کاشان نیوز- فهیمه استادیان: تابستان و خورشید سوزانش چند روزی است که جای خود را به پاییز برگ‌ریز هزاررنگ داده است؛ گرچه انگار تابستان، فراموش کرده خورشید سوزانش را با خود ببرد!
معمولاً زمانی که فصل تغییر می‌کند، اکثر فروش‌گاه‌ها اقدام به فروش فوق‌العاده یا‌‌ همان فروش با تخفیف می‌کنند تا به قول خودشان اجناس قدیمی را بفروشند و کالاهای فصل جدید را جایگزین کنند.

تغییر فصل تابستان به پاییز علاوه بر این بازار مدارس را هم پیش روی فروشندگان می‌گشاید. در زمان تغییر فصل اگر سری به مراکز خرید بزنید، نمای بیرونی اکثر فروش‌گاه‌ها پوشیده از اعلانات اطلاع‌رسانی از تخفیف قیمت‌ها است. اما این اطلاع‌رسانی فقط شامل نمای فروشگاه‌ها نیست!
اگر این روز‌ها گذرتان به خیابان شهید رجایی بیفتد، افرادی از سنین مختلف را می‌بینید که کاغذهایی را در اندازه‌های مختلف به عابران می‌دهند. تعدادی از این افراد سال‌هاست به این کار مشغول هستند و چهره آن‌ها کاملاً آشنا است! عده‌ای از گرفتن این کاغذ‌ها امتناع می‌کنند؛ تعدادی بعد از گرفتن کاغذ‌ها آن را در کیف یا ساک دستی خود می‌گذارند و عده زیادی به محض گرفتن کاغذ‌ها نگاهی سطحی به آن انداخته گوشه‌ای می‌اندازند.
در دنیای تبلیغات به این کاغذ‌ها «تراکت» می‌گویند. تراکت نوعی اوراق تبلیغاتی است که صاحبان مشاغل برای معرفی کالا و خدمات خود بین مخاطبان توزیع می‌کنند. در زمان تبلیغات کاندیداهای انتخابات هم با توزیع انبوه تراکت‌های مختلف روبه‌رو هستیم.
این‌که پخش تراکت‌های تبلیغاتی تا چه میزان روی فروش تأثیرگذار است؟ میانگین بازدید مفید از یک تراکت تبلیغاتی چه تعداد است؟ و یا میزان صداقت صاحبان مشاغل در یک تراکت تبلیغاتی – که باعث اعتماد یا عدم اعتماد مخاطبان می‌شود- چقدر است؟ مواردی است که نیاز به مطالعات میدانی و به‌دست‌آوردن آمار و ارقام دارد. اما سؤالی که از دیدن این مناظر مطرح می‌شود این است که‌‌ همان‌طور که در بعضی اماکن «نصب هر گونه آگهی پیگرد قانونی دارد» آیا «پخش» هر‌گونه آگهی به این شیوه قانونی است؟ آیا این دست بی‌مسؤلیتی نسبت به نظافت و پاکیزگی خیابان‌ها و بی‌توجهی به حقوق اجتماعی و شهروندی، صاحبان این مشاغل را زیر سؤال نمی‌برد؟

یکی از مقوله‌های مهم در مدیریت و برنامه‌ریزی شهری مبحث سیمای شهر است که بخش مهمی از برنامه‌ریزی شهری را در بر می‌گیرد. در یک بیان ساده، سیمای شهر هر آن چیزی است که از یک شهر به چشم دیده می‌شود. فضای شهر متعلق به تمام مردم است و زیبایی و آراستگی آن نه‌تنها وظیفه شهرداری‌ها که وظیفه تک‌تک شهروندان است. دیوارهای پوشیده شده از آگهی‌های تبلیغاتی یا تراکت‌های سرگردان زیر پای عابران، نه‌تنها باعث زشتی سیمای شهر می‌شود، که روح و روان بینندگانش را آزرده می‌سازد.

البته در سال‌های اخیر شهرداری‌ها با اختصاص مکان‌های مخصوص روی دیوار‌ها یا مقابل مراکز تجاری برای تبلیغ، تا حد زیادی از چسباندن آگهی‌های تبلیغاتی روی دیوار‌ها جلوگیری کرده‌اند؛ اما داستان پخش تراکت همچنان ادامه دارد.

بی‌شک آموزش و فرهنگ‌سازی نقش مهمی در این مقوله ایفا می‌کند. پیام‌های آموزشی و
اطلاعیه‌های آموزشی از طریق سازه‌های فرهنگی و تبلیغاتی در اماکن عمومی مانند ایستگاه‌های اتوبوس می‌تواند گزینهٔ مناسبی باشد. تصاویر آموزشی که از طریق آن‌ها مردم مشاهده کنند تا چه اندازه انداختن یه برگه تراکت تبلیغاتی در پیاده‌رو می‌تواند باعث از بین رفتن حقوق دیگر شهروندان شود. استفاده از شیوه‌های اطلاع‌رسانی جایگزین مانند پیامک یا فضای مجازی ــ به شرطی که اصولی و درست استفاده شود ــ‌شاید گزینه مناسبی برای جلوگیری از ایجاد چنین مشکلاتی شود و از طرفی از مصرف بی‌رویه کاغذ هم جلوگیری نماید.
قطعاً راه‌حل‌های زیادی برای حل این مشکل وجود دارد که باید کار‌شناسان و صاحبان فن آن‌ها را ارزیابی و اجرا کنند. شاید بد نباشد برای مشکلاتی از این دست از طریق نهاد‌های مسئول، فراخوان‌هایی اعلام شود و بهترین ایده‌ها برای داشتن یک شهر زیبا و پاکیزه به اجرا درآید.