بازشناسی این پیوندهای فرهنگی علمی و دینی با دو قرن پیشینه در این روستای فرهنگی به بهانه نکوداشت آیین نکوداشت مدرسه دانشوری ابیانه، نام و یاد آن عالمان و هادیان این روستای تاریخی فرهنگی را هم نیکو زنده نگاه‌داریم.