کاشان نیوز-امیررضاخصافی*: شناسایی و رتبه بندی ابعاد اقتصاد مقاومتی (تولید، توزیع و مصرف) از منظر پدافند غیر عامل
چکیده
پدافند غیرعامل به مجموعه اقداماتی اطلاق می گردد که مستلزم به کارگیری جنگ افزار و تسلیحات نبوده و با اجرای آن می توان از وارد شدن خسارت مالی به تجهیزات و تاسیسات حیاتی، حساس و مهم نظامی و غیرنظامی و تلفات انسانی جلوگیری نموده و یا میزان خسارات و تلفات ناشی از حملات و بمباران های هوایی موشکی دشمن را به حداقل ممکن کاهش داد. جامعه آماری این تحقیق، متشکل از مدیران کل، معاونین و مشاوران مدیران کل، سرپرستان حوزه ها و صاحب نظران که تعداد آن بالغ بر ۱۰۰ نفر است. با توجه به حجم جامعه آماری و فرمول کوکران حجم نمونه ۱۰۰ نفر برآورد شد. در این پژوهش قصد داریم اولویت اهمیت هر یک از مولفه های اقتصاد مقاومتی(تولید، توزیع و مصرف) را از منظر پدافند غیر عامل بررسی کنیم. سپس به بررسی و رتبه بندی هر یک از زیر شاخص های سه معیار فوق می پردازیم. محاسبات و عملیات ریاضی این تحقیق، با استفاده از نرم افزارهای EXCEL و SPSS و super decision انجام شد. نتایج رتبه بندی مولفه ها نشان داد که عامل تولید، مهم ترین مولفه اقتصاد مقاومتی پدافند غیر عامل است. همچنین در عامل تولید، سرمایه گذاری در تولید، در عامل توزیع، عدالت و در عامل مصرف، فرهنگ سازی از مهم ترین مولفه های اقتصاد مقاومتی در پدافند غیر عامل می باشد.
کلمات کلیدی: پدافند غیر عامل، اقتصاد مقاومتی، تولید، توزیع، مصرف، تحلیل سلسله مراتبی فازی
۱- مقدمه
جوامع بشری از یک سو برای نظم بخشیدن به حیات اقتصادی خود، از مفاهیم و اندیشه هایی که در آن وجود دارد تأثیر می پذیرند که در حقیقت مجموعه این مفاهیم، یک مکتب اقتصادی را شکل می دهد. مکتب اقتصادی برای هر جامعه، عبارت است از روشی که آن جامعه جهت سامان بخشی به حیات اقتصادی خود و حل مشکلات علمی، آن را در پیش می گیرد. (صدر، ۱۴۰۱) بر این اساس هر جامعه ای را می توان دارای یک نوع مکتب اقتصادی دانست، زیرا در هر جامعه ای مفاهیم و اندیشه هایی وجود دارد که بر طبق آن ، زندگی اقتصادی خود را سر و سامان می دهند. لذا الگوی اقتصاد مقاومتی را می توان به عنوان یک علم اقتصادی، اجتماعی مطرح نمود. الگوی اقتصاد مقاومتی دارای ابعاد گسترده ای است که برای کاربردی کردن آن باید به فرآیندهای رفتاری و روانی جامعه قبل از هر چیز توجه کرد. رفتار اقتصاد مقاومتی یعنی بالا بردن توانمندی های مردم برای مقابله با شرایط جنگ اقتصادی و روانی تحمیل شده از سوی مهاجمین و خرابکاران اقتصادی. هدف اصلی اقتصاد مقاومتی حفظ رفاه اقتصادی در شرایط سخت و غیرعادی است.
در جامعه مورد نظر ما یعنی جمهوری اسلامی ایران، با عنایت به فرهنگ و دین و شرایط خاص حاکم بر وضعیت فعلی اقتصاد نظیر تحریم، فشار و اخلال، مکتب اقتصاد مقاومتی می تواند موجبات ترقی جامعه و افراد آن شده و مشکلات را مرتفع نماید. با توجه به اینکه تهدیدات روز افزون در عرصه بین المللی سبب می شود که تولید کالاها به واسطه واردات مواد اولیه با بحران های مالی روبرو شود و دامن زدن به این مسائل سبب می شود بحران متعددی در کشور که منشا آن ارز و مشکلات بین المللی است ؛ برای واردات بوجود آید.
۲- اقتصاد مقاومتی
واژه اقتصاد مقاومتی بر این موضوع دلالت میکند که فشارها و ضربههای اقتصادی از سوی نیروهای متخاصم، سد راه پیشرفت جامعه است که باید بر آن غلبه کرد. در راس فشار خارجی، تحریم اقتصادی و در بخش داخلی نیز فشار همه نیروهایی است که زمینه و بستر مناسب را برای تحقق اهداف سیاست های فشار خارجی فراهم میکنند. فشار داخلی را میتوان به دو بخش تقسیم نمود: یکی ناآگاهی اقتصاددانان که نوعاً در مسیری سیاست گذاری میکنند که خاص جریان مثلث اقتصاد تهاجمی غرب علیه اقتصاد ج.ا.ا است. عامل دوم به بخشی از فعالان اقتصادی باز میگردد، چنان که همه کسانی که در مسیر واردات کالاهای مصرفی سرمایهگذاری کرده و فعال هستند و همه کسبه و دست اندرکاران و کسانی که در توزیع این کالاها فعالیت میکنند، همان نیروهایی هستند که می توانند به اقتصاد ملی ضربات جبران ناپذیری وارد کنند و در نهایت، موضوع دیگری که موجب مطرح شدن موضوع اقتصاد مقاومتی میشود، شرایط و مقتضیات اقتصادی کشور است که در سیاستهای گذشته و در راس آن وابستگی به درآمدهای ناشی از فروش نفت خام ریشه دارد.
اقتصاد مقاومتی یک نظام اقتصادی بسته نیست و چنین دیدی نسبت به اقتصاد مقاومتی رشدآفرین نیست. منظور از اقتصاد مقاومتی واقعی، یک اقتصاد فعال و پویاست، نه یک اقتصاد منفعل و بسته، چنان که مقاومت برای دفع موانع، پیشرفت و کوشش در مسیر حرکت تعریف میشود. در این نظام باید بین سه حوزه تفکیک قائل شد، این سه حوزه شامل سیاست، نظام حکومتی و اقتصاد و فرهنگ است. چنان که نمیتوان در باره اقتصاد مقاومتی صحبت کرد و از اقتضائات سیاسی غافل شد یا از این دو صحبت کرد و از فرهنگ که زیرساخت این دو محسوب میشود غفلت کرد. هدف از اقتصاد مقاومتی چیزی نیست جز آنکه این اقتصاد، مقوم نظام سیاسی باشد، چنانکه نظام اقتصاد مقاومتی که هماهنگی خود را با نظام حکومتی اسلامی از دست بدهد، نمیتواند مراد ما باشد (درخشان،۱۳۹۱).
مولفه های اقتصاد مقاومتی از منظر پدافند غیر عامل تولید، توزیع و مصرف می باشد. از منظر پدافند غیرعامل عامل تولید (سرمایه گذاری) عامل توزیع (عدالت) و در عامل مصرف (فرهنگ سازی) از مهم ترین مولفه های اقتصاد مقاومتی در پدافند غیر عامل می باشد(پیغامی،۱۳۹۱).
