جابر تواضعی:مهدی راحمی این روزها مجموعه‌ای از آخرین نقاشی‌های فیگوراتیوش را در گالری خانه هنر تهران، جنب ایستگاه متروی پل صدر، در معرض دید علاقه‌مندان گذاشته.
این عضو دائمی انجمن هنرمندان نقاش ایران متولد 17 فروردین 58 کاشان است. تابه‌حال پنج نمایش‌گاه انفرادی برگزار کرده و در بیش از 30 نمایش‌گاه گروهی، جشنواره و همایش تجسمی در گالری‌ها و موزه‌های معتبر تهران و کاشان و اصفهان شرکت کرده است.
از سال 81 تدریس طراحی را در تهران و اصفهان و بیش از همه در آموزش‌گاه شخصی‌اش در کاشان شروع کرده و این کار را خیلی جدی و پی‌گیر ادامه می‌دهد. راحمی تابه‌حال دو کتاب از مجموعه آثار طراحی و چاپ دستی‌اش را منتشر کرده و سایتی دارد که البته خیلی به‌روز نیست.
مهم‌ترین ویژگی او جسارتش برای پرداختن حرفه‌ای و تمام‌وقت به هنری، آن‌هم در شهرستان است؛ چیزی که خیلی‌ها فقط به عنوان یک دل‌مشغولی در کنار زندگی به آن نگاه می‌کنند. در گشت‌وگذار یک بعدازظهر پاییزی لابه‌لای تابلوهایی که بازتابی از دنیای خاص و منحصربه فرد او هستند، با هم گپ زده‌ایم. شاید برای شما هم خواندنی باشد.

* من تو را روی صحنه تئاتر شناختم. آن‌جا هم بین تمرین‌ها روي یک تکه کاغذ طراحی می‌کردی. بعد هم چندتا نمایش‌نامه‌ات کار شد که کارهای خوبی هم بود. ولی فکر نمی‌کردم تمام و کمال از صحنه دل بکنی. این وسط تئاتر چی‌ شد؟
– بله، تئاتر هم خوب بود و خيلي دوستش داشتم. ولی طراحی یك چیز دیگر است.

* اصلاً طراحی و نقاشی را از کی شروع کردی؟ توی این مسیر چه دوره‌هایی را در کاشان یا شهرهای دیگر طی کردی؟
– در کاشان از سال 76 تا 79 نزد استادم مهدی اسدزاده برخی مباحث طراحی و نقاشی مثل طراحی و نقاشی از طبیعت بی‌جان و منظره را کار کردم. اما علاقه شخصی‌ام طراحی فیگوراتیو بود. برای همین از سال 81 تا 86 در تهران نزد استاد مهرداد خطایی مراحل تکمیلی طراحی فیگوراتیو را آموختم و در این مدت تکنیک چاپ دستی را هم که تخصص اصلی ایشان است یاد گرفتم. حتی وسایل اصلی این تکنیک را با وجود هزینه‌های سنگینش تهیه کردم و شروع کردم به کار. اولین نمایش‌گاه چاپ‌های دستی‌ام سال 87 در خانه هنرمندان ایران برگزار شد.

* تو یکی از اولین کسانی هستی که آموزش‌گاه طراحی و نقاشی تأسیس کردند. قبلش تا جایی که من می‌دانم بحث آموزش به کلاس‌های تابستانی محدود بود و یکی دو نفری هم که جدی‌تر پی‌گیر آموزش بودند، بیش‌تر به همان سبک‌های رئالیستی و منظره و این‌ها می‌پرداختند. انگیزه راه‌انداختن آموزش‌گاه کی در تو جدی شد؟
– قبل از من در کاشان یکی‌دو آموزش‌گاه تأسیس شده بود. اما هیچ‌کدام جدی و کاملاً حرفه‌ای به طراحی نمی‌پرداختند و این ضعف کاملاً احساس می‌شد. من با دو هدف آموزش طراحی را شروع کردم: اول امرار معاش و دوم متحول کردن طراحی در کاشان. به نظر خودم با وجود مسائل ریز و درشت زیادی که حتی نمی‌خواهم بهشان فکر کنم، در هدف دوم موفق شدم و حالا کاشان را در طراحی به عنوان یک شهر قدرت‌مند می‌شناسند.

