کاشان نیوز-جواد دقیق: دوازدهم بهمن سالروز ارتحال فقیه مجاهد حضرت آیت الله صبوری است. کسی که نام او را نمی‌توان از تاریخ انقلاب کاشان جدا کرد. آیت ایشان در سال ۱۲۹۰ هجری شمسی در شهرستان قم در یک خانواده مذهبی و کشاورز دیده به جهان گشود و پس از طی مراحل مقدماتی تحصیلی نزد بزرگانی چون حاج شیخ عبدالکریم حائری مؤسس حوزه علیه علمیه قم و آیات عظام حاج سید محمدتقی خوانساری، حاج سید صدرالدین صدر، و حاج سیدمحمدحسین بروجردی تلمذ نمود در زمان اوج خفقان رژیم پهلوی به دعوت مرحوم آیت ا… خالصی‌زاده که در آن زمان از عراق به کاشان تبعید شده بود و مردم کاشان جهت سرپرستی حوزه علمیه کاشان و به حکم مستقیم مرحوم آیت ا… العظمی بروجردی به این شهر آمد و با ایجاد پایگاه علم و دانش در مسجد باباولی کاشان اولین حوزه علمیه این شهر را در سده اخیر بنیان نهاد و شاگردان علمی و انقلابی زیادی را پرورش داد او سال‌ها به تربیت شاگردان همت گمارد و صد‌ها مجتهد و عالم به جامعه اسلامی هدیه نمود مرحوم آیت ا… صبوری با یک قرن حیات طیبه درس چگونه زیستن را از آموزگار صبر و استقامت به همگان آموخت.
او به حق عالمی عامل بود که در فضای تاریک خراب آباد رضاخانی چون ستاره‌ای پرفروغ نور امید را در دلهای طالبان حقیقت زنده و با صبوری و استقامت حوزه قفه و فقاهت و علوم شیعی را در محفل انس با شاگردان مکتب امام صادق (ع) از زوال و اضمحلال صیانت نمود.
او ادیب اریبی بود که با انشاء کتاب منظومه اخلاقی «سلک الدرر» ادب و اخلاق را همراه با صفا و صداقت به خدمت اخلاص در آورد و با کوشش و جدیت خویش بر کرسی تدریس و منبر وعظ و ترویج و محراب عبادت و دعا پیام همت را به همه سالکان علم و حکمت آموخت.
آن عالم بیدارگر و روشن ضمیر که به تمام معنی صاحب بصر و واجد بصیرت بود با نگاه صحیح و درست خود به زمان خویش بر سر استبداد و خفقان فریاد کشید و با شمشیر قلم و بیان خود بر سینه کجی و تحجر کوبید و به هنگامه خروش و تلاطم دریای انقلاب شکوه‌مند اسلامی و تزلزل بنیانهای پوسیده کاخ ستمشاهی در کنار ناخدای نهضت حضرت امام خمینی (ره) قرار گرفت و تا آخرین لحظه زندگانی بر تحقق عدالت و آزادی اندیشه تأکید و اصرار ورزید.
این فرزند راستین حوزه علمی شیعه در طول حیات سراسر معرفت خود در مقابل بدعت‌ها و کژی‌ها ایستاد و با انتشار اعلامیه مردم را هدایت می‌نمود و مصداق حدیث «اذا ظهرت البدع فی امتی فعلی العالم ان یظهر علمه» بود.
او عالمی متفکر بود که قریب یک قرن از عمر پربرکتش را همراه با پاکی و سادگی و روشن اندیشی در تدریس و تربیت و ترویج فرهنگ و تمدن اسلامی و شیعی گذراند و جهل و جمود و تحجر را بر نتافت و در طول زندگی خود در خط مقدم جنبش اصلاحی و ضد استبدادی ملت ایران بود و برای مردم خطه و منطقه کاشان ملجأ و مرجع به شمار می‌رفت و مسجد و کتابخانه ایشان پایگاه جوانان پرشور و انقلابی بود و حرکات ضد رژیم پهلوی با رهبری ایشان و از مسجد ایشان سرچشمه می‌گرفت. از دیرباز با امام خمینی (ره) ارتباط داشت و حرکت‌های انقلابی در این منطقه را رهبری نمود او پس از انقلاب نیز به فرمان امام خمینی (ره) منصب حاکم شرع دادگاه انقلاب اسلامی کاشان را پذیرفت و خدمت شایانی نمود.
ایشان در مورد عزاداری اعتقاد داشت عزاداری از امور عبادی است و امر عبادی باید از ناحیه شرع مقدس اسلام صادر شود و عزاداریهایی که موجب وهن مذهب و اهانت به مقام معصومین علیهم السلام می‌شد نهی می‌فرمود و گفتن اقوال غیر صحیح و ضعیف و گریه کردن نامتعارف و سینه زدن خشن و خطرناک را خلاف شرع مقدس می‌دانست و می‌گفت در عزاداری اظهار حزن لازم است و این امر با زدن بر سروسینه به طور ملایم حاصل می‌شود و رفتارهای غیرمتعارف طریق متشرعه نیست و چون عزاداری عبادت است نیاز به اخلاص دارد و از این گونه حرکات و این نحوه عزاداری که امروزه رایج گردیده اخلاص حاصل نمی‌شود.
در ارزیابی و توصیف مردان بزرگ نمی‌توان تنها به سخنان و موضع گیریهای آنان اکتفا نمود بلکه بایستی سیره عملی و جریان ثابت زندگی ایشان را بازبینی نمود آیت ا… صبوری مرد یک روزه و یک دهه نبود بلکه مرد بیش از شصت سال تلاش و مبارزه و خدمت و حضور در عرصه‌های مختلف دینی و علمی و مبارزاتی بود و جالب اینکه حرکت سازنده او در این مسیر طولانی علیرغم نشیب و فراز‌ها همواره ثابت بود.
