گزارشی از نخستین شب ویژه‌برنامه تعزیت آفتاب در مسجد میرنشانه
گمشدهٔ امروز جامعهٔ ما، «تعقل» است
کاشان نیوز:نخستین شب ویژه‌برنامه تعزیت آفتاب، شنبه‌شب از ساعت ۲۰ تا ۲۱:۴۵ در مسجد میرنشانه کاشان برگزار شد. در ابتدای این برنامه و بعد از قرائت قرآن، آقای حاج حسین شیوا به مدیحه‌سرایی پرداختند. بخش اصلی برنامه سخنرانی دکتر حمیدرضا فهیمی تبار، تحت موضوع «تربیت عقلانی» بود.
فهیمی تبار علت انتخاب این موضوع را شرایط خاص جامعه، چه به لحاظ داخلی و چه منطقه‌ای عنوان کردند و با اشاره به پرسش‌هایی در رابطه با علت تاریخی جریانات خشونت‌طلب و تبیین آن، دوری از عقلانیت را برای شیعه خطری عنوان کردند که امکان شکل‌گیری چنان جریاناتی را که خردستیز و دین سوز است، فراهم می‌کند. ایشان با اشاره به برخی ناهنجاری‌های اجتماعی همچون فقدان عدالت اقتصادی و سیاسی، بیگانگی بافرهنگ پرسشگری، عدم گفتگو و عدم تحمل دیدگاه‌های تفکرات مختلف و رشد فرهنگ چاپلوسی و تملق، فاصله گرفتن از عقلانیت را علت اصلی چنین نابسامانی‌هایی دانستند که باعث شده تشیع، هویتش را گم کند و جامعه در چنبرهٔ احساس‌گرایی اسیر شود.
وی در ادامه اشاره به سخنی از ابوعلی سینا کرد که «هر کس سخنی را بدون دلیل بشنود و بپذیرد، انسان نیست» و راه‌حل بازگشت جامعه به رشد و آرامش را در گرایش به عقلانیت دانستند.
این عضو هیئت‌علمی دانشگاه کاشان، در ادامه با اشاره به اینکه در رساله عقل فارابی، ۷۰ تعریف از عقل آورده شده است، آنچه را که به موضوع امشبشان مرتبط باشد حول یک محور برشمرده و عقل را به‌عنوان قدرت دریافت علم و تجزیه‌وتحلیل آن تعریف کردند که ماحصل آن، تفکر یعنی درنگ در اطلاعات دریافتی، هست. ایشان در ادامه به ارائه ۳ دیدگاه نسبت به عقل، بین دین‌مداران پرداختند. دیدگاه نخست، می‌گوید عقل باید تعطیل شود و آنچه دین می‌گوید را کافی می‌داند. این دیدگاه ظاهرگرا است و آبادانی دین را در ویرانی عقل می‌داند. احمد بن حنبل که از اثرگذارترین عالمان اهل سنت می‌باشد، چنین دیدگاهی را تبیین می‌کند. بسیاری از فرقه‌های تکفیری و خشونت‌طلب، از چنین آبشخور فکری تغذیه می‌شوند. دیدگاه دوم قائل به تعطیلی عقل نیست، اما اعتقاد دارد باید آن را تحدید و مرز گذاری کرد و دین است که حد و حدود عقل را معین می‌کند. برخی اخباریون ما چنین دیدگاهی را پذیرفته‌اند؛ اما دیدگاه سوم از عقل به‌عنوان حجت باطنی و مفهومی فرا دینی یاد می‌کند که ویژگی سرشتی انسان‌ها می‌باشد و انبیا هم آمده‌اند تا ما را متوجه این قدرت و گوهر درونی کنند و موانع کارکرد آن را کنار بزنند. ایشان با اشاره به سخنی از حضرت علی (ع) در نهج‌البلاغه، هدف انبیا از دیدگاه امام علی (ع) را برانگیختگی گنج‌های عقلانی درون مردم عنوان کردند. بخش پایانی صحبت‌های ایشان اختصاص داشت به بیان مطلبی از کتاب تحف العقول، درباره گفتگوی هشام با امام کاظم (ع) که در آن در چند نوبت به بهترین شکل ممکن به ارزش و اهمیت عقل و تفکر اشاره‌شده است. نتیجه‌گیری ایشان از بیان این روایت در یک جمله خلاصه شد که ویزای ورود به قلعهٔ دین، تعقل است که گمشدهٔ بزرگ امروز ما است. وی امکان نقد سخنان مختلف در جامعه، گردش آزاد اطلاعات، رهایی از برخی سنت‌های نادرست اجتماعی، مرعوب شخصیت‌های صاحب اندیشه در جامعه نشدن و معیار قرار ندادن قضاوت‌های مردم را از عوامل کمک به تربیت عقلانی برشمردند.