۳- پدافند غیر عامل
در گذشته حمله نیروهای نظامی به زیرساخت های اقتصادی، جنگ اقتصادی نامیده می شد اما امروز، حمله با ابزار اقتصادی، فناوری و تکنولوژی به مولفه های اقتصادی کشوری دیگر، جنگ اقتصادی نامیده می شود. پدافند غیرعامل موجب صرفه جویی های کلان اقتصادی و ارزی در حفظ تجهیزات و سازه های گران قیمت می شود، دفاع غیرعامل از مراکز حساس و حیاتی کشور در برابر تهدید دشمن، صدمات را کاهش داده و ادامه فعالیت را ممکن می سازد. با توجه به وضعیت کنونی ایران، دشمن به سراغ تهدیدهای سایبری و ایجاد اختلال در چرخه اقتصادی است و برای از کار انداختن این بخش ها برنامه دارد که تحریم اقتصادی و بانکی از همین دست برنامه هاست. عدم توجه به مولفه های اقتصادی مقاومتی در سه حوزه (تولید، توزیع و مصرف) سبب عدم رعایت اصول پدافندی می شود.
برنامه ریزی های ما همه باید در جهت به حداقل رساندن تهدید در عرصه های مختلف باشد. در واقع بکارگیری اقدامات پدافند غیرعامل، موجب زنده ماندن، ادامه حیات و بقای نیروی انسانی شده که با ارزش ترین سرمایه یک سازمان و قدرت ملی کشور است. از این رو ایجاد فرهنگ و باور عمومی در مورد ضرورت بکارگیری اصول پدافند غیرعامل در مورد طرح های حساس و حیاتی کشور به ویژه در میان مدیران سطوح مختلف و همچنین در میان مردم جامعه، تهیه و اجرای طرح های پدافند در مورد مراکز، اماکن و تاسیسات حائز اهمیت(نظامی و غیرنظامی) موجود و در دست اجرا بر اساس اولویت بندی از جمله سیاست های اصلی مورد تاکید در پدافند غیرعامل است که باید مورد توجه قرار گیرد.(سیف،۱۳۹۱)
فرهنگسازی و تبیین جایگاه و نقش پدافند غیرعامل برای همه آحاد جامعه و به خصوص گروههای مختلف اقتصادی را از مهمترین اهداف پیش روست. اگر قرار است بحث اقتصاد مقاومتی که مدنظر رهبری معظم انقلاب است عملیاتی شود، باید به سمت استقلال اقتصادی حرکت و نگاه پدافندی را در تعاملات مدنظر قرار دهیم. آگاهی مردم از همه مشکلات نه تنها دردی را دوا نمی کند بلکه باعث ایجاد مشکلات جدید می شود بدین منظور تاکید بر حفظ اسرار فعالان اقتصادی و تجاری در زمان تحریم، پیشنهاد می شود. فاش نکردن این رموز یکی از اصول پدافندی است و باید از آن حراست شود. این افشاگری های باعث می شود دشمن در مراحل بعد مسیرهای مبادله مالی را تحریم و مسدود کند و برای فعالان اقتصادی کشور مشکل ایجاد می شود. با بیان بی پرده همه مسایل و مشکلات ناشی از تحریم، فقط دشمن شاد می شود و برای فعالان اقتصادی نیز مشکلات جدید باقی می ماند.
در امور تولیدی، مصرفی، عرضه و تقاضا باید نگاه مبتنی بر اقتصاد مقاومتی حاکم شود تا چنانچه دشمنان بخواهند از راه اقتصاد به کشور آسیب بزنند، به اندازه کافی در درون کشور استحکام و توانایی مقابله با نقشه های آنان را ایجاد کنیم. تاکید رهبر انقلاب همواره بر تقویت تولیدات داخلی بخصوص تقویت صندوق توسعه ملی بوده که می باید هر سال از محل درآمدهای نفتی ۲۰ درصد به این صندوق واریز شود. همچنین سالم سازی فضای اقتصادی کشور و جلوگیری از فضاهای سودجویی، رانت و اختلاس در گرو اجرای اقتصاد مقاومتی است و اجرای این موارد برای اقتصاد کشورمان، حیات بخش هستند. همچنین مجموعه کم کاری هایی که در گذشته شاهد آن بودیم، باعث شد که برنامه چشم انداز ۲۰ ساله توسعه اقتصادی کشور که بر اساس آن می باید در افق سال ۱۴۰۴ خورشیدی در میان ۲۶ کشور منطقه به قدرت اول تبدیل شویم، تحقق نیابد ضمن اینکه در گذشته بخش هایی از احکام و قوانین به خصوص قانون برنامه پنجم توسعه، عملا اجرایی نشد که مجموعه این شرایط، یکی از دلایل ابلاغ برنامه اقتصاد مقاومتی است.
نگاه به آینده اقتصاد ملی را از دیگر اهداف اقتصاد مقاومتی است. معمولا الگوی توسعه ای کشور را بر مبنای برخی کشورها از جمله کشورهای شرق آسیا قرار می دهند ولی باید این نکته درک شود که شرایط اقتصاد ایران بخصوص در حوزه بین المللی و توطئه هایی که علیه کشورمان می شود، ویژه است. بنابراین مقاومت و توانمندسازی در داخل یکی از راهکارهای اصلی توسعه اقتصادی کشور است.
۳-۱-تحریم ها در سه بخش تولید، توزیع و مصرف
سیستم بانکی در ایران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به عنوان بازوی دولت به شمار می رفته و می رود و به ویژه در اجرای برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، بخش مهمی از موفقیت این برنامه متأثر از میزان توانمندی نظام بانکی است که با تحریم بانک ها، این توانمندی مورد هدف قرار گرفته است. تحریم آمریکا بر خلاف آنچه در نگاه اول به چشم می آید، ابعادی بسیار گسترده خواهد داشت. به نظر می رسد که شورای امنیت سازمان ملل نیز تحریم را بهترین روش برای مسدود کردن مسیر اقتصاد ایران در مبادلات جهانی به شمار می آورد. سهم عمده صادرات ایران به نفت اختصاص دارد.
صادرات: اگر چه این مسئله در سالهای اول تحریم بیشتر وجود داشت اما هنوز نیز صادرات مواد سوختی در طول دهه گذشته ۷۰ تا ۹۰ درصد مجموع صادرات ایران را تشکیل میداده است. در پی تحریم، گر چه ایران با مشکلات اولیهای در فروش بخشی از نفت خود در سال ۱۹۹۵ مواجه شد، اما اثر آن نیز کاملاً موقتی و ناچیز بود. (گزارش مرکز تحقیقات استراتژیک، ۱۳۸۲).
