اخبار , فرهنگ و هنر , گزارش

کاشان نیوز: به گزارش روزنامه جام جم هفته گذشته، روزهای سخت و پرتلاطم میراث کاشان بود؛ روزهایی که خانه زیبا و تاریخی بروجردی‌ها با راه افتادن پویشی در فضای مجازی توسط میراث دوستان کاشانی بر سر زبان‌ها افتاد؛ پویشی که هدفش ایجاد حساسیت و اطلاع‌رسانی درباره تخریب منظر بصری این خانه ارزشمند قجری به‌واسطه ساخت یک مجتمع تجاری در حریم آن بود. در همان روزهای ابتدایی راه‌اندازی پویش، ما نیز در جام‌جم سراغ این خانه و حواشی آن رفتیم و درباره نگرانی‌های ایجاد شده پیرامون آن با مسؤولان کاشانی صحبت کردیم که نتیجه‌اش گزارشی شد با عنوان «هویتی که محو می‌شود»، که در تاریخ ۱۷ آبان در صفحه ایران روزنامه جام‌جم به چاپ رسید.

ماجرای خانه بروجردی‌ها همان‌طور که در گزارش به آن پرداخته بودیم از حدود سه سال پیش شروع شد، از همان زمان که یک سرمایه‌گذار دو پلاک مخروبه و یک منزل مسکونی فاقد ارزش روبه‌روی خانه بروجردی‌ها را خرید و تصمیم به تغییر کاربری و تبدیل آنها به یک مجتمع تجاری گرفت.

از همان زمان دلشوره‌ای در دل میراث دوستان کاشانی بابت تخریب منظر بصری خانه بروجردی‌ها به پا شد و با طرح پیشنهادی به مسؤولان شهرداری و میراث فرهنگی بابت خریداری سه پلاک مذکور از سرمایه‌گذار و تبدیل آن به فضای مناسب گردشگری پا به میدان کارزار با ساخت سازه بتونی گذاشتند؛ پیشنهادی که به بهانه نبود اعتبار رد شد. همزمان نامه‌ای به امضای فریدون الهیاری، مدیرکل اداره میراث فرهنگی استان اصفهان در تاریخ ۲۳/۵/۹۷ خطاب به شهردار کاشان، ضمیمه پرونده خانه بروجردی‌ها شد که درباره ساخت و ساز پلاک مورد نظر تاکید کرده بود از آنجا که این پلاک در حریم بلافصل خانه بروجردی‌ها قرار دارد، اولا هرگونه تغییر کاربری باید جهت سیر مراحل قانونی به کمیسیون ماده پنج ارجاع شود، ثانیا درصورت تطبیق با کاربری مصوب طرح تفضیلی شهر کاشان مورد تایید اداره کل میراث اصفهان خواهد بود. این نامه درحالی تکلیف شهردار کاشان را مشخص می‌کرد، که طرح تفضیلی کاشان هنوز تصویب و ابلاغ نشده و ثانیا با وجود تاکید میراث فرهنگی جهت سیر مراحل قانونی، شهرداری کاشان بدون مجوز کمیسیون ماده پنج برای مجتمع تجاری پروانه ساخت صادر کرد. در هر روی تصمیم ساخت مجتمع تجاری هرچه به اجرا نزدیک‌تر می‌شد، کاشانی‌های میراث دوست را نگران‌تر می‌کرد. ماجرای خانه بروجردی‌ها و صدور مجوز برای ساخت مجتمع تجاری در حریمش اما نه آن زمان، بلکه همین یکی دو هفته پیش، یعنی زمانی که خانه بروجردی‌ها به محاصره میلگردهای آهنی بلند و بالا درآمد و تصاویرش توی قاب دوربین‌ها نشست و به فضای مجازی و سایت‌های خبری راه پیدا کرد، در سطح ملی مطرح و رسانه‌ای شد.

زنگ هشدار به صدا در آمد

حالا دیگر کار از کار گذشته بود و عرض‌اندام یک سازه بتونی سرد و بی‌روح در مقابل یکی از زیباترین خانه‌های ایرانی زنگ هشدار تهدید و تخریب نمای این خانه را به صدا درآورده بود؛ خانه‌ای که در سال ۲۰۱۵ از سوی یونسکو عنوان «انتخاب برتر» از نظر جاذبه توریستی را کسب کرده و به جهانیان معرفی شده بود. وقتی ما سراغ مسؤولان میراث اصفهان و کاشان رفتیم، آنها از موافقت خود برای ساخت مجتمعی با رعایت ضوابط قانونی و ارتفاع مجاز سخن گفتند و این‌که مجوزی که در سال‌های گذشته برای مالک صادر شده، مجوز اولیه و برای ساخت بنایی با ارتفاع ۵ متر بوده تا آسیبی به سیما و منظر زیبای خانه بروجردی‌ها وارد نشود. مهران سرمدیان، رئیس اداره میراث فرهنگی کاشان به ما گفت که به‌زودی جلساتی با شهرداری، فرمانداری، راه و شهرسازی و مالک مجتمع برگزار می‌کنند تا جهت رفع این مشکل به نتیجه واحدی برسند که شاید این نتیجه تعدیل و کاهش ارتفاع طبقات مجتمع باشد.

