مشکل تاریخی مسلمانان، ترجیح صورتگرایی بر حقیقتگرایی بوده و هست
اگر حکومت دینی به معنی واقعی شکل بگیرد، باید فضائل اخلاقی رشد پیدا کند و اگر جامعهای فاقد این نکات مثبت باشد، آسیب آن از حکومت غیردینی بیشتر خواهد بود.
کاشان نیوز: استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم مسئلهٔ غفلت از حقیقت را مشکل تاریخی مسلمانان برشمرده و تاکید کرد: باید قیام حضرت امام حسین (ع) را از این زاویه بررسی کرد.
حجتالاسلاموالمسلمین «محمدسروش محلاتی» شامگاه دوشنبه ۱۶ آذرماه در سومینشب از ویژهبرنامه تعزیت آفتاب در سخنانی با موضوع «نسبت صورتگرایی و حقیقتگرایی» تصریح کرد: در زمان یزید، جامعهٔ اسلامی به لحاظ ظاهری هیچچیزی کم نداشت، مردم به نماز و روزه و حج و سایر مناسک مذهبی اهتمام داشتند ولی حقیقت دین از بین رفته بود و امام درصدد آن بود تا با قیام خود آن روح و حقیقت را بر این پیکرهٔ ظاهری برگرداند.
محلاتی با اشاره به آیات مبارکی از قرآن که انسان را دعوت به تعقل میکند تصریح کرد: در این آیات هرگاه، صحبت از یک عمل به میان میآید، بلافاصله روح آن هم بیان میشود. مثلا برای نماز، جلوگیری از فحشا و منکر بهعنوان هدف یاد میشود و برای روزه، با تقوا شدن و برای ازدواج، به آرامش رسیدن. خطر بزرگ جوامع دینی این است که این روح و حقیقت را فراموش کرده و به ظاهر اکتفا کنند و این خطر در جوامع غیردینی بسیار کمتر از جوامع دینی است.
استاد حوزه علمیه به سخنی از امام علی (ع) در نهجالبلاغه که در آن حضرت امیر که بعد از ۲۵ سال به خلافت رسیده است، و سرزنش مردم که در طول این سالها وضعشان کاملا دگرگون شده و به عقب و به ابتدای بعثت برگشتند اشاره و بیان داشت: این سخن حضرت در حالی عنوان میشود که در سالهای خلافت ۳ خلیفه نخست، اسلام از نظر ظاهری بسیار گسترش یافته بود.
این مدرس دروس عالی حوزه علمیه، با تبیین ذات نیکی و با اشاره به آیه ۱۷۷ سوره مبارکه بقره گفت: وقتی قبله تغییر کرد، برخی مسلمانان ظاهرگرا نگران شدند که آیا عبادتهای قبلی از بین خواهد رفت!؟ خدا آب پاکی را روی دست آنها ریخت! و فرمود: کار نیک این نیست که به سمت مشرق یا مغرب خدا را بخوانید، بلکه اصل نیکی، ایمان واقعی به خدا و بخشش و وفای به عهد و… است. این بدان معناست که شکل و ظاهر، اصالت ندارد.
مولف کتاب «شهر مردگان» با اشاره به خطبه ۱۷ نهج البلاغه، درست نشناختن و درست نفهمیدن دین را مهمترین علت صورتگرایی عنوان کرد و افزود: در این خطبه حضرت امیر به خدا شکایت میبرند از مردمی که زندگی میکنند در جهالت، و میمیرند در گمراهی و کسادترین آدمها در بین این مردم، پژوهشگران واقعی قرآن هستند و کسانی که قرآن را جاهلانه تفسیر میکنند و به هر قیمتی به خورد مردم میدهند، بازارشان رونق دارد، و امام علت این امر را، خواص و عالمانی معرفی میکند که میفهمند و میدانند که چه میکنند و واقعیت وحی را کنار گذاشته و از دین سوءاستفاده میکنند.
استاد سطوح عالی حوزه علیمه قم، به موضوع حضور دین در عرصههای اجتماعی و سیاسی اشاره کرده و گفت: اگر حکومت دینی به معنی واقعی شکل بگیرد، باید فضائل اخلاقی رشد پیدا کند و اگر جامعهای فاقد این نکات مثبت باشد، آسیب آن از حکومت غیردینی بیشتر خواهد بود.
بخش پایانی صحبتهای سخنران دوشنبهشب برنامه تعزیت آفتاب، خوانش بخشهایی از کتاب «یادداشتهای شهید مطهری» بود که در آن مرحوم شهید مطهری حکومت دینی را به مثابه یک پوسته دانسته که باید در آن گوهرهایی نظیر عدالت، سلامت اجتماعی، راستی، احسان، محبت و … محافظت شود و اگر جامعهای این چنین نباشد، باید آن پوسته را هم از بین برد. مثل کاری که ابوذر انجام داد. قیام امام حسین نیز در همین راستا بود. امام حکومت یزید را خالی از محتوا دید و با قیام خود به مردم فهماند که باید این پوسته را از بین برد.
فرداشب و در چهارمین ویژهبرنامه تعزیت آفتاب، دکتر «سعید قماشی» استاد دانشگاه کاشان با موضوع «آگاهی دینی و حادثهٔ عاشورا» سخنرانی خواهند داشت.
کاشان نیوز: استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم مسئلهٔ غفلت از حقیقت را مشکل تاریخی مسلمانان برشمرده و تاکید کرد: باید قیام حضرت امام حسین (ع) را از این زاویه بررسی کرد.
دیدگاه شما