کاشان نیوز- عمادالدین باقی، جامعه‌شناس و پژوهشگر حقوق بشر در روزنامه سازندگی یادداشتی به این مضمون نوشته است که در نشریات سراسری بازتاب گسترده ای داشته: «یک جریان می‌خواهد از حجاب به‌عنوان خاکریز استفاده کند و به تضادها دامن بزند، جریان دیگر می‌خواهد با تبدیل کردن بی‌حجابی به ارزش و ضد ارزش به مصاف حکومت و باورهای دینی برود»
این روزها شبکه‌های اجتماعی سرشار از ویدئوهایی است که عمیقاً وجدان و عواطف انسان را جریحه‌دار می‌کند.
تصور اینکه خواهران و مادران ما به سبب آنچه حکومت، بدحجابی نامیده – و به گمان ما بخش زیادی از آن در واکنش به حکومتی و سیاسی کردن احکام است- تحت این استرس و ارعاب قرار می‌گیرند، روح و روانمان را به هم می‌ریزد.
نگارنده چنانکه بارها نوشته است شخصاً به حجاب و وقار در پوشش باور دارد، اما همان‌طور که خداوند درباره اصل دین دستور می‌دهد: آیه لا ِاکراَه ِفی الدین (سوره بقره: ۲۵۶ ) درباره فروع دین و فروع فروع دین نیز همین باور را دارد.
حکومت نیز وظیفه اصلی‌اش تأمین امنیت برای همه است حتی برای مخالفان غیرمسلح، نه تأمین امنیت برای بعضی و ناامنی برای عده‌ای دیگر. گشت ارشاد یعنی ایجاد ناامنی برای عده‌ای از شهروندان که پوشش و رفتارشان هیچ منظور سیاسی و مذهبی خاصی ندارد و حتی شخصاً شاهد بوده‌ام اشخاصی که معتقد به حجاب هم بوده‌اند ولی به خاطر اینکه مثال کودک او در اتومبیل روسری‌اش را کشیده دچار برخوردها و مشقت‌های مأمورین گشت ارشاد شده‌اند.
هیچ مصوبه‌ای نمی‌تواند ایجاد ناامنی برای شهروندان را به نام قانون، قانونی کند زیرا مصوبه‌ای که با اصول پیشینی و فلسفه قانون مغایرت داشته باشد، اعتبار قانونی ندارد. حقوق شهروندی و تساوی شهروندان در برابر قانون که در اصول ۱۹ و ۲۰ قانون اساسی تضمین شده است، جزو حقوق بنیادین بشری و حاکم بر همه قوانین است و هر مصوبه‌ای در تعارض با آن باشد باطل است.
واضعان قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران حتی سنتی‌ترینشان فقط اخلال عملی و توطئه و اقدام مسلحانه را رد می‌کردند. شیخ محمد یزدی که فردی سنت‌گرا بود سخنرانی علیه ارزش‌ها را هم مصداق آزادی قلمداد می‌کرد و درباره تجمعات مخالفان اسلام می‌گوید: توطئه غیر از اجتماع است، هر مکتبی آزاد است که اجتماع کند، یک‌وقت با این سخنرانی می‌خواهد علیه اسلام قیام کند که باید جلو این را گرفت، ولی یک‌وقت هست که سخنرانی بحث است، مثل سخنرانی سر کلاس دانشکده که در آنجا همه آزادند (جلسه بیست و هشتم اول مهرماه ۱۳۵۸) جلال‌الدین فارسی هم در نقد نظر کسانی که گفته‌اند قید کنیم راهپیمایی برای توطئه نباشد، می‌گوید: «همه میدانیم که هیچ توطئه‌ای در دنیا از طریق راهپیمایی صورت نگرفته است. توطئه یعنی مقدمه‌چینی برای یک کاری که به‌طور سری و مخفی می‌خواهدانجام بگیرد». هر خردمندی می‌داند که تفاوت سبک پوشش در حد روسری، مصداق قیام و توطئه نیست و امری عادی است چنانکه در میان فعالان انتخاباتی اصولگرایان و در تشییع سردار قاسم سلیمانی حضور آنان را به‌عنوان یک امر مثبت در رسانه سراسری هم نمایش داده‌اند.