واکنش چهره‌های سینمایی

گزارش جام‌جم بازخوردهای زیادی داشت و علاوه بر مسؤولان میراثی و غیرمیراثی کاشان و اصفهان، چهره‌های فرهنگی-سینمایی هم به آن واکنش نشان دادند، از جمله هانیه توسلی، بازیگر تلویزیون و سینما و علی ضیا، مجری کاشانی تلویزیون که با انتشار پست و استوری در صفحه اینستاگرام خود به این موضوع واکنش نشان داده و نگرانی خود را ابراز کردند.

کاشانی‌های دلسوز به میدان بیایند

محمدرضا دشتی، رئیس فراکسیون گردشگری و میراث فرهنگی مجلس هم پس از انتشار گزارش جام‌جم، به ما گفت: کاشان یکی از شهرهای قدیمی و مقاصد مهم گردشگری ایران است و بسیاری از آثار تاریخی آن ارزش ثبت در فهرست ملی و جهانی دارند که اگر درصدد ثبت و حفظ این میراث باشیم باید حواس‌مان به ساخت‌وسازها یا تغییر کاربری‌هایی که می‌تواند این امکان را از شهر کاشان بگیرد، باشد.
دشتی با درخواست از مسؤولان میراث فرهنگی برای تجدیدنظر درباره ساخت سازه تجاری در حریم و منظر بصری خانه بروجردی‌ها گفت: بی‌شک مردم و مسؤولان کاشانی از امثال ما دلسوزتر به حال میراث ارزشمند خود هستند و حتما مانع حوادث ناگوار برای میراث کاشان می‌شوند. ضمن این‌که کاشانی‌ها اگر شاهد اقدامات و ساخت‌وسازهای غیرقانونی در حریم خانه بروجردی‌ها یا هر محوطه تاریخی دیگری هستند، با اسناد و مدارک و به طور مستند می‌توانند به کمیسیون اصل ۹۰ یا مقامات قضایی کاشان شکایت برده و خواستار ورود آنها به ماجرا شوند.

نقشه مجتمع تجاری بازطراحی می‌شود

مهران سرمدیان، رئیس اداره میراث فرهنگی کاشان که پیش از این در گفت‌وگو با جام‌جم تاکید کرده بود با برگزاری جلسه با مسؤولان ادارات مختلف برای رفع مشکل خانه بروجردی‌ها به نگرانی میراث‌دوستان پایان خواهد داد، اواخر هفته گذشته با ما تماس گرفت و از برگزاری این جلسه و رسیدن به یک موضع مشترک قانونی و رضایت‌بخش میان ذی‌نفعان خبر داد.
سرمدیان گفت: اگرچه اداره‌کل میراث فرهنگی استان اصفهان پیش از این با درنظر گرفتن اصولی همچون رعایت ارتفاع منطبق با ضوابط حریم محله سلطان امیراحمد، استفاده از نماهای سنتی و ساده و هماهنگ با بافت تاریخی پیرامون و همچنین کاربری متناسب با گردشگری و صنایع دستی و مشروط به طی کامل مسیر قانونی لازم، موافقت خود را با احداث سازه تجاری اعلام کرده بود، لکن به دلیل ابراز نگرانی‌هایی از طرف دوستداران میراث فرهنگی و فعالان فرهنگی و به‌خصوص درخواست ایشان برای برقراری امکان دید گنبد زیبای بخش سرپوشیده تابستان‌نشین خانه بروجردی از داخل خیابان علوی، و با پیگیری دستگاه‌ها و نهادهای مسؤول، جلسه‌ای به‌منظور اتخاذ تصمیمات جدید برای رفع این نگرانی‌ها برگزار شد و علاوه‌بر ضوابط و محدودیت‌های کنترل‌کننده قبلی، محدودیت‌های جدیدی در نظر گرفته شد.

حذف ۵ غرفه از مجتمع

رئیس اداره میراث فرهنگی کاشان تصمیمات جدید اتخاذشده را این‌گونه برای ما شرح داد: مقرر شد پنج غرفه جبهه شمالی پروژه که در امتداد و مجاورت خیابان علوی است، حذف شود که با اجرای این کار و عقب‌نشینی چند متری طبقه همکف ساختمان، علاوه‌بر کاهش تراکم و حذف حدود ۱۳۰ متر مربع از زیربنای مجموعه، منظر گنبد زیبای بخش سرپوشیده تابستان‌نشین خانه بروجردی‌ها نیز به‌طور کامل از داخل خیابان علوی قابل رویت خواهد بود.
به گفته سرمدیان، نهایتا با امضای صورتجلسه‌ای و بر مبنای توافقات جدید، اقدامات لازم برای بازطراحی نقشه‌های پروژه جهت ارائه به اداره میراث فرهنگی و اخذ تاییدیه و نهایتا اصلاح پروانه ساختمانی آغاز شد تا با تغییرات جدید، دغدغه‌های دوستداران و فعالان میراث فرهنگی شهر در خصوص امکان دید گنبد زیبا و معروف خانه بروجردی از داخل خیابان علوی مرتفع گردد.

نگرانی ما همچنان برجاست

فعالان میراثی شهر کاشان هم اگرچه هنوز بابت ساخت این مجتمع نگران هستند، اما طی تماسی با جام‌جم به ما گفتند فعلا هرگونه فعالیت در طبقه سوم ممنوع است تا تکلیف مجوز کمیسیون ماده ۵ مشخص و تکلیف جان‌پناه مجتمع مشخص شود، کمااین‌که آنها همچنان خواستار حذف طبقه سوم مجتمع هستند، چراکه ساخت این مجتمع را به‌طورکل خلاف اصول و ضوابط بافت تاریخی می‌دانند.