اجتماعی , اخبار , یادداشت

کاشان نیوز-ابوالفضل نجیب: پیش‌بینی آنچه ظهور کووید نوزده و توأمان فاجعه از تلفات جانی و ابتلا و هم از بحران مضاعفی که از سوء مدیریت و بی‌کفایتی و پنهان‌کاری مسئولین ناشی شده؛ و تأسف‌آورتر از حیث رویکرد فرافکنانِ دولت و اظهارنظرهای توهین‌آمیز مسئولین دولتی و هم برخی روحانیون که مسئولیت تمام ابعاد این فاجعه را مستقیم و غیرمستقیم متوجه مردم کرده و می‌کنند. همه و همه و بلکه خیلی بیشتر ازآنچه در وضعیت موجود شاهد هستیم – در بدو ظهور و اعلام کرونا کار چندان دشواری نبود. از همان روزهای نخست آن‌ها که کمترین هوشمندی سیاسی و شناخت از مسئولین موجود داشتند، می‌توانستند اوضاع امروز را نه‌تنها پیش‌بینی که حتی رویکرد فرار به جلو و توجیه ناکارآمدی و برخوردهای ناصادقانه برای تبرئه از ندانم‌کاری مسئولین را گوشزد و هشدار دهند. آنچه در توجیه وضعیت امروز از سوی مقامات دولتی و بعضاً روحانیون قشری به گوش می‌رسد، از گذاشتن مسئولیت وضع موجود به گردن رفتار مدنی و هم شرعی شهروندان حکایت دارد. در نخستین روز سال در یادداشتی با عنوان کوری و کرونا به‌وضوح تأکید کردم:
«… نباید از این نکته غافل بود که فردا روزی دولت و مسئولین … نه‌تنها خود را از همه اتهامات وارده تبرئه که فراتر از موضع مدعی‌العموم و از جایگاه شاکی از مردم طلبکاری کند. …
رسانه‌ای کردن نتایج تحقیقات دانشگاه بهشتی در همین راستا قابل‌تأمل و تأویل است. تحقیقات اعلام‌شده از سوی این دانشگاه بر سه فرض متکی است که بدترین آن و در صورت تمرد مردم از ماندن در خانه ابتلای چهار میلیون و جان باختن سه و نیم نفوس است. هرچند این نسبت با هیچ‌یک از شاخص‌های ارائه‌شده از اولین کشور مبتلا یعنی چین و هم سازمان بهداشت جهانی سنخیت و نسبتی نداشته باشد.
اما می‌توان در بخش‌های سفید این گزارش و آمارها با لطایف‌الحیل پیام هولناک – تهدیدآمیز و به شکل رندانه و با زبان دیپلماسی رویکرد سلب مسئولانه مقامات و دولت و … از پیامدهای احتمالی این گزارش را دریافت.»
دولت در حالی مردم را مسئول وضع موجود معرفی می‌کند که همچنان بعد از هشت ماه ناتوان از ارائه ساده‌ترین خدمات پیشگیرانه و اجرای پروتکل‌های بین‌المللی است. تجمعات مذهبی ماه‌های محرم و صفر و بازگشایی مدارس و علیرغم هشدارهای مکرر و گوشزد تبعات جبران‌ناپذیر تنها نمونه‌هایی از مقاومت لجوجانه در برابر ساده‌ترین روش‌های پیشگیری بود که در غوغاسالاری دولتی و غیردولتی به پشیزی گرفته نشود.
آنچه امروز در اظهارنظرهای فرافکنانِ و سلب مسئولانه که بعضاً کرونا را مجازات دنیایی گناهان مردم تعبیر می‌کنند، مشهود است، ترجمان همان پیام‌های روزهای نخست مسئولین در راستای مقصر جلوه دادن مردم و بالمآل شستشوی دست‌های آلوده است. در آن یادداشت به‌وضوح تصریح و تأکید شده بود مردم می‌باید تنها و تنها به توانمندی‌ها و امکانات داشته و نداشته خود متکی باشند. بعد از گذشت هفت ماه و بیشتر از همیشه روشن و عیان است که عبور از بحران و فاجعه انسانی پیش رو جز باهمت و سخت‌کوشی و هوشمندی فردی و اجتماعی امکان‌پذیر نخواهد بود.
رویکرد تبلیغاتی مقامات در مقایسه آمار و ارقام تلفات جانی در ایران و جهان بیش از آن‌که انگیزه انسانی، ماهیتی سیاسی و تبلیغاتی دارد. همین رویکرد و نگاه رقابتی – سیاسی که اغلب به‌نوعی کری‌های کودکانه شبیه می‌شود. نشان از اهمیت جان شهروندان!! در نزد بالاترین مقام اجرایی و مسئول صیانت از حق زندگی و حقوق شهروندی دارد. افزایش شمار تلفات جانی به میانگین ۲۳۰ نفر که هفته‌هاست به آمار رسمی رسانه‌ای تبدیل‌شده، از عمق فاجعه‌ای حکایت دارد که فقط نوک بحران آن را نمایندگی می‌کند. این نشانه‌ها می‌توانند بر محقق شدن پیش‌بینی‌های هفت ماه پیش مقامات دولتی در خصوص افزایش فاجعه‌بار شمار قربانیان کووید نوزده به سه میلیون نفر تأکید داشته باشد. واقعیت این است که مقامات زمانی که می‌توانستند ولو با حداقل درایت و هوشمندی و شل کردن سرکیسه، کاری برای پیشگیری از بحران موجود نکردند. امروز حتی اگر هم بخواهند کار چندانی از دستشان برنمی‌آید. سیاست‌های کلان در مواجهه با کووید نوزده چنانچه در بدو امر قابل پیش‌بینی بود، راه‌حل اپیدمیک کردن کرونا بود. معنی ساده و سرراست راه‌حل اپیدمیک جز این نیست که هر کس در این وضعیت مسئول جان خود است.