واردات: در زمینه واردات، از آنجا که قطعنامه های تحریم در مورد برخی از کالاها، کشورهای عضو را از معامله با تجار ایرانی منع کرده است، لذا شرکت ها مواد اولیه و کالاهای مورد نیاز وارداتی خود را با چندین رابطه(ارتباطات چند لایه) تهیه نموده و هزینه تمام شده محصول آنها چندین برابر می گردد که بدون شک بر تقاضای این محصولات تأثیر منفی داشته و علیرغم این که شرکت ها را در تأمین مالی منابع مورد نیاز خود دچار مشکل می نماید، آنها را در بازپرداخت منابع بانکی(فعلی و آتی) نیز با بحران مواجه خواهد نمود. (وصالی،۱۳۸۹)
۳-۲- مبانی نظری پژوهش
حسین زاده(۱۳۹۲) در تحقیقی با عنوان اقتصاد مقاومتی؛ راهکاری برای توسعه، اقتصاد مقاومتی را اقتصادی می داند که راهبردی و استراتژیک است و در شرایط متغیر برای رسیدن به سطوح عالی اقتصاد، برنامه مناسب دارد. این مطالعه به روش بارش افکار و در قالب جلسه سخنرانی انجام شده است. محبی(۱۳۹۱) به آسیب شناسی مسیر تحقق الگوی اقتصاد مقاومتی پرداخته است. در ابتدا مفهوم علم اقتصاد و الگوی اقتصاد مقاومتی مورد بحث قرار گرفته است. سپس آسیب های موجود با استفاده از اطلاعات بدست آمده شناسایی و در پایان عنوان شده است که تدبیر و برنامه ریزی جهت تحقق کامل و موفق این الگو، مستلزم رفع آسیب های اعتقادی ، رفتاری ، فرهنگی و روانی موجود است. وطن خواه(۱۳۹۱) به بررسی پدافند غیرعامل و مبارزه با تحریم اقتصادی در بخش کشاورزی پرداخته است. در این تحقیق که بر اساس روش توصیفی – تحلیلی انجام شده است راهکارهایی برای ترویج و آموزش پدافند غیرعامل جهت مبارزه با تحریم اقتصادی در بخش کشاورزی و تامین امنیت غذایی پایدار ارائه گردیده است. ابراهیمیان(۱۳۹۱) به ارائه الگوی بومی اقتصاد مقاومتی با توجه به پتانسیل های موجود در استان گیلان با تاکید بر نقش بسیج پرداخته است. در تحقیق حاضر ضمن بررسی کتابخانه ای، پتانسیل های موجود در استان گیلان و با استفاده از نظرات تعدادی از متخصصین این حوزه که در قالب مدل دلفی حاصل شده است الگویی بومی برای نهادینه ساختن مفهوم اقتصاد مقاومتی با توجه به پتانسیل ها و توانمندی های موجود در استان گیلان با تاکید بر نقش بسیج ارائه گردیده است. جعفرزادگان(۱۳۹۱) به بررسی مفهوم اقتصاد مقاومتی و ضرورت آن پرداخته است. در این تحقیق، پس از مرور مفهوم تحریم و بررسی سیر تاریخی تحریم ها علیه ایران، مفهوم اقتصاد مقاومتی تعریف شده و ضرورت آن برای جامعه ایرانی مشخص گردیده است. قیاسی(۱۳۹۱) به بررسی بسترهای لازم برای استقرار نظام اقتصاد مقاومتی در کشور پرداخته است. نتایج تحقیق نشان می دهد تلاش ملی، مقاوم سازی، آسیب زدایی و ترمیم ساختارها و نهادهای ناکارآمد و فرسوده، غلبه بر تفکر غلط در برخی سیاستگذاری های اقتصادی کشور، از بین بردن زمینه های فساد اقتصادی و ارتقای کیفیت محصولات داخلی با ارتقای فضای رقابتی و از بین بردن انحصارها و رانت هاست همگی از مؤلفه ها، پیش نیازها و ضروریات نظام اقتصاد مقاومتی است. زارعی(۱۳۹۱) به بررسی الزامات اقتصاد مقاومتی پرداخته است. این مطالعه، الزامات را در سه سطح مسئولین، دانشگاهیان و مردم باید مدنظر قرار داده است.
۴- روش پژوهش
تحقیق حاضر به لحاظ روش انجام، «تحقیق توصیفی از شاخه پیمایشی» است. همچنین روش تحقیق حاضر از نظر هدف نیز، کاربردی است. در نهایت تحقیق از حیث نوع جمع آوری داده ها، تحقیقی میدانی می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل کارشناسان اقتصادی و تجاری ، مدیران سازمان های اقتصادی و تجاری و صاحب نظران و پدافند غیرعامل و دانشجویان رشته های مرتبط در رده های کارشناسی ارشد می باشد. حجم نمونه مورد بررسی نیز با استفاده از فرمول کوکران و با در نظر گرفتن دقت احتمالی (۰٫۰۹)،و مقدار P و q به ترتیب (۰٫۵ ) و (۰٫۵)(به علت تقریبا یکسان بودن جامعه آماری به لحاظ ویژگی های جمعیت شناختی)، تعداد ۱۰۰ نفر محاسبه شد. در مورد روش جمع آوری اطلاعات در این تحقیق می توان گفت که در مورد مبانی نظری تحقیق از روش «جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای» استفاده شد. بدین ترتیب که با مراجعه به مراجع، کتب مربوطه، کتابخانه ها، اینترنت، آرشیو سازمان ها و … اطلاعات مورد نظر جمع آوری شد و در فاز ۳ و ۴ تحقیق، پرسش نامه ای طراحی و از طریق آن نظرات اعضای جامعه آماری، جمع آوری گردید.
در این پژوهش از پرسشنامه به منظور جمع آوری اطلاعات استفاده می شود. در بخش اول پرسشنامه سوالات جمعیت شناختی مطرح می شود. به منظور اولویت بندی ابعاد اصلی اقتصاد مقاومتی، در بخش دوم پرسشنامه سوالاتی مبنی بر ابعاد اصلی اقتصاد مقاومتی مطرح می شود. سپس در بخش سوم به اولویت بندی مولفه های تبیین کننده ابعاد اصلی می پردازیم. مولفه های اقتصاد مقاومتی به سه دسته کلی زیر تقسیم بندی شده است:
۱- بُعد تولید:
- توجه به کار و تلاش
- حمایت از کار ایرانی
- سرمایه گذاری در تولید
- ترویج روحیه جهادی
- فعال کردن ظرفیت های بالقوه و فرصت ها
۲- بُعد توزیع:
- حرمت ربا و تنظیم نظام پولی
- گردش ثروت
- عدالت
- حرمت احتکار و تنظیم بازار
- دیده بانی اقتصاد و آمارهای دقیق
- فرماندهی متمرکز
۳- بُعد مصرف:
- تحریم اسراف
- استفاده از کالاهای تولید داخل
- مقابله با قاچاق کالا
- طراحی سبک زندگی مناسب
- فرهنگ سازی
- تقویت تعامل و گفتمان سازی
جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات در این تحقیق، از آمار توصیفی شامل اطلاعات دموگرافیک و جمعیت شناختی نمونه آماری نظیر جداول توزیع فراوانی، نمودار توصیفی و … و از آمار استنباطی که مشتمل بر روش ahp فازی جهت وزن دهی گزینه ها استفاده خواهد شد.
شکل ۱- مدل مفهومی پژوهش
۵- یافته های پژوهش
در ادامه به بررسی داده های تحقیق و تجزیه و تحلیل آنها می پردازیم.
