کاشان نیوز-عطیه جوادی راد: یکی می‌گفت این ایام بگذرد چیزهایی عوض‌شده که مجبورمان کند بگوییم آن زمان قبل از کرونا تا تفاوتش معلوم شود. مبدأ تاریخ شدنِ یک مرض مسری برای ایرانی‌ها تازگی ندارد.
سال وبایی یا آن بلا روزگار طاعون که خودش مبدأ تاریخ‌های متعدد می‌شد تا مرض مِشمِشه، یا همه‌گیری تیفوس بعد از تجاوز متفقین.
مبدأ شدن یک واقعه نه‌فقط نگه‌داشتن آن واقعه مهم در ذهن‌ها که گاهی برجسته کننده اتفاقات و نتایج بعد از خودش است که به آن اهمیت می‌دهد.
این وقایع در حال گذر مثل یک توقف اجباری ماندن در یک جاده است که ما را مجبور به برگشت به مبدأ کرده و گاهی ایستادن و تماشا کردن مسیر. در تماشا فرصت فکر هست. فرصت دیدن ندیده‌ها ایجاد می‌شود و فکر کردن به آن‌ها.
در این دو ماه اتفاقات زیادی افتاده. نظم ثابت‌شده‌ی ابدی ازلی ما به‌هم‌ریخته. به فرمانی، همه‌ی مراسم و آیین‌های جمعی ما حذف شدند. چه در شکل دینی و مذهبی و چه با شمایل ملی و میهنی.
رسانه‌هایی که نمایش جمعیت خوراکشان بود و به جمع شدن و حضورهای توده‌وار تفاخر و تشویق می‌کردند ساکت شده‌اند و بلندگو افتاده دست نظام‌هایی که روی فردیت تأکیددارند. هر فرد به‌مثابه یک عامل انتقال. نظم و نظافت شخصی و فردی برجسته‌تر از نظم و نظافت عمومی جایگاه گرفت.
به‌غیراز این نمودهای کلی که در همه دنیا به‌موازات ویروس منتشر می‌شد. اتفاق‌هایی هم در شهر و روستاها در خانه‌های ما در برخورد با این بحران تازه در حال افتادن است. این بار به شکلی مشهود نفع شخصی، با نفع عمومی همسو شده است. اعتماد اهالی هر شهر و روستا به دست‌اندرکاران آشنا و در دسترس برای حفظ و بقا بیشتر است.
من در دوراهی نیاسر و اسحاق‌آباد شاهد بودم که اهالی چطور با چوب و بیل حمله کردند به ماشینی که ادعا داشت نیاسر خانه دارد و می‌خواست به‌زور و تهدید و توهین از سد محافظین محلی رد شود. قصدم توجیه خشونت نیست. چون هنوز میانه کارزار بیماری هستیم، جمع‌آوری شواهد یا نتیجه‌گیری این اقدامات عملی نیست و شاید ارزش داوری آن‌هم به این زودی درست نباشد. ولی آنچه پیداست تغییرات و اتفاق‌هایی بود که نشان از تمایل به تغییر فرهنگ عمومی است.
تغییر فرهنگ، به‌سان قطره‌قطره چکیدن آب بر سنگ پایین کوه است که در طول سالیان جا برمی‌دارد و آب راه باز می‌کند و فرهنگی ریشه می‌گیرد.
هیچ ملتی به فرمانی صاحب تمدن نشده است. ولی بعضی تغییرات پیشگویی تغییرات ریشه کرده در مردم ماست که با این اتفاق بروز علنی پیداکرده‌اند. من از کاشان می‌نویسم که قبل از این اتفاق‌ها به‌وقت مهمانی یا نمایش‌های شادی‌آور، کاشانی بودن معنایی داشت و هویت شهری ما خلاصه می‌شد در لهجه و اسم چند تا اسم خانه و خیابان و پارک یا محله قدیم پدری.
کاشانی‌ها خیلی خاطرشان به خودشان جمع نبوده هیچ‌وقت و همه آرزویشان استان کردن کاشان بود. (متلک احمدی نژاد، رئیس‌جمهور سابق، وسط میدان جهاد که یادتان نرفته، فکر کنید که بیمارستان بهشتی با آن اضافه جمعیت چه می‌خواست بکند) کاشانی‌ها علاقه‌ی شدیدی به پایتخت شدن دارند. از حقارت حاشیه کویر ماندن، چشمشان به مرکز خشک شده. پس عجب نیست که چشم مسئولان و مدیران دولتی همیشه به مرکز استان باشد و جواب درخواست‌هایی که با شتر از اصفهان می‌آمد، نرسیده برگه می‌خورد و ارسال می‌شد سمت تهران برای کسب تکلیف.
