کاشان نیوز: قریب به سه ماه قبل در پی یک سری انتصاباتی که اصولاً باید زود‌تر اتفاق می‌افتاد دکتر حمیدرضا مومنیان به معاونت سیاسی-اجتماعی فرمانداری ویژه شهرستان کاشان منصوب شد.

ویژگی مهم و درخور توجه وی شخصیت آکادمیک و دانشگاهی واقعی و سابقه بی‌حاشیه، در مناصب قبلی است، حمیدرضا مومنیان متولد ۱۳۴۸ در کاشان و از جانبازان دفاع مقدس است. وی فارغ التحصیل دکترای هنر از دانشگاه هنر اصفهان است و سابقه تدریس در دانشگاه‌های کاشان، صنعتی اصفهان، هنر اصفهان و شهید رجایی تهران را در کارنامه خود دارد. وی مولف ده‌ها مقاله آی اس آی و علمی پژوهشی و علمی ترویجی و مدیر و سخنران چندین کنفرانس و همایش ملی بوده است.

از جمله سوابق اجرایی و علمی مومنیان عبارتند از: دبیرکانون هماهنگی دانش، صنعت و بازار، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، عضو ستاد راهبردی فناوری‌های نرم و هویت ساز معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، رئیس پژوهشکده فرش ایران، مسئول تهیه و تدوین برنامه استراتژیک سازمان عمران شهرداری اصفهان، سرپرست پارک علم و فناوری شیخ بهایی اصفهان، عضو کمیته هماهنگی و تلفیق برنامه استراتژیک دانشگاه کاشان، رئیس دانشگاه غیردولتی سینا، مسئول امور کارگاهی دانشکده هنر دانشگاه کاشان، عضو شورای برنامه‌ریزیِ پژوهش و توسعه فناوری شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان و عضو شورای فرهنگی دانشگاه هنر اصفهان.

قسمت اول گفتگوی کاشان نیوز با معاون سیاسی- اجتماعی فرماندار کاشان را بخوانید، قسمت دوم بزودی در همین هفته منتشر می‌شود:

کاشان نیوز: در بدو مسئولیت و شروع تصدی معاونت سیاسی اجتماعی فرمانداری با چه مسائلی رو در رو بودید؟
مومنیان: در دو ماه و نیم گذشته که به فرمانداری آمدم چندین برنامه جدی عمومی داشتیم، طبیعتاً در بدو ورود حجم زیادی از کارهای هست که باید با آنها آشنا شویم و کارهای زیادی هم هست که در روال عادی باید پیگیری شود علاوه بر همه این‌ها سفر وزیر اطلاعات را داشتیم و می‌دانیدکه آمدن وزیر اطلاعات هم معمولاً با دیگران متفاوت است و فعالیت‌های حاشیه‌ای بیشتری دارد،

• بومی گرایی کلید اصلی پیشرفت شهر است اگر چه نیروهای بومی ضعف‌هایی دارند اما به نسبت ضعف‌های نیروهای بیرون نیست.

 به اضافه برنامه‌های دهه فجر، شب سال نو وستاد نوروزی و مسافرین و امنیت گردشگران و… من بواسطه گرایشاتی که دارم سعی کرده‌ام با محافل علمی ارتباطم را از دست ندهم… مواردی از قبیل دانشگاه‌ها، اماکن فرهنگی دبیرستان‌ها، آموزش و پرورش را هم سعی کرده‌ام از دست ندهم.

یکی از امتیازاتی که این فرمانداری در دولت فعلی دارد حضور جنابعالی بعنوان یک شخصیت آکادمیک و دانشگاهی واقعی است که از دید مردم و رسانه‌ها و ناظرین سیاسی پنهان نمی‌ماند و قابل توجه است، جامعه یک شخص نیست که بایک جمع بندی سطحی و مصاحبه بشود در موردش قضاوت کرد-کاری که مدتها با شهروندان کرده‌اند-، جامعه را باید از روی نشانه‌ها و تحولاتش شناخت، این انتصاب در نهادی مثل فرمانداری نشان می‌دهد که به این موضوع اهمیت داده شده است. اما در نهاد‌ها و اداراتی دیگر در کاشان اگر می‌بینیم مدیران از سطح متوسطی انتخاب شده‌اند متاسفانه معاونان و مشاوران از سطح نازل تری انتخاب شده‌اند و مشکلات و گرفتاری شهروندان را زیاد‌تر کرده، اما وقتی که در فرمانداری شخصی بومی و تحصیلکرده و آشنا به امور در معاونت سیاسی اجتماعی منصوب می‌گردد، به عزم فرماندار، استاندار و وزارت کشور برای تغییر فضای سیاسی- اجتماعی شهرستان پی برد، اما همین کافی نیست منتظر نتیجه هم باید ماند.