۵-۱- رتبه بندی شاخص های مولفه های اقتصاد مقاومتی از منظر پدافند غیرعامل با استفاده از فرآیند
در این قسمت با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی، درصدد رتبه بندی و تعیین ضریب اهمیت ابعاد اصلی اقتصاد مقاومتی از منظر پدافند غیرعامل می باشیم. ارزشگذاری معیارها، از طریق مقایسه زوجی و اعطای امتیازات که اعداد فازی مثلثی هستند و بیانگر ارجحیت یا اهمیت بین دو معیار است، صورت میپذیرد. لذا تصمیمگیرنده شاخصها را با هم مقایسه میکند و از اعداد فازی مثلثی برای مقایسات زوجی استفاده میکند. با استفاده از طیف ۱ تا ۹ میتوان ماتریس مقایسات زوجی را بهصورت اعداد فازی مثلثی تشکیل داد. یعنی تصمیمگیرنده ترجیحات خود را با مقایسه زوجی عناصر هر سطح نسبت به سطوح بالاتر بهشیوهی فازی بیان میکند.
AHP فرآیند تصمیم گیری چند معیاره ای است که در هر مدل آن حداقل سه سطح متفاوت وجود دارد بطوریکه عناصر هر سطح با هم در ارتباطند. سطح اول “هدف” می باشد و مربوط به هدف تصمیم گیرنده از پردازش مدل است. سطح دوم مربوط به معیارهاست و در آن اهم معیارهایی که در فرآیند تصمیم گیری دخیل اند بررسی میشوند و سطح سوم مربوط به گزینه هاست که در آن عناصری که از بین آنها انتخاب صورت می گیرد و یا به ترتیب اولویت، درجه بندی می شوند، مطرح می شوند. اعداد فازی متناظر با ارجحیتها در مقایسات زوجی بین متغیرها در جدول زیر نشان داده شده است.
جدول ۱- اعداد فازی متناظر با ارجحیتها درمقایسات زوجی
عبارت زبانی برای تعیین ارجحیت | عدد فازی مثلثی |
کاملا | (۵، ۴٫۵، ۴) |
بی نهایت زیاد | (۴٫۵، ۴، ۳٫۵) |
خیلی زیاد | (۴، ۳٫۵، ۳) |
زیاد | (۳٫۵، ۳، ۲٫۵) |
نسبتا زیاد | (۳، ۲٫۵، ۲) |
نسبتا کم | (۲٫۵، ۲، ۱٫۵) |
کم | (۲، ۱٫۵، ۱) |
نسبتا برابر | (۱٫۵، ۱، ۰٫۵) |
برابر | (۱، ۱ ،۱) |
بمنظور آشنایی با روش فازی تحلیل سلسله مراتبی، ابتدا وزن دهی گزینه ها از دید یکی از پاسخگویان بصورت گام به گام طی می شود. سپس با توجه به وجود ۱۰۰ پاسخگو، نتایج خروجی نرم افزار
super desicion آورده می شود.
پاسخگوی اول، جدول مربوط به اولویت بندی ابعاد اصلی یعنی تولید، توزیع و مصرف را در پرسش نامه بصورت زیر تکمیل نموده است: چگونگی تبدیل جداول استخراجی از پرسش نامه به ماتریسهای فازی در روش AHP بصورت زیر می باشد. جدول زیر، وزن دهی ابعاد اصلی توسط یکی از پاسخگویان می باشد :
جدول ۲- درجه اهمیت شاخص های مربوط به اقتصاد مقاومتی از منظر پدافند غیرعامل
ابعاد اصلی اقتصاد مقاومتی | تولید | توزیع | مصرف |
تولید | ۱ | ۸ | ۶ |
توزیع | ۱/۸ | ۱ | ۱/۳ |
مصرف | ۱/۶ | ۳ | ۱ |
ملاحظه می گردد که دادههای مثلث پایین(درایه های زیر قطر اصلی) معکوس متقارن دادههای مثلث بالا (درایه های بالای قطر اصلی) هستند. به عنوان مثال از دید این پاسخگو، تولید دو برابر مهم تر از توزیع می باشد یا توزیع یک دوم تولید اهمیت دارد. حال می بایست اعداد و درایه های ماتریس فوق طبق معادل سازی در جدول “اعداد فازی متناظر با ارجحیتها”، به اعداد فازی تبدیل گردند. لذا ماتریس مقایسات زوجی عوامل از دید پاسخگوی اول، در قالب فازی بصورت زیر می باشد:
جدول ۳- ماتریس مقایساتزوجی فازی ابعاد اصلی اقتصاد مقاومتی از دید پاسخگوی اول
شاخص های مربوط به اقتصاد مقاومتی از منظر پدافند غیرعامل | تولید | توزیع | مصرف |
تولید | (۱، ۱، ۱) | (۴٫۵، ۴، ۳٫۵) | (۳٫۵، ۳، ۲٫۵) |
توزیع | (۷/۲، ۴/۱، ۵/۱) | (۱، ۱، ۱) | (۱، ۳/۲، ۰٫۵) |
مصرف | (۰٫۴، ۳/۱، ۷/۲) | (۲، ۱٫۵، ۱) | (۱، ۱، ۱) |
پس از آن که ماتریس مقایسات زوجی(ترجیهات پاسخگویان که از طریق پرسشنامه به دست آمده است)، به صورت فازی تهیه شد باید وزنهای نسبی و نهایی محاسبه شوند که روشهای مختلفی برای آن توسط پژوهشگران ارائه شده است. از جمله روش تحلیل توسعهای[۱] که توسط چانگ[۲] ارائه گردیده است و در این پژوهش از آن روش استفاده می گردد.
گام اول) برای هر یک از سطرهای ماتریس مقایسات زوجی که به گونه بالا تهیه شده است مقدار SK که یک عدد فازی مثلثی است، محاسبه میشود.
پس از اینکه جداول ترجیحات عوامل توسط پاسخگویان تکمیل شد، ابتدا ضرایب هر یک از ماتریسهای مقایسات زوجی محاسبه میشود(sk). مقدار sk خود یک عدد مثلثی است که بهصورت زیر محاسبه میشود:
(۱) |
که K بیانگر شماره سطر و i و j بهترتیب بیانگر گزینهها و معیارها میباشد.
گام دوم) در روش EA پس از محاسبهی SKها، باید درجهی بزرگی آنها را نسبت به هم بهدست آورد. بهطور کلی اگر M1 و M2 دو عدد فازی مثلثی باشند، درجهی بزرگی M1 بر M2 که با (M1 M2)V نشان داده میشود، بهصورت زیر تعریف میشود:
(۲) | M1 M2 |
درغیر این صورت |
همچنین داریم:
(۳) |
میزان بزرگی یک عدد فازی مثلثی از k عدد فازی مثلثی دیگر نیز از رابطهی زیر بهدست میآید.
(۴) |
گام سوم) در روش EA برای محاسبهی وزن شاخصها در ماتریس مقایسهی زوجی، بهصورت زیر عمل میکنیم.
(۵) |
بنابراین بردار وزن شاخص بهصورت زیر خواهد بود.
(۶) |
که همان بردار ضرایب غیر هنجار AHP فازی است.
گام چهارم) اعداد بهدست آمده در مرحلهی قبل وزن غیرهنجار شدهی معیارهای جدول تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی است. لذا اوزان به هنجار شده معیارها(شاخصها) از فرمول زیر بهدست میآید.
