کاشان نیوز-صادق صدقگو*: شاید کمتر کسی به دلیل حمایتهای قاطع مقام معظم رهبری (در دیدار با هیات دولت) از وزیر ۶۲ ساله ی نجف آبادی واقف باشد.
وزیر موفق دولتهای هفتم، هشتم و یازدهم، که شروع فعالیتهایش در رفع کمبودهای مناطق روستایی و سازندگی و بهسازی مناطق کمتر توسعه یافته، را از نیمه اسفندماه سال ۵۷ آغاز کرد.
آنگاه که همچون سایر دانشجویان انقلابی و متعهد دانشگاههای کشور، تحت عنوان نهضتهای دانشجویی، سرپرست گروهی از دانشجویان دانشگاه صنعتی اصفهان بر عهده گرفت و به مناطق روستایی و محروم استان چهارمحال و بختیاری رفت و پس از مدتی در کنار دانشجویانی همچون: محسن میردامادی و علی‌اکبر مهر فرد (سرپرست گروه اعزامی از پلی‌تکنیک به کردستان) ؛ حسین شوریده و ابراهیم اصغرزاده (سرپرست گروه اعزامی دانشگاه صنعتی شریف به گنبد و ترکمن‌صحرا) و ….. پایه گذار نهادی شد که در ۲۷ خرداد ۵۸ «جهاد سازندگی» نام گرفت.
محمود حجتی نجف آبادی، مهندس عمران، مدیر توانمند، خلاق، آزاده و پاکدست که در دوران مسئولیتهای متعددش از استانداری سیستان و بلوچستان تا وزارت راه ترابری و نهایتاً وزارت جهاد کشاورزی، منشاء خدمات موثر و ماندگاری بوده است.
شاید برخی مهمترین اقدام او طی سالهای مسئولیتش را طرح خودکفایی گندم بدانند و از طرفی نیز برخی منتقدینش، بزرگترین نقطه ضعف او را عدم اصلاح الگوی مصرف آب در عرصه کشاورزی در این طرح بدانند.
اما آنچه مسلم است، نه تنها این اقدام که مجموعه اقدامات وزارت جهاد کشاورزی در دوران مهندس محمود حجتی خصوصاً در طی ۴ سال گذشته در دولت تدبیر و امید، نقش موثری در توسعه پایدار روستایی، تقویت اقتصاد خانوارهای بهره بردار در بخش کشاورزی و همچنین برنامه ریزی برای مدیریت منابع آبی کشور داشته است.
دستیابی به افتخار خودکفایی در تولید گندم حاصل افزایش تولید در مزارع تنها با افزایش عملکرد محصول در هکتار و کاهش سطح زیر کشت بوده است. علل و عوامل این دستاورد مهم در بخش کشاورزی کشور را می توان مواردی مثل: تشویق کشاورزان به استفاده از بذور اصلاح شده، نظارت مستمر کارشناسان جهاد کشاورزی شهرستانها بر مزارع گندم و مبارزه به موقع با آفت سن غلات، تغذیه بهینه گندم، آموزش گندم کاران و ارائه نکات فنی کاشت، داشت و برداشت به ایشان و برگزاری کارگاه‌ها و کلاس‌های آموزشی و ترویجی بر شمرد.
تاکید بر استفاده از سیستمهای نوین آبیاری و تصویب و ابلاغ سیاستهای حمایتی ویژه (اعم از کمک بلاعوض تا سقف ۸۵% هزینه اجرا و مابقی بصورت وام بانکی کم بهره) یکی دیگر از اقدامات شاخص وزارت جهاد کشاورزی در این عرصه محسوب می شود که بنا به اظهار نظر پیشکسوتان این بخش و صاحب نظران، این اقدام در طول سالهای قبل و بعد از پیروزی انقلاب بی سابقه بوده است. بهره وری بیشتر از منابع آبی خصوصاً در مناطق بحرانی، افزایش حداقل ۴۰ درصدی راندمان آبیاری و همچنین افزایش کیفیت و کمیت محصول، در عین حال توأم با کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی از مهمترین نتایج این طرح محسوب می شود.
انتقال بخش بازرگانی و مدیریت بازار محصولات کشاورزی و همچنین مدیریت، برنامه ریزی و نظارت بر واحدهای صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی از وزارت صنعت، معدن و تجارت به وزارت جهاد کشاورزی در راستای نظارت مستمر بر عرضه محصولات کشاورزی «از مزرعه تا بازار» و حذف واسطه گری و مقابله با واردات و نهایتاً تنظیم بازار این محصولات یکی دیگر از مهمترین اقدامات حجتی در دوران وزارت محسوب می شود.
ارائه تسهیلات به اشخاص حقیقی و حقوقی دارای مجوز از مجموعه وزارت جهاد کشاورزی در حوزه های: تولیدات گیاهی (زراعت و باغبانی) و دام، طیور و آبزیان، توسعه سیستمهای مکانیزاسیون در کشاورزی و همچنین واحدهای صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی با تاکید بر راه اندازی واحدهای تعطیل یا نیمه فعال، بخشی دیگر از این اقدامات موثر او در راستای خودکفایی کشور در توسعه پایدار روستایی، استقلال، خودکفایی و امنیت غذایی و همچنین صادرات محصولات بر شمرد که به عنوان مثال می توان به صادرات محصولات گلاب و عرقیات گیاهی برای اولین بار به برخی کشورهای اتحادیه اروپا و همچنین خاورمیانه و شرق آسیا (مثل: کشورهای فرانسه، ژاپن، کانادا، استرالیا، امارات متحده عربی و عراق) طی ۴ سال گذشته اشاره کرد.