در مورد سخنرانان مراسم دهه فجر حرف و حدیث‌هایی شنیده می‌شود، شما دیدگاه خاصی دارید؟
نظر من این است که دهه فحر یک جریان حماسی منطقه‌ای است و وجه ملی آن را رسانه‌ها و صدای و سیما کار می‌کنند، مردم هم کلیات آن را حفظ هستند و مناسبت‌ها و اتفاقات آن روز‌ها را می‌دانند، من نگاهم به این بود که در هر منطقه‌ای که هستیم بومی برگزار کنیم. مثلاً در کاشان در دوران انقلاب شهید گلچهرگان در خیابان امام شهید شد، کسانی که در آن واقعه بودند امکان بیان خاطرات آن را پیدا کنند.

دو دلیل هم دارم برای بومی برگزار کردن این مناسبت‌ها، یکی ازدلایل من این است که بومی شدن ما را وصل می‌کند به ریشه‌هایمان. وقتی از انقلاب و اهداف عالیه‌ای که ما از آن نام می‌بریم هزینه‌هایی داشته و فداکاری‌هایی پای آن‌ها گذاشته شده که لابه لای برخی از این سخنرانی‌های سیاسی محو شده است. باید بومی برگزار شود تا جریان حماسه‌ای منطقه‌ای برجسته شود.

یکی هم اینکه آدم‌هایی بیایند که کاشانی باشند. در لیست سخنرانان کسانی بودند که اهل کاشان نبودند و من مخالفتم را در جلسه به صراحت اعلام کردم، به نماینده ولی فقیه هم دلایل مخالفتم را عرض کردم یک این بود که سخنران شهر باید بومی باشد، تاریخ انقلاب کاشان باید از زبان یک کاشانی گفته شود. دیگر اینکه من این عزیزان را از قبل و بواسطه مسئولیت‌هایی که داشته‌ام می‌شناسم، ایشان هم دارای مسئولیت‌های اجرایی بوده‌اند.
این عزیزان دارای مسئولیت‌ها و پست‌های سیاسی هستند که در اطراف‌ این مسئولیت‌ها هم توقعات و انتظارات به‌جا و نا‌به‌جا وجود داردکه برآورده نمی‌شود و من در ستاد اشاره‌ام به این بود که اگر یک مخالف در جلسه برخاست و حرفی زد و مرتکب رفتار ناشایستی شد و عقده مانده در دلی را باز کرد چه کسی پاسخگوی حیثیت از دست رفته شهر خواهد بود؟
بومی گرایی کلید اصلی پیشرفت شهر است اگر چه نیروهای بومی ضعف‌هایی دارند اما به نسبت ضعف‌های نیروهای بیرون نیست. ما تلاش کرده‌ایم دهه فجر و مراسمش را به این سمت ببریم، یک از اشکالات مباحث ده فجر این بود که رنگ و بوی دولت تدبیر و امید در آن کم بود و من اذعان می‌کنم، تلاش کردیم این اتفاق بیافتد و در مورد سخنرانان انتظار بود که ما همراهی بیشتری را با سیاست‌های دولت داشته باشیم که این به معنی همراهی با منویات و فرمایشات رهبری نظام است. اگر ما قایلیم به همگامی بانظام و همراهی با رهبری، پیش افتادگی هم مثل عقب ماندن آسیب است. موضع گیری شدید‌تر از آنچه رهبری به آن تاکید کرده بازی کردن در میدان دشمن و تخریب موقعیت نظام است این امور را باید با آموزش و اطلاع رسانی حل کرد نه با دستورات آمرانه واقدامات جزمی و جلبی.
من در ان زمینه‌ها قائل به تدریج هستم رشد حتما در سایهٔ تدریج اتفاق می‌افتد. و باید صبوری کرد و تحمل به خرج داد. تحمل کردن را باید یاد بدهیم.