(۷) |
وزنهای بهدست آمده ضریب اهمیت نسبی هر یک از شاخصها (معیارها) را براساس AHP فازی (به روش EA) است که بهترین گزینهی تصمیمگیری را از بین معیارهای تصمیمگیری مشخص میسازد. همانطور که گفته شد، تعداد ۱۰۰ پاسخگو جداول مربوط به وزن دهی گزینه های پرسش نامه را تکمیل نموده اند. جهت اولویت بندی نهایی گزینه ها می بایست به گونه ای، مقایسات زوجی کل گروه (۱۰۰ نفر) تلفیق گردد که یکی از بهترین روش ها بدین منظور استفاده از میانگین گیری هندسی است. میانگین گیری هندسی برای درایه های a و b و c و …. و n بدین صورت است :
a × b × c × …. × n )= میانگین هندسی۱/n( (۸)
جدول ۴-جمع سطری شاخص ها
شاخص های اقتصاد مقاومتی از منظر پدافند غیرعامل | جمع سطری عوامل اصلی |
تولید | (۷,۸,۹) |
توزیع | (۱٫۷,۱٫۹۱,۲٫۲۸) |
مصرف | (۲٫۲۸,۲٫۸۸,۳٫۴) |
جمع | (۱۰٫۹۸,۱۲٫۷۹,۱۴٫۶۸) |
- محاسبه : برای هر یک از سطرهای ماتریس مقایسات زوجی که به گونه بالا تهیه شده است مقدار محاسبه میشود:
- بدست آوردن درجه بزرگی ها نسبت به هم
- محاسبه وزن شاخصها در ماتریس مقایسات زوجی
سرانجام بردار وزن غیر بهنجار شده شاخصها به صورت زیر می باشد :
- نرمالیزه کردن بردار وزن حاصل از گام سوم و محاسبه بردار وزن معیارها
بنابراین وزن نهایی و اولویت بندی عوامل اصلی اقتصاد مقاومتی از منظر پدافند غیرعامل با روش FAHP به ترتیب جدول زیر میباشد :
جدول ۵- اولویت بندی عوامل اصلی اقتصاد مقاومتی از منظر پدافند غیرعامل با استفاده از روش FAHP
شاخص (معیار) | وزن | اولویت |
تولید | ۰٫۴۷ | ۱ |
توزیع | ۰٫۱۹ | ۳ |
مصرف | ۰٫۳۴ | ۲ |
نمودار خروجی نرم افزار super decision در مورد اولویت بندی نهایی عوامل اصلی مربوط به اقتصاد مقاومتی از منظر پدافند غیر عامل بصورت زیر می باشد :
شکل ۲- اولویت بندی نهایی عوامل اصلی مربوط به اقتصاد مقاومتی از منظر پدافند غیر عامل
۵-۲- رتبه بندی زیر شاخص های مولفه های اقتصاد مقاومتی از منظر پدافند غیرعامل با استفاده از فرآیند FAHP
پس از رتبه بندی عوامل اصلی، در ادامه شاخص های مربوط به هر یک از عوامل سه گانه فوق نیز با روشی که شرح داده شد، اولویت بندی می گردند. هدف این بخش، اولویت بندی مولفه های تبیین کننده ابعاد اصلی فوق الذکر می باشد. هر یک از عوامل اصلی ، از یک سری مولفه هایی تشکیل شده اند که این ابعاد با مطالعات وسیع و جامع و مبانی نظری و پیشینه پژوهشی و نیز درنظر گرفتن ماهیت مطالعه حاضر و استعلام نظر و مصاحبه با خبرگان انتخاب شده اند
۵-۳-رتبه بندی شاخص های ناشی از بُعد تولید از منظر پدافند غیرعامل
مهم ترین مولفه های مربوط به بُعد تولید در اقتصاد مقاومتی از منظر پدافند غیرعامل عبارتند از :
توجه به کار و تلاش، حمایت از کار ایرانی، سرمایه گذاری در تولید، ترویج روحیه جهادی، فعال کردن ظرفیت های بالقوه و فرصت ها. درجه اهمیت این مولفه ها به صورت زیر است:
جدول ۶- تعیین درجه اهمیت شاخص های مربوط به مولفه تولید از منظر پدافند غیرعامل
بُعد تولید | توجه به کار و تلاش | حمایت از کار ایرانی | سرمایه گذاری در تولید | ترویج روحیه جهادی | فعال کردن ظرفیت های بالقوه |
توجه به کار وتلاش | ۱ | ۴ | ۱/۳ | ۳ | ۵ |
حمایت از کار ایرانی | ۱/۴ | ۱ | ۱/۲ | ۲ | ۱ |
سرمایه گذاری در تولید | ۳ | ۲ | ۱ | ۷ | ۳ |
ترویج روحیه جهادی | ۱/۳ | ۱/۲ | ۱/۷ | ۱ | ۱/۲ |
فعال کردن ظرفیت های بالقوه | ۱/۵ | ۱ | ۱/۳ | ۲ | ۱ |
جدول ۷- ماتریس مقایساتزوجی فازی مربوط به مولفه تولید از منظر پدافند غیرعامل
بُعد تولید از منظر پدافند غیرعامل | توجه به کار و تلاش | حمایت از کار ایرانی | سرمایه گذاری در تولید | ترویج روحیه جهادی | فعال کردن ظرفیت های بالقوه |
توجه به کار وتلاش | (۱، ۱، ۱) | (۲٫۵، ۲، ۱٫۵) | (۱، ۳/۲، ۰٫۵) | (۲، ۱٫۵، ۱) | (۳، ۲٫۵، ۲) |
حمایت از کار ایرانی | (۳/۲، ۰٫۵، ۰٫۴) | (۱، ۱، ۱) | (۲، ۱، ۳/۲) | (۱٫۵، ۱، ۰٫۵) | (۱، ۱، ۱) |
سرمایه گذاری در تولید | (۲، ۱٫۵، ۱) | (۱٫۵، ۱، ۰٫۵) | (۱، ۱، ۱) | (۴، ۳٫۵، ۳) | (۲، ۱٫۵، ۱) |
ترویج روحیه جهادی | (۱، ۳/۲، ۰٫۵) | (۲، ۱، ۳/۲) | (۰٫۲۵,۰٫۲۸,۰٫۳۳) | (۱، ۱، ۱) | (۲، ۱، ۳/۲) |
فعال کردن ظرفیت های بالقوه | (۰٫۵، ۰٫۴، ۳/۱) | (۲، ۱، ۳/۲) | (۱، ۳/۲، ۰٫۵) | (۱٫۵، ۱، ۰٫۵) | (۱، ۱، ۱) |
بنابراین وزن نهایی و اولویت بندی مولفه های بُعد تولید اقتصاد مقاومتی از منظر پدافند غیرعامل با روش FAHP به ترتیب جدول زیر میباشد :
جدول ۸- اولویت بندی مولفه های بُعد تولید اقتصاد مقاومتی از منظر پدافند غیرعامل با استفاده از روش FAHP
شاخص (معیار) | وزن | اولویت |
توجه به کار وتلاش | ۰٫۳۰ | ۲ |
حمایت از کار ایرانی | ۰٫۱۲ | ۳ |
سرمایه گذاری در تولید | ۰٫۴۲ | ۱ |