گشت ارشاد را متوقف کنید. گشت ارشاد چیزی جز تیشه به ریشه زدن نیست. درست شبیه آن‌همه مبارزه بیهوده با ویدئو در دهه شصت و با دیش ماهواره در دهه هفتاد است و جز مجال خودنمایی و رشدیابی برای برخی پروژه بگیران و فرصت‌طلبان در خارج، حاصلی نداشته است. آمریکایی‌ها۱۰۰ سال پیش مشابه همین گشت ارشاد را راه انداختند و شکست خوردند. پس کی باید عبرت گرفت؟ اگر به خاطر شهروندان هم نمی‌خواهید به خاطر خودتان متوقف کنید.
گشت ارشاد، ماشین تولید اقتدار نیست، ماشین انهدام اقتدار و تولید دشمنی و نفرت است. مفهوم ارشاد و امربه‌معروف و نهی از منکر را لوث کرده و با قهر حکومتی و اجبار مترادف ساخته است.
متدینان و محجبه‌‌های بسیاری را دیده‌ام که از تداوم این رویه ناخشنود و غضبناک‌اند و آن را وهن خود می‌شمارند. اگر اینان برای اعلام برائت از این شیوه‌ها اعلام وجود کنند تداوم گشت ارشاد، پرهزینه‌تر می‌شود.
خودتان را به تعدادی کارشناس خودی از نوع آن وزیر نادری و تعریفش از بادمجان محدود نکنید و به قول امام علی (ع): وزیران و مشاورانی را انتخاب کنید که حرف تلخ را به شما بزنند، نه اینکه مطابق میل شما سخن بگویند، ولو شمارا ناخوش آید و شمارا در آنچه خداوند آن را براى دوستان خود ناپسند می‌داند، کمتر تو را یارى رساند.
با توجه به‌فرمان عقل و سخن امام(ع) و تساوی شهروندان و تقدم حقوقشان- فارغ از عقیده و باورشان- بر همه قوانین دیگر، به آنچه خیل کارشناسان و صاحب‌نظران میگویند توجه کنید. در باب «ضروری دین بودن یا نبودن حجاب» پیش‌تر متن مبسوطی در پاسخ آیت‌الله مکارم شیرازی نوشته‌ام که همراه با پاسخ ایشان در مجله حوزوی تقریرات (شماره۹ تیر۱۳۹۹ ص۶۵-۵۸) چاپ شده است و اینجا از این موضوع گذر و گمان می‌کنم نوع استفاده از حضور همین بانوان در کارناوال‌های انتخاباتی و آن دیدار معروف تتلو با آقای رئیسی و فیلم‌ها و تصاویر جنجالی بانوان اینفلوئنسر شرکت‌کننده در برنامه وزارت ورزش در دی‌ماه۱۴۰۰ و افتخار به حضور آنان در تشییع سردار سلیمانی در رسانه‌های حکومتی نشان می‌دهد با این پدیده مشکل اصولی ندارند، زیرا آنان که توسط گشت ارشاد مورد تعرض قرار می‌گیرند هیچ تفاوتی ازنظر پوشش با آن‌ها ندارند و به نظر می‌رسد پشت گشت ارشاد دغدغه دیگری است، نه لزوماً دغدغه دین، به‌ویژه که روش‌ها و عاملان و بازتاب‌های آن سنخیت الزام با دغدغه‌های دینی را ندارند.
مگر این حکم همه فقها نیست که اجرای هر حکمی که سبب وهن دین شود جایز نیست؟ چرا این‌همه بر وهن دین اصرار دارید؟ هرچند برخی گفته‌اند منظور وهن در عمل مستحبی است ولی عده‌ای از فقیهان درباره «حدود» که شارع جعل کرده است نیز قائل به توقف اجرا در صورت وهن اسلام هستند. افزون بر آن در باب تزاحم امور، چندین قاعده مهم فقهی وجود دارد مانند قاعده «اللهم فاالهم»، «قاعده لاضرر» و «قاعده دفع افسد به فاسد» که همه آن‌ها هم قواعد عقلی و هم فقهی‌اند و همگی توقف گشت ارشاد را الزام‌آور می‌کنند. اگر امثله و احکامی که فقها به استناد این قواعد بیان کرده‌اند را بخواهم بیان کنم کتابی حجیم می‌طلبد.