طرح پرورش ماهی در قفس و استفاده بهینه از منابع آبی دریایی در راستای افزایش تولید آبزیان و توسعه مصرف آنها در کشور یکی دیگر از سیاستهای کلان وزارت جهاد کشاورزی در دوران مهندس حجتی است که با مدیریت و اجرای مجموعه جهاد نصر و سرمایه گذاران خارجی در حال اجراست.
اجرای طرح جامع نظام نوین در ترویج کشاورزی که به واسطه آن، بخشها، مناطق، روستاها و مزارع به منظور مدیریت بهتر و نظارت بیشتر بین کارشناسان مدیریت جهاد کشاورزی شهرستانها تقسیم و در سامانه جامع داده های کشاورزی ثبت شده است، از مهمترین دستاوردهای معاونت ترویج و آموزش کشاورزی وزارت جهاد کشاورزی محسوب می شود.
کارشناسان جهاد کشاورزی موظفند بر اساس پهنه بندی های از پیش تعیین شده، ضمن ارتباط مستمر با بهره برداران بخش کشاورزی در حوزه عملیاتی خود، مشخصات کامل بهره برداران بخش کشاورزی و روستاییان ( نام و نام خانوادگی، نام پدر، شماره شناسنامه، شماره ملی، تلفن، آدرس و….) و همچنین اطلاعات مربوطه اعم از اراضی باغی و زراعی (به تفکیک محصول و سطح) را در این سامانه به دقت وارد نمایند. در مراحل بعدی نیز اطلاعات زنبورداران، دامداران، مرغداران، واحدهای صنایع تبدیلی و تکمیلی و….. در این سامانه وارد خواهد شد.
فناوری و تکنولوژی، سرمایه و نیروی انسانی باکیفیت، از مؤلفه های اساسی در توسعه کشاورزی محسوب می شوند ولی بهره‌ وری در بخش کشاورزی تنها از گذرگاه آموزش و پرورش نیروی انسانی با کیفیت میسر می‌شود.
بر این پایه، نظام نوین ترویج به منظور مداخله گری فعال در حوزه ی تولیدات بخش کشاورزی، برای افزایش دانش فنی، تخصصی و کاربردی بهره برداران و کارشناسان و همچنین بهره گیری از رویکردهای ترویجی مطلوب، در وزارت جهاد کشاورزی تدوین و در حال اجرا است.
یکی از مهمترین دستاوردهای این طرح، انتقال اطلاعات علمی و دانش کشاورزی، تبادل تجربیات بین کارشناسان و بهره برداران، ارائه دستاوردهای نوین در بخش کشاورزی، نظارت مستمر و آموزش بهتر و بیشتر بهره برداران و نهایتاً تهیه پایگاه اطلاعات جامعی از بهره برداران بخش کشاورزی است.
این پایگاه داده، برنامه ریزی های دقیق و کارشناسی خصوصاً در زمینه تغییر و یا اصلاح الگوی کشت (به عنوان راهکاری برای مدیریت منابع آبی و مصرف بهینه از آب و خاک) را تسهیل خواهد کرد.
واگذاری سهام شرکتهای وابسته به وزارت جهادکشاورزی (موسسات: جهاد نصر، جهاد توسعه و جهاد تحقیقات) در راستای سیاستهای اصل ۴۴ به ایثارگران اعم از کلیه رزمندگان، جانبازان، آزادگان و خانواده شهدای وزارت جهاد کشاورزی، سازمانها، موسسات و شرکتهای وابسته به آن و نیروهای مردمی اعزامی از طریق ستادهای پشتیبانی و مهندسی جنگ جهاد سازندگی از یکی دیگر اقدامات مهم وزارت جهاد در حوزه ایثارگران است.
آنچه مسلم است، آنچه ذکر شد همه اقدامات و خدمات مردی که گامهایش را در خرداد ۵۸ با شعار «قُل ِانَّما اَعِظُکُم بِواحِدَهٍ اَن تَقُومُو الِلّهِ مَثنی وَ فُرادی ثُمَّر تَتَفَکَّرُواما بِصاحَبُکُم مِن جِنَّهٍ ۱» با کمک به روستاییان استوار نموده و فعالیتهایش در دانشگاه جهاد سازندگی را از اسفند ۵۷ در سازندگی و بهسازی میهن اسلامی مان شروع کرده است، نیست.
دانشگاهی که درسهای آن اخلاص، تعهد، تخصص، روحیه کار جمعی و تلاش، خدمت‌رسانی بی منّت، خلاقیت و نوآوری، جسارت و ریسک‌پذیری، صداقت، مردم‌گرایی، ساده زیستی، ایثار، انعطاف‌پذیری، پویایی و خودباوری، تواضع و بی‌آلایشی، مشورت پذیری بود و «مدیران جهادی» به معنای واقعی کلمه پرورش داد تا آنها، نامی آشنا برای مردم دشت و کوهستان، نامی دل آرام برای مردم کویر، همنشینی دلسوز برای روستاییان و نوایی دل نشین به عمق درون برای همه ی انسانهای پاک سرشت باشند.
مدیرانی همچون مهندس محمود حجتی و یاران جهادگرش که شعار «انقلابی گری و مدیریت جهادی» را در عمل ثابت کردند و همچون مجاهدتهایشان در دوران دفاع مقدس، به عنوان اسوه های عبور از میادین سخت و غیر قابل نفوذ همچنان در خط مقدّم اقتصاد مقاومتی و خودکفایی کشور با پیشتازی و خط شکنی، هر غیر ممکنی را برای خود ممکن می کنند تا بر همگان ثابت کنند که «می شود و می توانیم».

*کارشناس جهاد کشاورزی

پی نوشت:
۱- قرآن کریم- سوره سباء – آیه ۴۶ : آرم جهاد سازندگی (وزارت جهاد کشاورزی) به این آیه مزین است