به‌وقت کرونا ماجرا کمی عوض شد. کاشانی‌ها از قبل می‌دانستند که هرچه داد بزنند استان. اصفهان یا تهران، هیچ‌کس دوا ندارد. هرکدام درد خودشان را دارند. روستاها فرزندان دور رفته خودشان را به روستا راه ندادند. شهر با همه خوبی و بدی‌هایش مال شهروندانش شد. آن‌وقت کسانی بسم‌الله گفتند. این خیِرهای شهر بودند که بی‌سروصدا، بی چاپ آرم و اسم و آدرس بسته‌های غذا و ماسک فرستادند برای بیمارستان بهشتی.
مردم خودشان شروع کردند به بستن دکان‌ها. به جمع‌کردن کمک. به دوختن گان و ماسک و ضدعفونی کردن همه‌جا. بچه هیئتی‌ها شبانه با سم‌پاش راه افتادند سمت محله‌ها که درودیوار و زمین و آسمان شهر را به‌جای پرچم سیاه، با آب وایتکس پاک و سفید کنند. فرماندار هم درست جایی که باید ایستاد و یک‌بار آمار درست داد. همان هشتادونه فوتی اولی که مثل توپ صدا کرد و همشهری فهمید که خبری شده و اگر رعایت نکند ممکن است خودش هم دیر یا زود راهی دارالسلام شود. (شریک غم همه‌ی عزیز ازدست‌داده‌ها)، ولی آمار درست مرگ‌ومیر، جدی بودن بیماری کرونا را برای همه مسجل کرد.
عکس و فیلم بازار و شلوغی برای شب عید این شهر چهارصدهزارنفری نعنای روی آش هم نبود. مصیبت مرض که تمام شود بازاری‌ها می‌توانند این عید را به پای عجایب بازار بگذارند و به فهم و کمالات بازاری‌ها افتخار کنند که شب عید بازار را تخته کردند. بقیه مردم، موتور را سایه روی جک گذاشتند: بیرون خبری نیست. هیچی. فقط مرض مردم رو بیچاره کرده. سفیدی رو روسیاه کرده این مرض. همه‌ی صحن زیارت گرد آهک نشسته. گشادی شلوار پیش‌تر از خودشان داد بزند که اهل کجا هستند. حاشیه ضربه‌ی سخت‌تری خورد. درد کشید تا بلند شد. مادرها
اگرچه اولش ناله و نفرین را حواله جبر جغرافیایی کردند و همسایه‌ای که هیچ‌وقت کسی چشم دیدنش را نداشتند مقصر اصلی دانستند ولی بعدش هی می‌پرسیدند: دستاتو شستی؟ ورودی‌ها بسته شد. شهر مال ما شد. کسی عید دیدنی نرفت. بوی جوجه‌کباب و قلیان از پشت باغ هم نمی‌آمد.
سیزده به در همه نحسی‌اش را داد به خلوتی پارک و در و دشت. حالا از هر ارگان و هیئت و حتی خانواده‌ی نماینده مجلس، بسته‌ی بهداشتی ارسال می‌شد. این دفعه البته با اسم و آرم و آدرس کامل.
پاکیزه ماندن شهر و پیگیری‌های شهرداری برای دفن بهداشتی و ضدعفونی مکرر مکان‌های پرتردد. عابر بانک‌ها و اقدام اخیر رئیس پلیس که تشخیص داد که این شهر در نیمه شعبان نوربالاتر از کل سال است و مقررات ترافیکی را باید در روزهای تعطیل هم تمدید کند.
شربت و آش‌هایی هم که باید حیف‌ومیل خیابان می‌شد یا توی یخچال‌های همه‌مان می‌ترشید، دهان نیازمندانی را شیرین کرد، هزینه غذای گرم خانواده‌های ندار شد. این‌ها یعنی ما از این بلا با همه اتفاقاتش کنیم. بعضی‌ها مجبور نیستند بروند سرکار و باز در خانه می‌مانند.
ولی بعضی‌ها مجبورند و خیلی‌های دیگر مجبورتر. هنوز معلوم نشده که کرونا را شکست داده‌ایم؛ داریم کرونا را شکست می‌دهیم یا کرونا را شکست خواهیم داد . صرف این فعل هرچقدر هم‌زمان ببرد، این شهر برای زنده ماندن تلاش کرده است.
رسانه‌هایی که بیم دادند ولی پنجره‌ی امید را نبستند. نیم ساعت برنامه‌ی شبانه‌ی استانی که به شهر هویت داد. بسیارانی که آهنگ ساختند و فیلم گذاشتند و کتاب و بازی خانگی معرفی کردند. بازیگری که نصفه‌شب‌ها از جان‌ودل و تجربه و هر آنچه داشت برای خنداندن همشهری‌هایش «لایو» گذاشت.
معلم‌هایی که سیزده‌بدر «آنلاین» شدند. اینترنتی که قطعی نداشت. سرعتش خوب بود.
بیمارستان بهشتی که آبرویی برای خودش خرید که تا سال‌ها می‌تواند با آن سرش را بالا بگیرد ، کسانی که رو درروی مرض ایستادند و درنهایت خیلی‌هایی که مثل خود من، کاری نکردنشان، خود کاری است کارستان.
دیدگاه شما