کاشان نیوز-علی خالویی: این روزهای بهاری اگر به آبشار زیبای شهر نیاسر سری بزنید، نه تنها محو زیبائی آبشار خواهید شد که اگر چنانچه خوب «گوش دل به طبیعت دلانگیز بهاری» و «خلوت گرم کبوترهای مست» آن بدهید، هرازچندگاهی پرندهای زرد رنگ بروی سکوی پروازش، یعنی پیکره آبشار مینشیند، رقصی دلانگیز میکند، آوازی میخواند، شکاری میکند و سریع برمیخیزد.
یعنی در اصل طبیعتگردی یعنی همین، تماشا و تماشا، خوب و ساکت گوشهای بنشینی، به حرفها و درد دلهایش گوش دهی، انرژی منفیت را بدهی و انرژی مثبتش را جذب کنی فقط همین و اگر اهل یادگاری بردن از طبیعت بودی، نهایتاً چند تصویر بگیری با خود ببری و اگر هم اهل «استقرار در طبیعت» بودی تنها و تنها جای پا و آثار ترددت را بگذاری و بروی.
متأسفانه طبیعتگردیهای ما ایرانیها عمدتاً شده تهیه مواد پختنی، نوشیدنی و یا دراز کشیدن در سایه درختی و شکستن تخمهای و شاخهای جهت سِرو «چای آتشی»، یعنی منتهای «لذت از طبیعت» را «آشامیدن و خوردن» پنداشته و فرض کردهایم.
برگردیم به «دمجنبانکمان»، «دم جنبانک خاکستری» پرندهایست از راسته «گنجشکسانان»، به گویش ترکی: «بز قویروق آتان»، به کردی : «بهرگاویلهیبور» و به لری: « دمدراز» معروف است.
«دمجنبانک خاکستری» از منظر وضعیت حفاظتی، در «فهرست پرندگان حمایت شده» جهانی و ملی قرار ندارد.
سر، صورت و تنه اصلی آن خاکستری رنگ است و زیر تنه، «زرد طلایی» بسیار زیبا؛ این زرد رنگی تا «پوشپرهای زیر دم» ادامه دارد و زیبایی پرنده را دوچندان میکند.
طول بدن پرنده حداکثر ۲۰ سانتیمتر و گستردگی بالها، تا ۲۷ سانتیمتر ست. دم در این گونه نسبت به دیگر «دمجنبانکها» بلندترست و پاها کوتاهتر و به رنگ قهوهای صورتی ست.
نرها و مادهها متفاوت هستند، نرها «تغییرات فصلی» دارند، «نوارهای اَبرویی و شاربی سفید» (همانند تصویر) نشان از نر بودن پرنده است.
زیستگاه این پرنده در حاشیه آبهای شیرین، رودخانههای دارای جریان تند کوهپایهها و مناطق کوهستانی همچون آبشار نیاسر رویاییترین زیستگاه محسوب میشود.
مانند تمامی دمجنبانکها، «پروازهای موجی» شکل دارد و حتی در حین پرواز «قدرت شکار حشرات» را دارند. دمجنبانک خاکستری، پرندهایست «تک همسری» ، و در هربار تخمگذاری، ۴ تا ۶ تخم در لانههای پوشیده از «مو و پشم و خزه» که بر حاشیه آبی ارتفاعات، بنا کرده میگذارد.
بهار و تابستان معمولاً نهرها و رودخانههای کوهستانی و در زمستانها نواحی جنوبی خزر و سواحل فارس و بلوچستان، محل گذران زندگی این گونه پرنده است.
با این حساب «دمجنبانک خاکستری» پرنده مهاجر شهرمان است که چند ماهی بیشتر میهمان مردمان «کهن باغشهر» شهرستانمان که این روزها به «شهر نجوم» نیز شهرت یافته، نیست.
«کهن باغ شهری» که از باغهای آن شوربختانه، دیگر آثاری نمانده است.
البته ناگفته نماند که در اوایل بهار و فروردین ماه، نیاسر میهمان «لالههای زیبایی دورنگی» نیز هست که میتواند از جاذبههای گردشگری و «طبیعتگردی» این شهر محسوب شده و نیاسر را جذابتر و دوستداشتنیتر نماید.
شاید تمثیل و ذکر قصهای در باب چگونگی ارتباط با طبیعت خالی از لطف نباشد. دکتر «کارل شارسمیت» تا سن ۹۰ سالگی به مدت پنجاه سال بعنوان «راهنما و لیدر طبیعت» گردشگاه «پارک ملی یوسمیت آمریکا» بود.
پارک ملی یوسمیت در شمال کالیفرنیای آمریکا واقع شده، وجود قلهها و آبشارهای و تنوع گونههای مختلف جانوری و گیاهی از شاخصههای این پارک ست.
منابع، گونههای جانوری و گیاهی این پارک را ۲۰۰ گونه ذکر میکنند، این در حالیست که فقط گونههای گیاهی شهرستان کاشان فراتر از ۴۰۰ گونه برآورد میشود، حالا میشود گریزی زد که متأسفانه ما چقدر از توانمندیهای داشتههایمان و منابع ارزشمندمان، استفاده میکنیم.
«یوسمیت» نخستین پارک ملی آمریکاست که در سال ۱۸۹۰ میلادی تأسیس شده است. این پارک «ثبت میراث جهانی یونسکو» شده، روزانه ۱۵۰۰۰ بازدیدکننده و وسعتی بالغ بر ۳۱۰۰ کیلومترمربع دارد.
دکتر شارسمیت، تابستانها «لیدر طبیعتگردی پارک» بوده و بقیه ایام سال مدرس دانشگاه و مشغول تدریس.
در خاطراتش آمده در اواخر دوران شغلیاش در یک گروه سالمند که برای بازدید از پارک ملی رفته بودند در جواب سؤال خانمی که پرسیده بود من فقط یک ساعت برای گذران در پارک زمان دارم! چه باید بکنم؟ و کجا باید بروم؟
جناب دکتر با صدایی آرام و با تعمق پاسخ گفته، «متاسفم خانووم! یعنی فقط یکساعت! به نظرم اگر من فقط یکساعت برای دیدن یوسمیت وقت داشتم، تا کنار رودخانه میرفتم و آنجا مینشستم و گریه میکردم!!!
حال خواننده محترم اگر زمانی فرصت داری، به طبیعت بروی، محو و مجذوب آن شو و از بهاری که به میمنت بارندگیهای مناسب ماههای ابتدایی سال، (بهاری که سالیان زیادی بود تکرار نشده بود)، لذت بصری، حرکات سحرگونه، یال اسبیها (استیپاها) در نسیم بهاری، و یا رنگ طلایی گلهای جاشیر و فرولاها، و یا لذت بویایی، عطر مست کننده درمنهها ببرید.
خود را در آغوش طبیعت بسپار. در این میان سری هم به «دمجنبانکهای خاکستری» کهن باغشهر شهرستان بزن، آنها مهاجرند و خیلی زود به شهرشان برخواهند گشت.
دیدگاه شما