صبوری و تحمل قطعاً خوب است اما آیا این صبوری همراه با برنامه ریزی هم هست؟ چند درصد از مدیران شهر ما بومی هستند؟ برای این نگاه شما چقدر برنامه ریزی داشته‌اید؟ صرف نظر از قضاوت در مورد کسانی که نام می‌برم، مثلاً در اداره منابع طبیعی وقتی مدیری از شهری دیگر می‌اید، طبعاً کسانی را به این اداره می‌آورد که با آن‌ها کار کرده و آن‌ها را می‌شناسد که قطعاً بومی نیستند، آیا همین به بومی سازی لطمه نمی‌زند؟ بخصوص که جایی مانند منابع طبیعی نیاز هست که مدیر آنجا با فضای بومی کاشان آسنا باشد. نمونه دیگر این موضوع اداره ارشاد است-با این تفاوت که سرپرست ارشاد در کاشان با توجه به مسائل خاص و فراگیرتر فرهنگی و … در کاشان با اشراف بر نطنز مدیریت می‌کند اما اداراتی مانند منابع طبیعی مدیران غیر بومی را وارد کاشان میکند- که باید مشخص گردد در این جابجایی‌ها چه برنامه بلندمدتی وجود دارد؟
تا جایی که من اطلاع دارم و دنبال می‌کنم، در سیاست شهری و تلاش‌ها و برنامه‌های کلان شهری بحث توجه به نیروهای بومی بشدت در برنامه‌های شهری لحاظ می‌شود و تکیه بر مدیران بومی که در برنامه‌ها مهم‌ترین پارامتریست که به آن توجه داریم.

و اگر نگوییم اولین نکته، باید گفت که یکی از نکات مهم منطقه توجه به مدیران بومی است. دو نکته اینجا قابل ذکر است یکی آنکه این تغییرات و جابجایی‌ها در سطح مدیریت‌ها‌‌ گاه الزامات قانونی خود را دارد. ما بررسی‌های زیادی کردیم، مثلا در مورد ارشاد ما هر کدام ازاعضای ارشاد که معرفی می‌شدند در ‌‌نهایت موضع مدیریت را نداشتند و اگر بعنوان سرپرست استفاده می‌کردیم نیروی خودمان را از دست می‌دادیم بنابراین با این تدبیر دوره موقت را از یکی از ادارات شهر دیگر که صاحب تجربه هم بودند استفاده شد.

نکته دوم بحث تخصص است، تخصص نباید فدای بومی گرایی شود و یا بالعکس بومی گرایی نباید فدای تخصص شود. این دو در کنار هم باید با استدلال و منطق خاصی کنار هم قرار بگیرد تا به نتیجه برسد و ما این را در برنامه‌هایمان داریم. اینکه عرض می‌کنم بصورت واقعی است چون ممکن است بعض اوقات جنبه شعاری بگیرد، این موضوع بسیار کلیشه‌ای شده و در دوره‌های مختلف در مورد آن شعار داده شده و من نمی‌خواهم به این جنبه کشیده شود. واقعاً این نگاه را داریم.

الحمدلله مقامات شهر را هم توانسته‌ایم هماهنگ کنیم که این نظر واقعاً قالب باشدو گزینه‌هایی که الان بعنوان جابجایی مطرح است بلااستثنا پیشنهاد نیروهای بومی هستند. البته مدتی طولانی به این مورد پرداخته نشده و شناسایی این ظرفیت‌ها متاسفانه کشف نشده و شناخت آن‌ها هم سخت است و هم زمان‌بر.

• ما باید بنشینیم دور هم و ظرفیت داشته باشیم تا همدیگر را تحمل کنیم و بتوانیم همدیگر را لااقل ببینیم، متاسفانه بعضاً از این حداقل صله رحم هم دوری کرده‌ایم

البته لزوم ایجاد یک بانک اطلاعاتی بسیار ضروری است. حتی گاهی مشاهده می‌کنیم که نیروهای خوب و متخصص ما به دلیل ناملایماتی که قبلاً نسبت به آن‌ها شده کنار هستند و سخت حاضرند صحبت کنند و وارد میدان شوند. عرض کردم باید با زمان پیش برویم و باضافه اینکه حتماً باید صبوری و زمان هم در ح و ظرف خودش انشاالله باشد.

