کاشان نیوز: ابوالفضل نجیب، به مناسبت گشایش نمایشگاهی از عکس‌های محمود ساطع در گالری کاج یادداشتی برای کاشان نیوز ارسال کرده است.

در روزنامه اعتماد به مناسبت درگذشت نجف دریابندری به‌اختصار جریان روشنفکری در ایران را به روشنفکران سیاسی و فرهنگ محور تقسیم‌بندی کردم.

شرح و مصادیق و نقش تاریخ‌مصرف دار و میرنده روشنفکران سیاسی را در مقایسه با روشنفکران فرهنگ محور و موقعیت دریابندری را در میانه این دو جریان روشنفکری بعد از مشروطه به‌اختصار شرح دادم. مراد و مختصر از آن یادداشت تأکید بر این نکته کلیدی و قابل‌تأمل بود که فضای اجتماعی و فرهنگی ما بیشتر از آن‌که به روشنفکران سیاسی به روشنفکران فرهنگی نیازمند است. به معنای دیگر به کنشگرانی که به تغییر و تحول و بسط حوزه‌های فرهنگی در همه امور اهتمام دارند.

در آن یادداشت نقش دریابندری را از این حیث و تأثیرات تعین کننده و ماندگاری که از خود به‌جای گذاشت واکاوی کردم. به گمانم محمود ساطع را بتوان رفته‌رفته در امتداد چنان کنشگران فرهنگی و صدالبته به اتکای توانمندی‌های او در زمینه‌های مختلف و متنوع ازجمله خلق داستان‌های ماندگار و پژوهش‌های میدانی و حضور مستمر در عرصه فرهنگ و هنر و بسط فرهنگ شهرنشینی و … بتوان به‌نوعی از ادامه‌دهندگان روشنفکران فرهنگی قلمداد کرد.

برای نسل نوعی من که روزگاری سعادت هم‌اندیشی و خلوت این سپیدموی روزگار را داشته باعث افتخار است که ببینم رنج و مرارت‌ها و بی‌مهری‌ها و طعن و گاه لعن‌های پیرامون که با جان‌ودل پذیرفت و خم به ابروی مبارک نیاورد، امروز به ثمراتی بیش‌ازحد تصور و توان این همدم روزهای تنهایی و غربت حقیر نشسته است.

محمود ساطع اگر ایام گذشته من ارزش و اعتباری داشته باشد، بخشی از آن معطوف به همراهی او و همان اندازه ایستادگی او در برابر تهدیدهای زمین و زمان برای قطع پیوندی بود که با یک اتفاق ساده شروع شد.

اسباب آن اتفاق سال‌هایی است به غربت رفته و امیدوارم هرکجا باشد ایزد نگهدارش. هم چنان‌که حرمت دار مردی که در جوانی سپیدموی فرهنگ و ادب فارسی شد.