اعظم‌السادات مسعودی علوی-کاشان در‌ماه مهر رنگ و بوی دیگری دارد و داستان عاشقی تکرار می‌شود.
مشهد اردهال کاشان را به‌دلیل وجود آرامگاه حضرت سلطان علی فرزند امام محمدباقر(ع)، کربلای ایران لقب داده‌اند. به همین خاطر سالیان طولانی است که نخستین جمعه از ماه مهر که به «شب جار» معروف است اهالی منطقه فین کاشان در کوی و برزن جار می‌زنند و مردم را برای هفته آینده آن شب برای حضور در آیین قالیشویان دعوت می‌کنند. آیین قالیشویان همراه با عزاداری و ذکر مصیبت است و از واقعه‌ای خبر می‌دهد که تاریخ آن به بیش از یکهزار سال می‌رسد. دومین جمعه مهرماه اهالی فین کاشان که نقش اصلی در برپایی این آیین را دارند عازم مشهد اردهال می‌شوند و در این میان جمعیت زیادی از مردم با پای پیاده مسیر فین تا اردهال را عاشقانه و به حرمت ولی خدا طی می‌کنند.
قالیشویان یادآور واقعه شهادت حضرت سلطان علی ابن امام محمدباقر(ع) است که در تاریخ 113هجری قمری مراسم خاکسپاری ایشان توسط اهالی فین کاشان انجام شد و از آن تاریخ تاکنون هرسال توسط اهالی تکرار می‌شود. هیئت‌های مذهبی در فین هر سال یکی از قالی‌های داخل امامزاده را به نشان پیکر مطهر آن امامزاده از متولیان تحویل می‌گیرند و به سوی چشمه آبی که در نزدیکی حرم است می‌برند و شست‌وشو می‌دهند. عزاداران فین نیز که خود را صاحب عزا می‌دانند در دسته‌های مختلف چوبدستی در دست به نشانه خونخواهی چوبدستی‌ها را در هوا تکان می‌دهند و حسین‌حسین‌گویان نفرت خود را از قاتلان حضرت سلطان علی ابن امام محمدباقر(ع) اعلام و ابراز می‌کنند. عزاداران سپس قالی شسته شده را با احترام خاصی همراه با مراسم سینه زنی و نوحه خوانی به داخل حرم برده و به متولیان و خادمان آن امامزاده تحویل می‌دهند.
آیین قالیشویان حماسه‌ای تاریخی است که هر سال در مشهد اردهال کاشان تکرار می‌شود. آیینی که با گذشت هزاران سال همچنان زنده است و گویا خون علی ابن محمدباقر(ع) است که در رگ‌های اهالی فین و چهل حصاران به خروش می‌آید و واقعه کربلای معلی را در کربلای ایران رقم می‌زند. جمعه سوم از‌ماه مهر که به جمعه «نشلجی ها» موسوم است مراسم هفتم شهادت فرزند امام محمدباقر(ع) است که این مراسم نیز با حضور پرشور مردم کاشان و دیگر نقاط ایران برگزار می‌شود. در این روز آیین تعزیه خوانی درپاسداشت شهادت مظلومانه آن امامزاده در مشهد اردهال برگزار می‌شود. تعزیه گردانی و تعزیه‌خوانی مراسم را مردمان روستای نشلج کاشان که در نزدیکی مشهد اردهال است برعهده دارند و برپایی این مراسم به سبک و شیوه سنتی، حال و هوای واقعه کربلا را زنده می‌کند. شروع مراسم قالیشویان در‌ماه مهر شروع محرمی دیگر در شهر کاشان است. مراسم آیینی قالیشویان هرسال هزاران زائر و گردشگر مذهبی را برای شرکت در این آیین و تماشای آن از گوشه و کنار کشور و حتی از خارج کشور ترغیب می‌کند تا بار سفر ببندند و روانه مشهد اردهال کاشان شوند.
مراسم ویژه شب جار در نخستین جمعه از‌ماه مهر، آیین قالیشویان در دومین جمعه آن و جمعه نشلجی‌ها در جمعه سوم سه موضوعی است که پرونده قالیشویان را تشکیل داده است. این آیین سال گذشته در فهرست میراث معنوی کشور به ثبت رسید و در حال حاضر با توجه به ارزش و اهمیتش پرونده ثبت جهانی آن برای ارائه شدن به یونسکو در حال تهیه شدن است.