ترویج روحیه جهادی | ۰٫۰۶ | ۵ |
فعال کردن ظرفیت های بالقوه | ۰٫۱ | ۴ |
نمودار خروجی نرم افزار super decision در مورد اولویت بندی نهایی مولفه های بُعد تولید مربوط به اقتصاد مقاومتی از منظر پدافند غیر عامل بصورت زیر می باشد :
شکل ۳- اولویت بندی نهایی مولفه های بُعد تولید مربوط به اقتصاد مقاومتی از منظر پدافند غیر عامل
۵-۴- رتبه بندی شاخص های ناشی از بُعد توزیع در اقتصاد مقاومتی از منظر پدافند غیرعامل
مهم ترین مولفه های مربوط به بُعد توزیع در اقتصاد مقاومتی از منظر پدافند غیرعامل عبارتند از :
حرمت ربا و تنظیم نظام پولی، گردش ثروت، عدالت، حرمت احتکار و تنظیم بازار، دیده بانی اقتصاد و آمارهای دقیق، فرماندهی متمرکز. درجه اهمیت این مولفه ها به صورت زیر است:
جدول ۹- تعیین درجه اهمیت شاخص های مربوط به مولفه توزیع در اقتصاد مقاومتی از منظر پدافند غیرعامل
بُعد توزیع | حرمت ربا و تنظیم نظام پولی | گردش ثروت | عدالت | حرمت احتکار و تنظیم بازار | دیده بانی اقتصاد و آمارهای دقیق | فرماندهی متمرکز |
حرمت ربا و تنظیم نظام پولی | ۱ | ۲ | ۳/۱ | ۱ | ۲ | ۲ |
گردش ثروت | ۲/۱ | ۱ | ۳/۱ | ۲/۱ | ۴ | ۵ |
عدالت | ۳ | ۳ | ۱ | ۵ | ۳ | ۵ |
حرمت احتکار و تنظیم بازار | ۱ | ۲ | ۵/۱ | ۱ | ۲ | ۳ |
دیده بانی اقتصاد و آمارهای دقیق | ۲/۱ | ۴/۱ | ۳/۱ | ۲/۱ | ۱ | ۳ |
فرماندهی متمرکز | ۲/۱ | ۵/۱ | ۵/۱ | ۳/۱ | ۳/۱ | ۱ |
جدول ۱۰- ماتریس مقایساتزوجی فازی مربوط به مولفه توزیع در اقتصاد مقاومتی از منظر پدافند غیرعامل
بُعد توزیع | حرمت ربا و تنظیم نظام پولی | گردش ثروت | عدالت | حرمت احتکار و تنظیم بازار | دیده بانی اقتصاد و آمارهای دقیق | فرماندهی متمرکز |
حرمت ربا و تنظیم نظام پولی | (۱، ۱، ۱) | (۱٫۵، ۱، ۰٫۵) | (۱، ۳/۲، ۰٫۵) | (۱، ۱، ۱) | (۱٫۵، ۱، ۰٫۵) | (۱٫۵، ۱، ۰٫۵) |
گردش ثروت | (۲، ۱، ۳/۲) | (۱، ۱، ۱) | (۱، ۳/۲، ۰٫۵) | (۲، ۱، ۳/۲) | (۲٫۵، ۲، ۱٫۵) | (۳، ۲٫۵، ۲) |
عدالت | (۲، ۱٫۵، ۱) | (۲، ۱٫۵، ۱) | (۱، ۱، ۱) | (۳، ۲٫۵، ۲) | (۲، ۱٫۵، ۱) | (۳، ۲٫۵، ۲) |
حرمت احتکار و تنظیم بازار | (۱، ۱، ۱) | (۱٫۵، ۱، ۰٫۵) | (۰٫۵، ۰٫۴، ۳/۱) | (۱، ۱، ۱) | (۱٫۵، ۱، ۰٫۵) | (۲، ۱٫۵، ۱) |
دیده بانی اقتصاد و آمارهای دقیق | (۲، ۱، ۳/۲) | (۳/۲، ۰٫۵، ۰٫۴) | (۱، ۳/۲، ۰٫۵) | (۲، ۱، ۳/۲) | (۱، ۱، ۱) | (۲، ۱٫۵، ۱) |
فرماندهی متمرکز | (۲، ۱، ۳/۲) | (۰٫۵، ۰٫۴، ۳/۱) | (۰٫۵، ۰٫۴، ۳/۱) | (۱، ۳/۲، ۰٫۵) | (۱، ۳/۲، ۰٫۵) | (۱، ۱، ۱) |
بنابراین وزن نهایی و اولویت بندی مولفه های مربوط به بُعد توزیع اقتصاد مقاومتی از منظر پدافند غیرعامل با روش FAHP به ترتیب جدول زیر میباشد :
جدول ۱۱- اولویت بندی بُعد توزیع اقتصاد مقاومتی از منظر پدافند غیرعامل با استفاده از روش FAHP
شاخص (معیار) | وزن | اولویت |
حرمت ربا و تنظیم نظام پولی | ۰٫۱۶ | ۳ |
گردش ثروت | ۰٫۱۷ | ۲ |
عدالت | ۰٫۴۰ | ۱ |
حرمت احتکار و تنظیم بازار | ۰٫۱۵ | ۴ |
دیده بانی اقتصاد و آمارهای دقیق | ۰٫۰۸ | ۵ |
فرماندهی متمرکز | ۰٫۰۴ | ۶ |
نمودار خروجی نرم افزار super decision در مورد اولویت بندی نهایی مولفه های بُعد توزیع مربوط به اقتصاد مقاومتی از منظر پدافند غیر عامل بصورت زیر می باشد :
شکل ۴- اولویت بندی نهایی مولفه های بُعد توزیع مربوط به اقتصاد مقاومتی از منظر پدافند غیر عامل
۵-۵- رتبه بندی شاخص های ناشی از بُعد مصرف از منظر پدافند غیرعامل
مهمترین مولفه های مربوط به بُعد مصرف در اقتصاد مقاومتی از منظر پدافند غیرعامل عبارتند از: تحریم اسراف، استفاده از کالاهای تولید داخل، مقابله با قاچاق کالا، طراحی سبک زندگی مناسب،
فرهنگ سازی، تقویت تعامل و گفتمان سازی. درجه اهمیت این مولفه ها به صورت زیر است:
جدول ۱۲- تعیین درجه اهمیت شاخص های مربوط به مولفه مصرف در اقتصاد مقاومتی از منظر پدافند غیرعامل
بُعد مصرف | تحریم اسراف | استفاده از کالاهای تولید داخل | مقابله با قاچاق کالا | طراحی سبک زندگی مناسب | فرهنگ سازی | تقویت تعامل و گفتمان سازی |
تحریم اسراف | ۱ | ۱ | ۲ | ۳/۱ | ۳/۱ | ۱ |
استفاده از کالاهای تولید داخل | ۱ | ۱ | ۴ | ۱ | ۲/۱ | ۳ |
مقابله با قاچاق کالا | ۲/۱ | ۴/۱ | ۱ | ۲/۱ | ۴/۱ | ۲/۱ |
طراحی سبک زندگی مناسب | ۳ | ۱ | ۲ | ۱ | ۱ | ۲ |
فرهنگ سازی | ۳ | ۲ | ۴ | ۱ | ۱ | ۱ |
تقویت تعامل و گفتمان سازی | ۱ | ۳/۱ | ۲ | ۲/۱ | ۱ | ۱ |
جدول ۱۳- ماتریس مقایساتزوجی فازی مربوط به مولفه مصرف در اقتصاد مقاومتی از منظر پدافند غیرعامل
بُعد مصرف | تحریم اسراف | استفاده از کالاهای تولید داخل | مقابله با قاچاق کالا | طراحی سبک زندگی مناسب | فرهنگ سازی | تقویت تعامل و گفتمان سازی |