بر خلاف دیگر شهر‌ها، حضور بانوان در پست‌های فعال و مدیریتی کاشان تقریبا صفر است چرا؟ چه برنامه‌ای برای این امر دارید؟

من در فاصله‌ای که در این پست قرار گرفتم، بلافاصله راجع در این مورد اقدام کرده و چند گزینه را هم مورد بررسی دقیق قرار دادیم اما مشکل اینجاست که آن‌ها به دلایلی که مطرح می‌کردند نپذیرفتند، با یکی دو تا از بانوان مصاحبه کرده‌ایم که یکی از آن‌ها در جلسه‌ای با فرماندار عذر آورده‌اند.

این مسئله در کمیسیون فرهنگی شورا هم اوایل سال مطرح شد و گفتند در این زمینه اقدام می‌کنیم اما هنوز خبری نشده.
ببینید نکته مهمی را می‌خوام عرض کنم، به دلایلی که نیروهای بومی و متخصص از سمت‌های اجرایی دور مانده‌اند، بانوان فعال هم دیده نشده‌اند.

من هرجا نشسته‌ام گفته‌ام اگر کسی را می‌شناسید که ظرفیتی برای احراز یک مسئولیت در شهرستان دارد معرفی کند. منتها یک اشکال بزرگی که حول و حوش این سمت معاونت سیاسی بوده و هست، یا از منظر عملکردی معاونت سیاسی بوده یا از منظر نوع گرایش و تمایل مطبوعات بوده. خیلی سیاسی به هم نگاه کرده‌اند. واین باعث شده که نیرو‌ها نسبت به هم دافعه یا جاذبه‌های خاص پیدا کنند.

من اصلا این داعیه را ندارم و واقعاً نگاهم، نگاه به توانمندی و تخصص افراد است. قایلم که همهٔ کسانی که در قالب هر حزب و گروهی توی چارچوب نظام کار می‌کنند نیروهای این مملکتند. پتانسیل‌ها و سرمایه‌های این مملکتند و باید به کار گرفته شوند.

فکر می‌کن تا الان هم این را پیش بردیم، نمی‌گویم اثبات شده که همیشه محدودیت‌های خاص وجود داشته و هست اما درمساله زنان هم به همین ترتیب اتفاق افتاده است.

در مورد مدیریت‌ها و مشاور بانوان یا هر زمینه‌ای فکر می‌کنید کسانی توانایی‌های لازم رادارندمعرفی کنید و ما بررسی می‌کنیم. این هیج جنبه شعاری ندارد و ما پیشنهاداتی هم برای دستگاه‌ها داریم ولی چون سال‌ها مجموعه شهرستان از این دیدگاه در این زمینه‌ها دور بوده‌ایم اول باید باب گفتگو باز شود و تمایل افراد جذب شود و بعد انشالله بیایند و قبول مسئولیت کنند.

من نگاهم بر اساس حرفه‌ای بودن است سوای اینکه در دسته بندی‌های مختلف سیاسی قرار می‌گیرند، ماییم و این شهر، کسی از جای دیگر نمی‌آید تا از این شهر و حقوق شهرندانش دفاع کند. ما باید بنشینیم دور هم و ظرفیت داشته باشیم تا همدیگر را تحمل کنیم و بتوانیم همدیگر را لااقل ببینیم، متاسفانه بعضاً از این حد اقل صله رحم هم دوری کرده‌ایم.

