کاشان نیوز: اول اردیبهشت دو مناسبت مهم وجود دارد، سالگرد فوت سهراب سپهری و روز سعدی که وجه شاعرانه و حکمتی که در اشعار و آثار این دو استوانه برجسته شعر و ادب پارسی آشکار است و بهنوعی ارتباطی معنادار را تداعی میکند.
و اما برای اینکه یادی از شاعر رنگ و آینه، سهراب سپهری شاعر کاشانی شده باشد به رونمایی مجازی از کتاب دکتر محمد ثابت ایمان که قرار بود در این روز انجام شود و به دلیل شیوع ویروس چینی کرونا انجام نشد اقدام کردیم.
برای معرفی این کتاب همان به که مختصر کنیم به مقدمه دکتر اصغر دادبه به کتاب «خوان هشتم»
سپهری و مکتب عشق
نحلههای اشراقی (صوفیانه / عارفانه) دارای دو روش است؛ روش زاهدانه و روش عاشقانه پیروان روش زاهدانه یعنی طرفداران مکتب زهد یا تصوف زاهدانه، بر آنند که تصفیه و ترکیه باطن از طریق زهد و در پی به کار بستن دستورالعملهای زاهدانه به بار میآید روششناسی مکتب زهد، نخستین بار از سوی ابونصر سراج نیشابوری (نیمه دوم سده ۴ ق) در هفت مرحله یا هفت شیوه شامل: توبه، ورع، زهد، فقر، صبر، توکل، رضا تدوین گردید و در اثر معروف او موسوم به اللمع فی التصوف عرضه شد.
روش عاشقانه که از آن به مکتب عرفان عشق نیز تعبیر میشود، چونان مکتب زهد دارای هفت مرحله یا هفت شیوه است که رهرو باید آنها را به کار بندد، اما برخلاف مکتب زهد که در آن بر عامل زهد تأکید میشود، در مکتب عشق بر عاملی آریایی – ایرانی، یعنی بر عشق تأکید شده است و این ازآنروست که به تعبیر حافظه تنها و تنها عشق، رهاییبخش است.
عشقت رسد به فریاد از خود بسان حافظ
قران زیر بخوانی در چارده روایت
این روش که ریشه در آموزههای ایرانی دارد. سرانجام از سوی عطار نیشابوری (اواخر سده ۶ ق) صورت نهایی یافت و در مثنوی منطقالطیر عرضه شد روش عشق نیز روشی هفت مرحلهای است شامل: طلبه عشق، معرفت، استغنا، توحید، حیرت، فقر و فنا. بر طبق طرح عطار، پرندگان (= رهروان) پس از دست یافتن به کمال عقل و استدلال باید این شیوهها را بهکارگیرند و از این مراحل بگذرند تا به مقصد و مقصود که همانا وصال محبوب است، برسند.
روش عشق، بیانگر جوهره حکمت ملی ایران است که شاعران بزرگ فارسی سرای ایران در مقام سخنگویان هویت ملی، از طریق گزارش شاعرانه حکمت ملی، در طول تاریخ ادبیات میهنمان بدان پرداختهاند و هر یک متناسب با روزگار خود و با زبان و بیان ویژه خود، به تعبیر حافظ، از غم عشق که یک قصه بیش نیست، یعنی از جوهره حکمت ملی، هنرمندانه سخن گفتهاند و چون چنین است دوست پژوهنده و سختکوش ما جناب آقای محمد ثابت ایمان، نظریهای پرداخته است مبتنی بر استمرار حکمت ملی در حوزههای فلسفی تا روزگار حاضر و توجه ویژه سهراب سپهری بدین حکمت و بیان مبتکرانه-هنرمندانه این شاعر اندیشمند گیرنده و دریابنده پیام حکمی-ملی عطار، از ورای قرون و اعصار، از حکمت ملی و گزارش این پیام که همانا حاوی حکمت ملی است بابیانی سخت دلنشین و تازه که توجهها را برانگیخته و حافظانه به دلها نشست است.
خوان هشتم تلاش عاشقانه – محققانه آقای ثابت ایمان از تبیین نظریه استمرار حکمت ملی در شعر اصیل فارسی تا روزگار ما بر بنیاد نگاهی تازه، یعنی جور دیگر دیدن شعر سپهری است. توفیق ایشان را در تحقیقات علمی – ملی به دعا از خدا میطلبم.
اصغر دادبه تهران: دیماه یک هزار و سیصد و نودوهشت خورشیدی
دیدگاه شما