تحریم اسراف | (۱، ۱، ۱) | (۱، ۱، ۱) | (۱٫۵، ۱، ۰٫۵) | (۱، ۳/۲، ۰٫۵) | (۱، ۳/۲، ۰٫۵) | (۱، ۱، ۱) |
استفاده از کالاهای تولید داخل | (۱، ۱، ۱) | (۱، ۱، ۱) | (۲٫۵، ۲، ۱٫۵) | (۱، ۱، ۱) | (۲، ۱، ۳/۲) | (۲، ۱٫۵، ۱) |
مقابله با قاچاق کالا | (۲، ۱، ۳/۲) | (۳/۲، ۰٫۵، ۰٫۴) | (۱، ۱، ۱) | (۲، ۱، ۳/۲) | (۳/۲، ۰٫۵، ۰٫۴) | (۲، ۱، ۳/۲) |
طراحی سبک زندگی مناسب | (۲، ۱٫۵، ۱) | (۱، ۱، ۱) | (۱٫۵، ۱، ۰٫۵) | (۱، ۱، ۱) | (۱، ۱، ۱) | (۱٫۵، ۱، ۰٫۵) |
فرهنگ سازی | (۲، ۱٫۵، ۱) | (۱٫۵، ۱، ۰٫۵) | (۲٫۵، ۲، ۱٫۵) | (۱، ۱، ۱) | (۱، ۱، ۱) | (۱، ۱، ۱) |
تقویت تعامل و گفتمان سازی | (۱، ۱، ۱) | (۱، ۳/۲، ۰٫۵) | (۱٫۵، ۱، ۰٫۵) | (۲، ۱، ۳/۲) | (۱، ۱، ۱) | (۱، ۱، ۱) |
بنابراین وزن نهایی و اولویت بندی مولفه های مربوط به بُعد مصرف اقتصاد مقاومتی از منظر پدافند غیرعامل با روش FAHP به ترتیب جدول زیر میباشد :
جدول ۱۴- اولویت بندی بُعد مصرف اقتصاد مقاومتی از منظر پدافند غیرعامل با استفاده از روش FAHP
شاخص (معیار) | وزن | اولویت |
تحریم اسراف | ۰٫۱۲ | ۵ |
استفاده از کالاهای تولید داخل | ۰٫۲۱ | ۳ |
مقابله با قاچاق کالا | ۰٫۰۶ | ۶ |
طراحی سبک زندگی مناسب | ۰٫۲۲ | ۲ |
فرهنگ سازی | ۰٫۲۶ | ۱ |
تقویت تعامل و گفتمان سازی | ۰٫۱۳ | ۴ |
نمودار خروجی نرم افزار super decision در مورد اولویت بندی نهایی مولفه های بُعد مصرف مربوط به اقتصاد مقاومتی از منظر پدافند غیر عامل بصورت زیر می باشد :
شکل ۵- اولویت بندی نهایی مولفه های بُعد مصرف مربوط به اقتصاد مقاومتی از منظر پدافند غیر عامل
۵-۶- خلاصه نتایج حاصل از تحقیق
خلاصه نتایج حاصل از رتبه بندی شاخص های مولفه های اقتصاد مقاومتی از منظر پدافند غیرعامل
اولویت بندی نهایی عوامل اصلی مربوط به اقتصاد مقاومتی از منظر پدافند غیر عامل عبارتند از:
- تولید
- مصرف
- توزیع
شکل ۶- اولویت بندی نهایی عوامل اصلی مربوط به اقتصاد مقاومتی از منظر پدافند غیر عامل
خلاصه نتایج حاصل از رتبه بندی شاخص های مولفه تولید از اقتصاد مقاومتی از منظر پدافند غیرعامل
اولویت بندی نهایی مولفه های تولید مربوط به اقتصاد مقاومتی از منظر پدافند غیر عامل عبارتند از:
- سرمایه گذاری در تولید
- توجه به کار وتلاش
- حمایت از کار ایرانی
- فعال کردن ظرفیت های بالقوه
- ترویج روحیه جهادی
شکل ۷- اولویت بندی نهایی مولفه های تولید مربوط به اقتصاد مقاومتی از منظر پدافند غیر عامل
خلاصه نتایج حاصل از رتبه بندی شاخص های مولفه توزیع از اقتصاد مقاومتی از منظر پدافند غیرعامل
اولویت بندی نهایی مولفه های توزیع مربوط به اقتصاد مقاومتی از منظر پدافند غیر عامل عبارتند از:
- عدالت
- گردش ثروت
- حرمت ربا و تنظیم نظام پولی
- حرمت احتکار و تنظیم بازار
- دیده بانی اقتصاد و آمارهای دقیق
- فرماندهی متمرکز
شکل ۸- اولویت بندی نهایی مولفه های توزیع مربوط به اقتصاد مقاومتی از منظر پدافند غیر عامل
خلاصه نتایج حاصل از رتبه بندی شاخص های مولفه مصرف از اقتصاد مقاومتی
اولویت بندی نهایی مولفه های مصرف مربوط به اقتصاد مقاومتی از منظر پدافند غیر عامل عبارتند از:
- فرهنگ سازی
- طراحی سبک زندگی مناسب
- استفاده از کالاهای تولید داخل
- تقویت تعامل و گفتمان سازی
- تحریم اسراف
- مقابله با قاچاق کالا
شکل ۹- اولویت بندی نهایی مولفه های مصرف مربوط به اقتصاد مقاومتی از منظر پدافند غیر عامل
۶- جمع بندی و نتیجه گیری
تلاش برای توسعه پایدار کشورو تحقق اهداف چشم انداز ۲۰ ساله توسعه ای کشور ایجاب میکند، که عنصر پدافند غیر عامل که به معنی ارزیابی آسیب پذیرها و تهدیدهای احتمالی و برنامه ریزی برای حذف این موارد در اجرای طرحهای اقتصادی ،اجتماعی و توسعه ای کشور است، مورد توجه ویژه قرار گیرد. اولویت های پدافند غیرعامل را می توان قابلیت اداره مردم، حفاظت از جان مردم در برابر تهدیدات، حفظ پیوستگی مردم با حکومت، حفظ سرمایه سایبری، حفظ آستانه تحمل مردم و حفظ و استقلال کشور برشمرد.
تهدیدهای اقتصادی که به شکل جنگ اقتصادی و در قالب تحریمها کلیه مولفههای قدرت اقتصادی کشور را هدف قرار داده است؛ تهدیدهای مربوط به فضای مجازی و مبتنی بر فناوری اطلاعات، ارتباطات و زیرساختهای کشور خصوصا در حوزه اقتصاد و نظام پولی و مالی کشور؛ تشکیل قرارگاه پدافند اقتصادی و پیگیری سه محور؛ اداره داخلی کشور، امور مردم، تامین نیازهای ضروری و اصلی آنان و اجراییات مربوط به آن با رویکرد اصلاح الگوی مصرف و فرهنگسازی؛ تحرک لازم در حوزه خارجی که کاهش فشارها بر اقتصاد با محوریت وزارت امور خارجه را دنبال مینماید و صنعت و تولید داخل که رویکرد آن تاکید بر تولید و توان داخلی است و محور آن وزارت صنایع، معدن و تجارت در بخش صنعت کشور میباشد.