ما باید از میان خیل نیروهایی که داریم بتوانیم استفاده کنیم. در جلسه‌ای یکی از مدیران حوزه ارتش گفت من لیستی دارم که حدود ۶۰۰ نیروی پست‌های حساس و کلیدی کشور دست کاشانی‌ها است، حال چرا در شهر برای پیدا کردن مدیر لایق برای این ۲۰-۳۰ تا اداره گرفتاریم؟

نمی‌خواهم زحمات کسانی که هستند یا کاشانی نیستند را زیر سئوال ببرم و نادیده بگیرم اما باید از ظرفیت‌های متراکم و انباشته متعلق به کاشان باید به کار گرفته شود، برای پیش برد امور، بلاخره یکی از حسن‌های بزرگ مدیران بومی در حوزه اجرا،‌ شناختی است که آن‌ها از حوزه فرهنگی اجتماعی و شهری دارند، در نیروهای غیر بومی ما مجبور به صرف زمان برای شناخت منطقه و نوع نگاه مردم، با تمایلات مردم وسلیقه‌های ایشان هستمی، مردم هم تقاضا‌هایشان بصورت پیش فرض برای نیروهای بومی آشناست و نیازی به صرف وقت نیست.

ما در کاشان نیوز سعی کرده‌ایم منطقه‌ای فرهنگی به نام کاشان را تعریف کنیم که شامل زواره و اردستان تا مشکات و نراق و گلپایگان و خوانسار هم می‌شود و در این مورد با مدیران این منطقه فرهنگی مشکلی نداریم. اما درمورد سوال خانم رسول‌زاده شنیدیم که در کاشان حتی تا معرفی یک خانم در سطح یکی از بخشداری‌ها هم پیش رفته‌ایم، این موضوع به کجا رسید؟
این موضوع بصورت واقعی در برنامه ما هست حال به نتیجه یا نرسیدن آن با توجه به فرآیندی است که طی می‌شود. ما در بخش شناسایی و معرفی هستیم. یک جاهایی فرد باید خود را معرفی کند. وقتی برای مصاحبه به استان می‌رود دیگر دراختیار ما نیست. بیشتر وابسته به ظرفیت شخص است، ممکن است در تشخیص من این نظر وجود داشته باشد که این قابلیت هست که بیاید مشغول شود ولی بلاخره صدور حکم از جهت قانونی از جایی دیگری است و در اختیار من نیست.

البته که صدور حکم در جایی دیگر است از نظر قانونی و باید مطابق سیستم قانونی کشور که روشن و صریح و قابل تعمیم است برای انتخاب کمک گرفت.

از طرفی ما در میان زنان فعال هم حتی نبود اعتماد به نفس را می‌بینیم. هنوز خود زنان نسبت به کارهای ارزشمندشان احساس غرور نمی‌کنند و بالتبع نمی‌توانند به جامعه خود را ثابت کنند و بر روی این بحث فرهنگی حتما و باید حتما بیشتر کار کرد.

البته آنقدر متولیان امور متکثرند که نمی‌توان گفت مسئول این بخش کیست‌، به نظر شما فرهنگ سازی در این زمینه به عهدهٔ کیست؟ خانم‌ها در عرصه اجتماع حاضرند، نمونه‌های فراوانی را می‌بینیم اما وقتی فرهنگ ما فرهنگی مردانه است چه راهکاری برای این مشکل هست؟
بله در سابقه فرهنگی ما هم مشکلاتی در رابطه خانم‌ها در جامعه هست با بستر فرهنگی زمان گذار طولانی رادر جامعهٔ ما باید گذراند و جامعه باید بفهمد که نقش زنان جدی است و باید جدی‌تر هم به آن پرداخت. نمی‌دانم باید اظهار تاسف کنم یا نه این موضوعات در بستر زمانی طولانی می‌برد در جوامع ما و باید بپذیریم که نقش زنان در جامعه ما جدی هست.

با توجه به دیدگاه شما در مورد بومی گرایی، چرا در مراسم ۲۲ بهمن یک شخص بومی شاخص مانند نماینده مجلس سخنران مراسم نبود؟ وقتی از ایشان پرسیدم چرا شما برای سخنرانی نیامدید، گفت من دعوت نشده بودم، اگر دعوت داشتم حتماً می‌آمدم و از این گذشته آیا ادبیات حاکم بر مراسم را تایید می‌کنید؟

ببینید پیرو‌‌ همان بحث اساسی که من مطرح کردم در مورد بومی بودن حماسه انقلاب، هنوز این بستر به ترتیبی که نمی‌دانم مطلوب شهر هم هست یا نه اما به نظر می‌رسد یک مطالبه عمومی است، همانطور که شما مطرح کردید، من اطلاع نداشتم که شما رفتید سراغ ایشان و سوال کرده‌اید، این نشان می‌دهد شما که نماینده افکار عمومی هستید از آن منظر این سوال را مطرح کرده‌اید.

