کاشان نیوز – ابوالفضل نجیب :در خوش‌بینانه‌ترین حالت وضعیت جامعه امروز ما از ادامه کشمکشی ظاهرن بی‌بازگشت حکایت دارد. کشمکش بی‌وقفه میان ترجیح مصلحت بر حقیقت.
آن‌هم و هنوز در شرایطی که بسیاری حقایق ناگفته و نانوشته در طی سال‌های گذشته و امروز بر زبان اغلب مصلحت اندیشان جاری و ساری است. آنچه در سومین مناظره میان کاندیداهای ریاست جمهوری بیان شد ناظر بر این کشمکش کهنه است.
و آنچه به‌عنوان دغدغه و معضل و مهم‌تر درمان‌های واقعی و موهوم چه با صراحت و چه در لفافه بیان شد، از یک‌سو اصراری بود بر ادامه همان رویه مصلحت اندیشانه و هم‌زمان تأکیدی بود بر ضرورت خروج از این چرخه و تن دادن به حقیقت به‌مثابه ضروری‌ترین مصلحت‌اندیشی.
آنچه کاندیداها به‌عنوان واقعیت‌های جامعه بر زبان جاری کردند سوای همه تنگ‌نظری‌های جناحی و به‌عنوان واقعیت جاری و ساری به‌نوعی ترجمان مواضع طیف‌های رنگارنگ اپوزیسیون داخلی و خارجی بود. اتهاماتی چون ابتلای نظام به دروغ‌گویی و فساد و کلاهبرداری و تشبیه نظام و دولتمردان گذشته و حال به اختاپوس و مهم‌تر از این‌ها متهم کردن دولتمردان و نظام به گروگان گرفتن مردم و ایضن راه‌حل‌هایی چون پاک‌سازی و جراحی‌های بزرگ و بیان تعدیل‌یافته این رویکرد به تغییر مدیریت سنتی و درنهایت هشدار کاندیداهای اقلیت نسبت به انتخاباتی که نتیجه آن از پیش معلوم و مقایسه صحنه موجود با روزهای پیشا کودتای ۲۸ مرداد و موضع رئیس‌جمهور دولت سلام در مقام اپوزیسیون وضع موجود با شعار قیام علیه غارتگران.
به این مواضع اضافه کنید متهم کردن رسانه ملی به عامل اصلی تغییر مرجعیت رسانه ملی به بی‌بی‌سی و متوجه کردن مسئولیت بخش مهمی از وضع موجود به سیاست‌گذاران رسانه‌ای. در نظر داشته باشید علی‌الظاهر این‌ها مواضع و حرف‌ها و اتهاماتی است که از زبان بالاترین مدیران و مسئولان اجرایی سابق و امروز کشور بیان می‌شود و نه از زبان مردم کوچه و بازار.
هرچند در ماهیت امر و کم‌وبیش پژواک صدای همان مردمی است که سالیان درازی است صداوسیما موجودیت و موضوعیت آن‌ها را در رسانه ملی حذف کرده است. با این تفاوت که بیان‌کنندگان وضع موجود در هیبت مدعیان تغییر وضع موجود به تعبیر درست آقای رئیسی همان عاملین وضع موجود هستند. ازاین‌جهت شاید بتوان گفت با آنچه کاندیداها در مناظره‌ها بیان کردند همه آنچه رسانه ملی در طی سال‌های متمادی رشته بود یکجا پنبه شد.
این‌که طرح چنین اتهامات و راه‌حل‌ها و تهدیدها و شباهت سازی‌های تاریخی چه اندازه واقعی و چه مقدار به‌ضرورت سیاه نمایی و باهدف حذف رقیب یا رقبا بیان می‌شود، مشهود و قابل راستی آزمایی است.
آنچه اما محل تأمل و تردید است انگیزه شمار اکثریت ائتلاف پنهان در مقایسه با نگرانی و دغدغه‌های قابل‌فهم و واقعی کاندیدایی است که حداقل در ریشه‌یابی و ارزیابی و بیان وضعیت گذشته و حال و آینده و در مقایسه رویکرد مسئولانه‌تری دارد. از این منظر شاید در خوش‌بینانه‌ترین فرض بتوان مناظره کاندیداها را به‌نوعی ادامه همان کشمکش میان حقیقت و مصلحت‌اندیشی تلقی کرد. کشمکشی که به نظر می‌رسد از این نقطه به بعد و در صورت ادامه به قربانی شدن تمام و کمال حقیقتی خواهد انجامید که سالیان درازی است سعی شده در پس مصلحت‌اندیشی‌های اغلب منفعت طلبانه و گاه متوهمانه به حاشیه رانده و یا گاه حتی بالکل نادیده گرفته شود.
نمی‌توان انکار کرد رویکردهای مصلحت اندیشانه در تمام کشورها و به‌نوعی به‌ضرورت حفظ منافع درازمدت و گاه حتی در تعارض با آنچه منافع عموم در مقایسه با منافع ملی تعبیر می‌کنیم، بخشی از راهکارهای مقطعی و به تعبیری شقی از تاکتیک‌های حکومت‌داری و اداره جامعه است. آنچه اما همواره محل نقد و اعتراض است دستاویز و بهانه قرار دادن مصلحت برای سرپوش گذاشتن بر حقایقی است که درنهایت در تعارض بنیادی باروح حاکم بر اخلاق سیاسی و تنظیم رابطه صادقانه با مردم قرار می‌گیرد.
آنچه در طی چهار دهه گذشته به نام مصلحت‌اندیشی پیشه کردیم، فرجامی جز وضع موجود به همراه نداشت. نشان به آن نشان که نه آدم‌های این صحنه تغییر کمی و کیفی کردند و نه خاستگاه‌ها و اهداف آن‌ها.
نتیجه این‌که طی این‌همه سال در بر همان پاشنه مصلحت‌اندیشی چرخید. این‌که مصلحت این‌همه سکوت و چشم بستن بر واقعیات و وضع موجود چه بوده، هنوز و همچنان سر بر مهر است. آنچه امروز درصحنه به‌ظاهر رقابت بر سر کسب کرسی ریاست قوه مجریه در بالاترین مرجع رسانه رسمی مطرح می‌شود، در لایه‌های درونی و پنهان خود بر انتهای راه این کشمکش طولانی بر سر تن دادن به حقیقت یا همچنان مصلحت‌اندیشی دلالت و تأکید دارد.
دیدگاه شما