با توجه به نتایج به دست آمده اقتصاد مقاومتی رمز پیروزی و نوعی پدافند غیرعامل در نبرد اقتصادی با دشمن است. در واقع پدافند غیرعامل می تواند ارزش محیط را کشف کند و اگر آمایش سرزمینی با نگاه پدافند غیرعامل صورت گیرد، دستاوردهای بزرگی حاصل می شود و در غیراین صورت مشکلات فراوانی ایجاد خواهد شد. مدیران، مسوولان و کارشناسان در هر حوزه که فعالیت می کنند باید نگاهی به پدافند غیرعامل داشته باشند
در این صورت فرهنگ مقابله با دشمن نهادینه می شود و ما را در کشور بیدار نگه می دارد و بسیاری از هزینه ها را کاهش می دهد: اگر بتوانیم پدافند غیرعامل کاملی داشته باشیم می توانیم بگوییم به مرز فناوری های دانش دست یافته ایم زیرا فناوری های حوزه پدافند غیرعامل بسیار پیچیده و پیشرفته تر از فناوری های آفندی است. حریم های اقتصادی همه جانبه علیه ایران برای تسلیم کردن ملت ماست. در واقع ما اگر بتوانیم با اقتصاد مقاومت حلقه مقاومتی آخر را تشکیل دهیم، پیروز هستیم. پدافند غیرعامل نوعی مقاومت است. مقاومت انفعالی نیست زیرا اقتصاد مقاومتی پایدار بودن در شرایط تحریم و پیروز شدن در برابر آن است و طراحی اقتصاد مقاومتی رمز پیروزی ماست. پیشنهادات زیر به عنوام پیشنهادات کلان ارائه می گردد:
- حفظ اسرار فعالان اقتصادی
- برنامه ریزی عالمانه(زمان و وقوع تهدید)
- جابه جایی، جاگیری صنایع خاص توجه به استقرار صنایع(مکان یابی)
- در امر تولید، مصرف با نگاه اقتصادی
- در امر توزیع توجه به سالم سازی فضای اقتصادی کشور، جلوگیری از فضاهای سودجویی رانت و اختلاس، اجرایی شدن احکام و قوانین به خصوص برنامه پنجم توسعه و نگاه به آینده اقتصاد ملی
- اخذ نظرات صاحب نظران و نخبگان اقتصاد مقاومتی که متاثر از اقتصاد مقاومتی باشد.
۶-۱- پیشنهادات جهت تحقیقات آتی
- رتبه بندی عوامل موثر بر پدافند غیر عامل مراکز ذخیره سازی مهمات با روش تحلیل شبکه ای
- ارزیابی فنی طرحهای مصوب پدافند غیرعامل در استان های مختلف در راستای اقتصاد مقاومتی
- بررسی سیاستها و خط مشی های پدافند غیرعامل کشور و اقتصاد مقاومتی
- بررسی های عوامل موثر بر اقتصاد مقاومتی با تحلیل عاملی
- عدم وجود منابع کافی در مورد موضوع تحقیق
- عدم وجود وقت کافی برای مصاحبه با افراد متخصص در این زمینه
- عدم روحیه همکاری بعضی از مسئولین در انجام طرح
۷- منابع
- ابراهیمیان بهمن، علی توشه، غلامحسین علیاری، (۱۳۹۱) ارائه الگوی بومی اقتصاد مقاومتی با توجه پتانسیل های موجود در استان گیلان با تاکید بر نقش بسیج، همایش ملی بررسی و تبیین اقتصاد مقاومتی
- پیغامی، عادل، ۱۳۹۱، ۱۰ نکته درباره اقتصاد مقاومتی، شبکه تحلیلی نخبگان،
- جعفرزادگان امیر ،احسان اله حبیبی،(۱۳۹۱) اقتصاد مقاومتی: مفهوم، ضرورت، واقعیت، همایش ملی بررسی و تبیین اقتصاد مقاومتی
- حسین زاده بحرینی، محمد حسین، اقتصاد مقاومتی؛ راهکاری برای توسعه،فصلنامه مشکوه، شماره ۱۱۸، بهار ۱۳۹۲ ص ۱۳۸
- زارعی موسی، الزامات اقتصاد مقاومتی، ماهنامه پیام انقلاب، شماره ۶۳، مهر ۱۳۹۱ ص ۳۶
- سیف مراد، احمدی حسن، مسلمی حسین، یوسفوند علی، آزادیان رافائیل، تقی زاده غفور، بهروز طهماسبکاظمی، احمد میرباقری ،هوشنگ نونهال،(۱۳۹۱) تولید ملی مسائل، چالشها و راهکارها، دانشگاه عالی دفاع ملی
- صدر، سید محمد باقر(۱۴۰۱) ، فلسفتنا، چ ۱۰ ، دارالکتب الاسلامی ، تهران .
- قیاسی مجتبی ، سیدعلی ملیحی، بسترهای لازم برای استقرار نظام اقتصاد مقاومتی در کشور، مجموعه مقالات همایش ملی بررسی و تبیین اقتصاد مقاومتی – ۱۶ اسفند ۱۳۹۱ – دانشگاه گیلان
- مرکز تحقیقات استراتژیک، (۱۳۸۲) آثار تحریمهای اقتصادی آمریکا بر ایران و آمریکا، معاونت پژوهشهای سیاست خارجی / گروه مطالعات اقتصاد سیاسی بینالملل
- وصالی ساناز ، مهرنوش ترابی ، اثرات تحریم بانک ها بر اقتصاد و سیستم بانکی، ماهنامه بانک و اقتصاد، شماره ۱۱۱، بهمن ۱۳۸۹ ، ص ۳۸
- وطن خواه نسیم، غلامحسین زمانی،(۱۳۹۱) پدافند غیرعامل و مبارزه با تحریم اقتصادی در بخش کشاورزی، مجموعه مقالات اولین کنفرانس ملی راهکارهای دستیابی به توسعه پایدار
- Hediger, Werner (1997), “Towards an ecological economics of sustainable development”. Sustainable Development, Vol. 5, No. 1, pp. 101-109.
- Rao, R. V. and Davim, J. P. (2008), “Decision-Making Framework Models for Material Selection Using a Combined Multiple Attribute Decision-Making Method”, J. of Adv Manufacturing Technology, 35, 751–۷۶۰٫
- Shih, H. Sh.; Shyur, H. J. and Lee, E. S. (2007), “An Extension of TOPSIS for Group Decision Making”, Mathematical and Computer Modelling, 45, 801–۸۱۳٫
- Wang, Y. J. (2008), “Applying FMCDM to Evaluate Financial Performance of Domestic Airlines in Taiwan”, Expert Systems with Applications, 34, 1837–۱۸۴۵٫
[۱] Extent Analysis Method
[۲] Chang
دیدگاه شما