کاشان نیوز-ابوالفضل نوحی*: دوباره قرار شد برای خودمان جشن بگیریم و روزی برای توجه به آنانی که در طول روزهای دیگر سال برای آگاهی بخشی و روشنگری تلاش میکنند به بهانه روز خبرنگار تقدیر، یادبود و نکوداشت برگزار نماییم. همهساله در هفدهمین روز مرداد به بهانهی شهادت خبرنگار و مسئول خبرگزاری جمهوری اسلامی در مزار شریف «محمود صارمی»، روز خبرنگار بازار این تقدیرها داغ میشود و اما خبرنگار …
وقتی مارشال مک لوهان در سال ۱۹۶۵ دهکده جهانی ارتباطات را بیان نمود، درواقع شروع یک دانش رسانهای را رقم زد. شاید هنوز کمتر کسی به فکر آن بود که برای مصرف رسانه میبایستی رژیم گرفت. رژیم رسانهای نهتنها برای همه مخاطبین مفید است بلکه در دنیای کنونی که زمان کمتر در اختیار افراد است میتواند مدیریت خوبی داشته باشد.
کودکان، مسئولان و همه افراد جامعه به نحوی در معرض خوراک رسانهای و برخی غولهای رسانهای قرارگرفتهاند. انعکاس مهمترین اخبار فارغ از طبقهبندی متفاوت، امروزه دیگر حیطه و چارچوب اتاق خبر را نادیده گرفته و همچون رعدوبرقی سیلآسا آستانهی هر خبری را درمینوردد و پس از طی کوتاهترین کانال ارتباطی- که فضای مجازی از این دسته است – مخاطب خود را ناجوانمردانه در دام خود قرار میدهد و به مخاطبی که دیگر قادر به رژیم مصرف رسانهای نیست بهناچار خوراک خود را تزریق و مصرف مینماید.
خبر و خبرنگار امروزه با همهی تعاریفی که در صحت، سرعت و دقت میبایستی رعایت کند، دانش سواد رسانهای (Media Literacy) و تحلیل محتوایی آن لازمه دانستنیهای اوست و بدون آن مخاطبین خود را از دست میدهند. امروزه مخاطبین بهانحاءمختلف میتوانند سواد رسانهای خود را در طبق تحلیل و تحولهای ساختهی دانش ارتباطی قرار داده و بیشازپیش سره را از ناسره تشخیص دهند لذا این راویان خبر امروزه تنها انعکاسدهنده و ناقل رویدادهای خبری نیستند، امروزه شاید سمتوسو دادن به خبر به همراه منابع خبری در تحلیل گونههای متفاوت مهمترین بخش انتخاب خبرنگار باشد بررسی رویدادهای خبری نه بهاندازه ظرف چند دهه بلکه چند هفتهی اخیر میتواند برای هر انسان ارتباطی انبوهی از عناصر مختلف خبری باشد که خود در این مقال نمیگنجد.
سواد رسانهای امروزه دیدگاهی نقادانه و تحلیلی بر پیامهای دیداری، شنیداری و مکتوب دارد که آنهمه درگرو داشتن نگاهی عمیق در جهت انتخاب صحیح این گزینه رسانهای است.
در دنیای کنونی علاوه بر صبر و حوصله، ذوق و استعداد در تهیه و تنظیم اخبار به همراه داشتن تمام امتیازات روابط عمومی بالا از ویژگیهای یک خبرنگار موفق است که میبایستی به عنصر سواد رسانهای در این خصوص اشاره ویژهای داشت و ارتقای کیفی کار هر خبرنگار یک امتیاز است که در الگوی ارتباطی خوانش فعالانه مخاطب را با اخبار مواجه میکند.
فرآیند تولید و انعکاس خبر، امروزه توانمندی مخاطب را در سنجش صحتوسقم اخبار دخیل داشته و این مهم، کار خبرنگاران را در معرض قضاوت دقیق و سخت برای مخاطبین قرار میدهد. پس علاوه بر سرعت عمل و داشتن ذوق و قریحه رسانهای، آنچه نیاز اصلی خبرنگاران در دنیای کنونی میباشد افزایش سواد رسانهای برای مخاطبین است، فرآیندی که قطعاً به پشتوانهی نهادها و متولیان عرصه فرهنگ و رسانه کشور نیاز است و در این اثناء خبرنگاران میتوانند بهعنوان ناقلان خبر، ضمن ایجاد توانایی بالا در خود، در انتقال این فرآیند مؤثر واقع گردند. چراکه گسترش بیحدومرز این فرآیند احتمال فریب مخاطبان را افزایش و درک صحیح آنان را سخت مینماید. در این عرصه شاید همهی اساتید ارتباطات به واحد به سردرگمی مخاطبین جامعه در عرصه سواد رسانهای اذعان داشته که این خود به وظیفه سنگین اطلاعرسانی در معنای عام برای خبرنگاران میافزاید.
——————————
* کارشناس و خبرنگار صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران
دیدگاه شما