آیین قالیشویان که روایت شهادت حضرت سلطان‌علی فرزند امام محمدباقر(ع) است، تنها تاریخ شهادت یکی از بزرگان مذهبی است که به دلیل وقوع آن در ایران نه با تقویم قمری که با تقویم شمسی گرامی داشته می‌شود. مشهد اردهال کاشان که در 45کیلومتری شهرستان کاشان قرار دارد از این‌رو به کربلای ایران مشهور شده است که نحوه شهادت فرزند بلافصل امام پنجم شیعیان شبیه به جد بزرگوار ایشان یعنی امام حسین(ع) است. مشهد اردهال به‌وجود مبارک این امامزاده واجب التعظیم همه ایام سال پذیرای گردشگران مذهبی بسیاری از سراسر ایران است که در سه جمعه مهرماه جمعیت آنها به ده‌ها هزار گردشگر و زائر می‌رسد و به لحاظ اقتصادی نیز به‌عنوان مرکز گردشگری مذهبی اهمیت دارد. در سال‌های اخیر نیز تلاش شده است تا گونه‌های مختلف گردشگری به‌عنوان صنعتی پویا و درآمدزا مورد توجه باشد و جدی گرفته شود. آیین قالیشویان بهانه بسیار خوبی است تا مقوله گردشگری مذهبی در موقعیت کنونی مورد بررسی قرار بگیرد. ناصر مشهدی‌زاده کارشناس میراث فرهنگی با تأکید بر اینکه میراث معنوی از گونه‌های مهم میراث فرهنگی است می‌گوید: میراث معنوی مظلوم‌ترین وجه و فراموش شده‌ترین بخش میراث فرهنگی است. مشهدی زاده، میراث معنوی را شامل آیین‌ها، آداب و رسوم و اعتقادات، جشن‌ها، باورها، فرهنگ، خط، پوشش و پویش و هر آنچه فرهنگ و هویت ما را می‌سازد ذکر کرد و گفت: میراث فرهنگی اخیرا شروع به ثبت و مستند‌سازی با توجه به ظرفیت میراث معنوی کشور کرده است.
محمد مهدی اسماعیلی معاون سیاسی امنیتی استانداری اصفهان درباره ظرفیت‌های گردشگری مذهبی در کشور می‌گوید: ایران به لحاظ روحیه مردم و تعلقات فرهنگی آن و به‌واسطه حضور برخی از اماکن متبرکه و برخی مناسک و شعائر دینی دارای ظرفیت بسیار خوبی در حوزه گردشگری است. وی آیین قالیشویان را یکی از ظرفیت‌های بالای مذهبی و فرهنگی منطقه کاشان در جذب گردشگر مذهبی خواند و گفت: هرسال در این مراسم افزون بر نیم میلیون جمعیت به کاشان سفر می‌کنند. اسماعیلی افزود: اگر برنامه‌ریزی خوبی رخ بدهد می‌توانیم بسیاری از گردشگران مذهبی را از طریق پرواز در قالب تورهای کوتاه‌مدت پذیرا باشیم.
آتوسا مؤمنی مدیرکل دفتر ثبت آثار تاریخی و طبیعی سازمان میراث فرهنگی درخصوص ثبت آیین‌هایی همچون آیین قالیشویان در مشهد اردهال کاشان گفته است که برخی آثار از ارزش مذهبی ویژه‌ای برخوردار هستند و آیین قالیشویان نیز یکی از آثار معنوی کشور است که فرصت خوبی برای گردشگری مذهبی فراهم آورده است.
مشهد اردهال کاشان را به‌دلیل وجود آرامگاه حضرت سلطان علی فرزند امام محمدباقر(ع)، کربلای ایران لقب داده‌اند. به همین خاطر سالیان طولانی است که نخستین جمعه از ماه مهر که به «شب جار» معروف است اهالی منطقه فین کاشان در کوی و برزن جار می‌زنند و مردم را برای هفته آینده آن شب برای حضور در آیین قالیشویان دعوت می‌کنند. آیین قالیشویان همراه با عزاداری و ذکر مصیبت است و از واقعه‌ای خبر می‌دهد که تاریخ آن به بیش از یکهزار سال می‌رسد. دومین جمعه مهرماه اهالی فین کاشان که نقش اصلی در برپایی این آیین را دارند عازم مشهد اردهال می‌شوند و در این میان جمعیت زیادی از مردم با پای پیاده مسیر فین تا اردهال را عاشقانه و به حرمت ولی خدا طی می‌کنند.
دیدگاه شما