کاشان نیوز – ابوالفضل ایمانی: قدمت صنعت دستی زری‌بافی در بیدگل به سه هزار سال پیش می‌رسد که طی چندین مرحله این صنعت رو به افول و مجدداً رونق یافته است.
چون مواد اولیه به کار رفته در بافت این پارچه، پودی است بنام «گلابتون» و لایه درونی آن از ابریشم خالص که روی این پود را با آب نقره و طلا زر اندود می‌کرده‌اند، به همین دلیل پارچه تولیدی این نخ را «زری یا زربفت» می‌نامند.
در قدیم‌الایام، مصرف این پارچه فقط منحصر به دربار پادشاهان و بزرگان حکومتی بوده است.
در حال حاضر از این نوع پارچه به عنوان قاب‌های تزئینی در منازل استفاده می‌شود.
اخیراً گردش‌گرانی که از اروپا به ایران سفر کرده‌اند، با مشاهده این نوع پارچه اظهار داشته‌اند که در دهه ۱۹۵۰ میلادی از این نوع پارچه بعنوان کراوات اعیان و اشراف اروپا استفاده می‌شده است.
رنگ این پارچه زیبا و ظریف از چهار رنگ آغاز، و به بیست و چهار رنگ ختم می‌شود.
برای بافت این پارچه با دستگاه سنتی، به دو نفر استادکار و کارگر نیاز است و روزانه ۳ الی۵ سانتی‌متر به عرض ۷۰سانتی‌متر و بر اساس نقشه از پیش طراحی شده بافته می‌شود.

قیمت این پارچه در هر متر مربع بین ۵ الی ۱۰ میلیون تومان است که این تفاوت قیمت بستگی به تراکم کار و تعداد رنگ‌های به‌کار رفته در بافت پارچه می‌باشد.
بهای مواد اولیه در تولید یک متر پارچه حدوداً یک میلیون تومان است.
بنابراین عمده بهای این پارچه به خاطر دست‌مزد کار و هنر به کار رفته روی پارچه است.
ادارهٔ میراث فرهنگی به «حاجی بابا لطف‌الله مصنوعی» لقب پدر شعربافی شهرستان را داده است.
با ایشان که هم کلام شدم، فرمودند: نوع زری بافی بیدگل منحصر به فرد بوده به طوری که «ناصرالدین شاه قاجار» در سفری که به شهر کاشان داشته از کارخانه‌ای معروف به کارخانه «حاجی نقی» واقع در کوچه عطاری علی آممد در محله توی ده بیدگل بازدید می‌کنند.
لازم به ذکر است که ساختمان این کارخانه تقریباً هنوز سالم است و آخرین نسلی که در بیدگل به تولید این پارچه مشغول و معروف بوده‌اند «طایفه اوسا آقایی‌ها» که نوادگانشان با نام خانوادگی «فتح‌القریب» در محله دروازه بیدگل شهرت دارند.
متاسفانه بیش از چهار دهه است که از منسوخ شدن این هنر دستی در شهرمان می‌گذرد.
اخیراً اداره میراث فرهنگی شهرستان آران و بیدگل با مدیریت جناب متولی و استاد کاری جناب متشکر اقدام به برپا کردن دستگاه زری‌بافی در خانه «بنی طبا» واقع در محل سابق کارخانه برق بیدگل نموده است تا قدمی در راه زنده نگهداشتن این صنعت قدیمی و پیچیده بردارد و روح سنت‌گرایی را در کالبد جامعه مدرن و تکنولوژی‌زده دوران اخیر بدمد.
برای این عزیزانم آرزوی سلامتی و توفیق روز افزون دارم.