بر اساس روایات فراوان از جانب ائمه معصومین عالمان حقیقی را باید بر اساس رفتار دینی و دردآشنایی و زمان‌شناسی آن‌ها شناخت و نه فقط به سخنوری و عبارت‌پردازی و عبادت پیشگی و زاهد مآبی، آیت ا… صبوری آشنای دردهای زمانه بود و در پی درمان آن‌ها و از این جهت بود که توجهی ویژه به جوانان داشت و برای راهنمایی و دلسوزی آن‌ها فرصت و همت خرج می‌داد تا آن‌ها را از هجوم فتنه‌های زمانه و خطر انحراف برهاند و بذر ایمان و دانش را در دل‌هایشان برویاند. او می‌توانست به جای صحنه ساده تدریس و مدرسه علمیه به عرصه پر هیاهوی سیاست و قدرت بویژه در سالهای اولیه پس از انقلاب بشتابد و به جای گمنامی در مدرسه علمیه کاشان نامداری و شهرت را در حوزه علمیه قم تجربه نماید اما بر حسب وظیفه در کاشان می‌ماند و عزلت اخلاص را بر مکنت و اشتهار ترجیح می‌دهد به اعتراف تمام کسانی که ایشان را می‌شناسند او علاوه بر وظیفه سنگین فقه و فقاهت و تدریس و تربیت شاگردان مرد می‌دانهای سخت و سهمگین بود در عرصه انقلاب و مبارزه حضور بی‌وقفه و پرنشاط داشت و مبارزه بی‌امان او با طاغوت الهام بخش پیران و امید بخش جوانان بود و همگان را به حضور دائم در صحنه ترغیب می‌نمود. او با تأسی از پیامبر هیچ پرسشگری را بی‌پاسخ و هیچ نیازمندی را دست خالی‌‌ رها نمی‌کرد و همواره با لبخند رضایت و موافقت تمام همتش را برای رفع نیاز‌ها و کاستی‌ها صرف می‌نمود.
او مرد اصلاح و اخلاص بود. او اصلاحگری بود که مصلحت اندیشی نمی‌کرد. او حقیقت را فدای مصلحت نمی‌کرد و همیشه حق را می‌گفت و از آن دفاع می‌نمود و توجهی به این نکته نمی‌کرد که چه کسی خوش دارد و چه کسی ناراحت می‌شود و علت آن این بود که او هرگز در اندیشه کسب مقام دنیوی، احترام مردمی و دفتر و بارگاه آستان نبود ایشان در عرصه‌های دینی و مذهبی و سیاسی و اجتماعی و فرهنگی خدمات ارزنده‌ای به مردم خطه کاشان نمود و احداث و بازسازی ده‌ها مدرسه و آب انبار و مسجد و بیمارستان و احیای موقوفات از خدمات ایشان به شمار می‌رود.
از جمله فعالیت‌های فرهنگی ایشان تأسیس کتابخانه در سال ۱۳۴۴ در کنار مسجد باباولی می‌باشد که در زمان اوج پهلوی محل امن برای جوانان و در طول دوران انقلاب شکوه‌مند اسلامی پایگاه ویژه‌ای جهت برنامه ریزی فعالیت‌های ضد رژیم بشمار می‌آمده است.
در سال ۱۳۷۵ به پیشنهاد عده‌ای از جوانان ایشان اقدام به ساخت کتابخانه عظیمی نمود که پس از تلاش فراوان کتابخانه بزرگی در حدود ۲۰۰۰ متر مربع احداث گردید که در نوع خود بی‌نظیر است که در حال حاضر مورد مراجعه جمع کثیری از دانش آموزان و دانشجویان و جوانان علاقمند به علم و دانش می‌باشد.
از بارز‌ترین خصوصیات شخصیتی این عالم آگاه به زمان و تداوم بخش اندیشه و راه حضرت امام (ره) می‌توان به روشن ضمیری و انعطاف پذیری، بیدارگری، خرافه ستیزی و تحجر زدایی، مرزبانی حماسه خمینی و طاغوت ستیزی اشاره نمود.
سرانجام در لحظه‌هایی که مردم مؤمن مترنم به نیایش عارفانه عرفه می‌شدند آوای لبیک رحیل این عالم عابد و فقیه کامل طنین پرواز طائر روحش از خانه گل در گوش کاشانه دل پیچید و در روز عرفه سال ۱۴۲۴ هجری قمری مطابق با ۱۱ بهمن ماه ۱۳۸۲ هجری شمسی به دیار باقی هجرت نمود و جام معرفت شهودی خویش را از دست باب عرفه و عاشورا حضرت اباعبدالله الحسین برگرفت و با آزادی از سجن دنیا به زیارت و ضیافت سراسر نور و عشق و سرور آن رهبر آزادگان رفت. در کاشان ۳ روز عزای عمومی اعلام شد و پیکر پاکش در میان حزن و اندوه هزاران نفر ازمردم فهیم کاشان تشییع و در کنار عالم بزرگ ملامحسن فیض کاشانی به خاک سپرده شد. از او بیش از ده‌ها کتاب و رساله بر جای مانده است که مهم‌ترین آن‌ها «سلک الدرر»، «خبرهای غیبی در قرآن»، «اخلاق جعفری»، «طرائف الجعفریه» و… می‌توان نام برد.