بخش پایانی برنامه، پرداختن به پرسش‌های کتبی بود که توسط مخاطبان نوشته‌شده بود و دکترفهیمی تبار به آن‌ها پاسخ داد. بعد از پایان برنامه، نمایشگاه کتاب با ۳۰ درصد تخفیف برپا شد. همچنین در این برنامه، محمود خدمتی، رئیس اداره آموزش‌وپرورش کاشان و مصطفی جوادی مقدم، رئیس اداره فرهنگ و ارشاد کاشان هم حضور داشتند. ویژه‌برنامه تعزیت آفتاب تا پنجشنبه ادامه خواهد داشت. محور اصلی برنامه امسال تعزیت آفتاب، «تقابل ژرف‌اندیشی و سطحی‌نگری در تعالیم ائمه» می‌باشد. یکشنبه‌شب، قرار است دکتر صادق حقیقت، عضو هیئت‌علمی دانشگاه مفید قم، سخنران این برنامه باشد.
نخستین شب ویژه‌برنامه تعزیت آفتاب، شنبه‌شب از ساعت ۲۰ تا ۲۱:۴۵ در مسجد میرنشانه کاشان برگزار شد. در ابتدای این برنامه و بعد از قرائت قرآن، آقای حاج حسین شیوا به مدیحه‌سرایی پرداختند. بخش اصلی برنامه سخنرانی دکتر حمیدرضا فهیمی تبار، تحت موضوع «تربیت عقلانی» بود.
این عضو هیئت‌علمی دانشگاه کاشان، در ادامه با اشاره به اینکه در رساله عقل فارابی، ۷۰ تعریف از عقل آورده شده است، آنچه را که به موضوع امشبشان مرتبط باشد حول یک محور برشمرده و عقل را به‌عنوان قدرت دریافت علم و تجزیه‌وتحلیل آن تعریف کردند که ماحصل آن، تفکر یعنی درنگ در اطلاعات دریافتی، هست. ایشان در ادامه به ارائه ۳ دیدگاه نسبت به عقل، بین دین‌مداران پرداختند. دیدگاه نخست، می‌گوید عقل باید تعطیل شود و آنچه دین می‌گوید را کافی می‌داند. این دیدگاه ظاهرگرا است و آبادانی دین را در ویرانی عقل می‌داند. احمد بن حنبل که از اثرگذارترین عالمان اهل سنت می‌باشد، چنین دیدگاهی را تبیین می‌کند. بسیاری از فرقه‌های تکفیری و خشونت‌طلب، از چنین آبشخور فکری تغذیه می‌شوند. دیدگاه دوم قائل به تعطیلی عقل نیست، اما اعتقاد دارد باید آن را تحدید و مرز گذاری کرد و دین است که حد و حدود عقل را معین می‌کند. برخی اخباریون ما چنین دیدگاهی را پذیرفته‌اند؛ اما دیدگاه سوم از عقل به‌عنوان حجت باطنی و مفهومی فرا دینی یاد می‌کند که ویژگی سرشتی انسان‌ها می‌باشد و انبیا هم آمده‌اند تا ما را متوجه این قدرت و گوهر درونی کنند و موانع کارکرد آن را کنار بزنند. ایشان با اشاره به سخنی از حضرت علی (ع) در نهج‌البلاغه، هدف انبیا از دیدگاه امام علی (ع) را برانگیختگی گنج‌های عقلانی درون مردم عنوان کردند. بخش پایانی صحبت‌های ایشان اختصاص داشت به بیان مطلبی از کتاب تحف العقول، درباره گفتگوی هشام با امام کاظم (ع) که در آن در چند نوبت به بهترین شکل ممکن به ارزش و اهمیت عقل و تفکر اشاره‌شده است. نتیجه‌گیری ایشان از بیان این روایت در یک جمله خلاصه شد که ویزای ورود به قلعهٔ دین، تعقل است که گمشدهٔ بزرگ امروز ما است. وی امکان نقد سخنان مختلف در جامعه، گردش آزاد اطلاعات، رهایی از برخی سنت‌های نادرست اجتماعی، مرعوب شخصیت‌های صاحب اندیشه در جامعه نشدن و معیار قرار ندادن قضاوت‌های مردم را از عوامل کمک به تربیت عقلانی برشمردند.
دیدگاه شما