به‌عنوان یک کارشناس دینی با افراد واجد صلاحیت علمی و مؤثر در منظر عمومی یا رسانه‌های رسمی حاضر به مناظره هستم تا نشان دهم حجاب را مساوی با دین و شریعت جلوه دادن نه‌تنها هیچ پایه دینی ندارد که پیامدهای مخرب دارد. اگر کسی بگوید پوشش شایسته، ارزشمند است و باحجاب اجباری هم مخالف است، این سخن، مخالفت با یکی از باورهای بخشی از مسلمانان است و نه دفاع از برهنگی و نه مخالفت با اصل دین است. چنین ادعایی به معنای متهم کردن میلیون‌ها دین‌دار در جهان به بی‌دینی است که خود گناه بزرگی است. عده‌ای از شهدای فلسطینی که عملیات استشهادی علیه اسرائیل انجام دادند هم بی‌حجاب بودند و موردستایش رسانه‌های رسمی ایران هم قرارگرفته‌اند. خانم جولیا بطرس، خواننده لبنانی که آهنگ المقاوم در صور(جنوب لبنان) از اجراهای معروف اوست هم از متحدین حزب‌الله و مدافع آرمان فلسطین است و صدها مثال دیگر.
افزون بر اینکه از یک جزء، چنان حکم کلی را (آن‌هم کلی با آن درجه اهمیت) نتیجه گرفتن با منطق درست اندیشیدن مطابقت ندارد و برخلاف قاعده «الجزیی ال یکون کاسبا و الیکون مکتسبا» است. فقها نیز این نوع صدور حکم را بی مبنا و خلاف شرع می‌دانند. آیت‌الله خمینی در کتاب «الطهاره» حتی در بحث نماز که جزو فروع دین و از واجبات مسلم است، می‌گوید اگر کسی به خاطر شبهه، نماز را جزو دین نداند کافر نیست. متأسفانه ما در برابر دونیرویی قرارگرفته‌ایم که مانند دوتیغه یک قیچی همدیگر را تقویت کرده و حقوق شهروندی، قانون، امنیت و آزادی فردی و باورهای دینی را قیچی می‌کنند. جریانی که می‌خواهد از موضوع حجاب به‌عنوان خاکریز استفاده کند و به تضاد مصنوعی «با روسری بی روسری» دامن میزند که در کل جهان اسلام چنین نزاعی وجود ندارد و دیگری هم جریانی که با تبدیل کردن بی‌حجابی به ارزش و حجاب به ضد ارزش، به مصاف با دو مقوله «حکومت» و «باورهای دینی» می‌رود که هیچ ملازمه‌ای ندارند. برای مثال یک آدم ناهنجاری در اینستاگرام لایو گذاشته و می‌گوید: «حجاب بهانه است، ما دنبال از بین بردن مفهوم ناموس هستیم تا استخر مختلط برویم». این جماعت دلیل توجیهی و آتش توپخانه برای روش‌های نامطلوب جاری تهیه می‌کنند و نتیجه‌اش از بین بردن تلاش‌های منطقی در برابر سیاست‌های حجابی است. اما حکومت باید حساب این اندک شماران را از بقیه مردم جدا کند و بداند انگیزه بسیاری از افراد دیگر، همانند این افراد نابهنجار نیست و نباید خود را این‌قدر در برابر مردم قرار دهد. نتیجه اصرار بر به کار بستن تیشه‌ها می‌شود هشدار امام علی که می‌فرماید: کاری نکنید که حکومت بر مردم سنگینی کند. امام (ع) در سخنانی که شاهکار حکمرانی شایسته است می‌فرماید:
بی‌تردید برترین آسوده‌خاطری حاکمان، برقرارى عدالت در شهرها و آشکار ساختن دوستى با شهروندان است – و اینکه شهروندان هم حکومت را دوست داشته باشند- و همانا دوستى آنان آشکار نمی‌گردد مگر اینکه در سینه‌هایشان از حکومت کینه نداشته باشند و خیرخواه حکومت باشند و خیرخواهى رعیت محقق نمی‌شود جز با مراقبت و نظارت ایشان بر والیان امور (مانند همین هشدارها که نویسندگان و کارشناسان و مطبوعات می‌دهند) و مردم احساس سنگینی حکومت‌های خود را نکنند (و سنگینى دولت را کم بشمارند) و لحظه‌شماری براى به سر رسیدن مدت حکومت آنان ننمایند.
دیدگاه شما