قرار نبود که سخنرانی به این ترتیب باشد آقای سردار سلامی پیشنهاد شده بودکه حضرت آقای نمازی هم اشاره فرمودند که با توجه به‌شناختی که از ایشان دارند، مناسب می‌دانند برای سخنرانی ۲۲ بهمن اما دوشب قبل از مراسم گفتند به دلایل شخصی نمی‌توانند بیایند و پیشنهاد آقای سالک شد که من باز این دیدگاه را داشتم که باید از ظرفیت‌های بومی استفاده شود. به نظر من اتفاقی که باید نیفتاد و علی رقم اینکه ما دو روز قبل از آن شاهد بودیم که مقام معظم رهبری به ضرس قازع از تیم مذاکره کننده حمایت کردند و مورد تاییدشان بود ولی در سخنرانی آنگونه صحبت شد که می‌دانید. مراسم با آن ادبیات که من کاملا با آن مخالف بودم و اصلا در حد و تراز کاشان نبود صحبت شد که من متاسفم استفاده شد، بلاخره شهر ما با تمدن اثبات شده ۷۰۰۰ ساله- که اثبات نشده‌اش ۱۵۰۰۰سال است- می‌توانیم داعیه این را داشته باشیم که در دوره زندگی انسانهای بدوی جامعه مدنی داشته‌ایم. این ظرفیت احتماعی برای ما شکل گرفته بودکه که دور هم بنشینیم و باهم زندگی کنیم، در حوزه ادبیات و هنر و دیگر زمینه‌ها شاخص‌های کاشان در همهٔ کشور بی‌نظیرند. ما تراز مخصوصی برای کاشان قایلیم که انتظار داریم از طرف همه رعایت شود که بعضا به جهت مناسبت‌های سیاسی و انگیزه‌هایی که وجود دارد این مورد غفلت قرار می‌گیرد.

تلاشی نشد که سخنران مناسبی جایگزین شود و در فرصت کم سخنرانی به آن شکل که متاسفانه شاهدش بودیم اتفاق افتاد. من موافق بعضی از افراد بخصوص ادبیاتی که استفاده شد نبوده ونیستم.

آقای مومنیان یک کسی باید مسئولیت این موضوع را بر عهده بگیرد، شما در فرمانداری این تصمیم را گرفتید.
ما عضو مجموعه‌ای هستیم بعنوان ستاد برگزاری این مراسم، که نگاه فرمانداری بیشتر نگاه سیاسی امنیتی آن است، ولی بهر صورت بدون هماهنگی تصمیم گرفتن این اشکالات را ایجاد می‌کند. ما تلاشمیان این است که هماهنگ با نهادهایی که موجود هستند باشیم، دفتر نماینده محترم ولی فقیه، دفتر نماینده محترم، فرمانداری،… فصل الخطابی بعنوان نهادی که تعیین کننده باشد شاید درست نباشد، ولی هر کدام از نهاد‌ها از منظر خودشان تذکرات لازم را می‌دهند و هیچ ارگانی تصمیم نهایی را نمی‌گیرد، اما اتفاقی که در ‌‌نهایت می‌افتد را کسی نمی‌گوید که فرمانداری همراه نبود یا نهاد دیگری همراه نبودبه نظرمن این موارد نتیجهٔ اینچنینی دارد و تبعات آن دچار مردم می‌شود و هزینه‌های آن بر دوش شهرستان بار می‌شود. ما تبعات چنین مشکلاتی را تجربه کرده‌ایم و علت اینکه من حاشیه می‌روم این است که نمی‌خواهم وارد این اختلافات شوم که هزینه دامن زدن به آن هم به طور مستقیم به دوش مردم قرار می‌گیرد. حتی اگر این خشونت سیاسی در مجلس باشد تاوان آنرا مردم می‌دهند. از این بابت دنبال فصل الخطاب نرویم اما ما هنوز بین ارگان‌ها هماهنگی که در قد و قواره شهر باشد و مطلوب شهر کاشان باشد را نداریم.

ادامه این گفتگو را در قسمت دوم ببینید