* اساساً اگر بخواهی طراحی و نقاشی فیگوراتیو را خیلی ساده و روان در یکی دو جمله تعریف کنی، چی می‌گویی؟
– تنها راه شناخت اشرف مخلوقات.

* دور شدن از سبک رئالیستی دل‌وجرأت می‌خواهد. مخصوصاً که ناخودآگاه دایره مخاطبانت تنگ‌تر می‌شود. این برایت مهم نیست؟
– کار رئالیستی زیاد کار کرده‌ام و هنوز هم کار می‌کنم. بهترین معلم نقاش، طبیعت است. حتی خیلی از آثار جدیدم که فضای مدرن و معاصری دارد، در بعضی قسمت‌ها پرداخت رئالیستی دارد. اما کار رئالیستی که هدفش صرفاً بازنمایی پیرامون باشد، ذهن مخاطب را به واکاوی مجبور نمی‌کند و صرفاً او را به یک حظ بصری می‌رساند. در حالی‌که برای من هر دو مسأله مهم است؛ هم لذت بردن از زیبایی اثر و هم به تفکر واداشتن مخاطب.

* با وجود شناخت ناقصم نسبت به کارهای مدرن، به نظرم اغراق‌هایت خیلی جاها کارت را به کاریکاتور شبیه می‌کند. ضمن این که در کارهای مختلف موارد مختلفی مثل تلفیق مینیاتور، حضور نوشته و شرح صحنه به سبک نقاشی‌های قهوه‌خانه‌ای، لت‌بندی متفاوت و برش‌ها و مقطع‌های رنگی مختلف را می‌بینیم که نوعی کولاژ را تداعی می‌کند؛ انگار که با یک کار گرافیکی و حتی در بعضی جاها هنر مفهومی (کانسپچوال آرت) روبه‌رو هستیم. نظر خودت چیست؟
– با همه این‌هایی که گفتی موافقم. اما اغراق های من کاریکاتوری نیست. اغراق در کاریکاتور و اغراق در طراحی، تفاوت‌های حساسی دارند که آن‌ها را از هم جدا می‌کنند.

* تا حالا استقبال از نمایش‌گاه چه‌طور بوده؟
– بازدید مخاطب بسیار عالی بود. مخصوصا که گالری خانه هنر کنار ایستگاه متروی پل صدر است و خودبه‌خود پر رفت‌و‌آمد است. برای همین نگرانی مخاطب ندارم. علاوه بر آن هنرمندان و منتقدان مهمی از نمایش‌گاه دیدن کردند و با چند مجله، روزنامه و سایت هنری معتبر کشور هم مصاحبه داشتم.

* وضعیت هنری هنرجوهایت را چه‌طور ارزیابی می‌کنی؟
– به نظرم در طراحی سطح کیفی‌شان از کل استان بالاتر است و این مسأله در نمایش‌گاه هنرمندان معاصر اصفهان که پارسال در خود اصفهان برگزار شد، ثابت شد.

* سرنوشت دو کتابی که در زمینه طراحی چاپ کرده‌ای به کجا رسیده؟
– کتاب «فیگوراتیو 1، طراحی با زغال فشرده» سال 83 در نشر مرسل منتشر شد و «فیگوراتیو2، طراحی و چاپ دستی» را هم سال 86، نشر پشوتن تهران با مقدمه مهرداد خطایی منتشر کرد. خوش‌بختانه هر دو کاملاً فروش رفته.

* مهدی راحمی در پاییز 91 چه دورنمایی را برای کارش در نظر دارد؟
– سراسر خط‌خطی و البته پر از موفقیت.