کاشان نیوز- علی خالویی: حدود ۹۰ درصد کشور ایران دارای مناطق خشک و نیمهخشک است، و بالطبع میزان بارندگی کشورمان نیز یک سوم میانگین جهانی است این تمام ماجرا نیست، متاسفانه با توجه به موقعیت کشور و قرار گرفتن در روی کمربند خشک جهان میزان تبخیر سه برابر متوسط جهانی است. کارشناسان معتقدند که تنها ۱۰ تا ۱۲ روز کافی است تمام نزولات جوی داخل ایران تبخیر گردد و میزان تبخیر دشت کاشان ۲۷۰۰ تا ۳۰۰۰ میلیمتر است.
دشت طوفان زده و بحران زده کاشان بیش از پیش دچار افت شدید منابع پایه گردیده است که به نحوی زندگی در آینده این شهر را به چالش میکشد. و معضل اصلی بحران آب دشت کاشان تنها شیوه مصرف نیست،بلکه چگونگی استحصال آن است.
با عنایت به بیلان منفی آبهای زیرزمینی در اغلب دشتهای ایران، بخصوص دشت کاشان، اجرای طرحهای آبخیزداری در این شهرستان یکی از راهکارهای اصلی و سریع جهت به حداقل رساندن شرایط بحرانی است. اجرای پروژههای منابع طبیعی (ذخیره نزولات و….) و آبخیزداری در دشت کاشان ضرورتی انکارناپذیر است که باید هرچه سریعتر صورت پذیرد.
ضرورت توسعه عملیات آبخیزداری و آبخوان داری برای حفظ و پایداری منابع پایه میتواند حلالی برای مشکل کمبود آب دشت باشد. در این میان پروژه نیمه تمام ایستگاه آبخوان کاشان در جنوب شهر و مدخل ورودی رودخانه چمرود یکی از دغدغههای کارشناسان منابع طبیعی،و نیاز به تکمیل سریع و بهره برداری آن است.
ایستگاه آبخوان کاشان با قرارگرفتن در حاشیه اتوبان کاشان- قم یکی از معدود ایستگاههای تحقیقاتی آبخوانهای کشور میباشد که به آسانی برای عموم مردمی که از آن مسیر تردد میکنند قابل مشاهده است و این امکانی است برای آموزش عمومی و بهرهبرداری بصری از پروژههای بیولوژیک در این منطقه.
احداث این ایستگاه از سال ۱۳۷۵ شروع و متاسفانه بعلت برخی معضلات اجتماعی و اعتباری هنوز به بهره برداری نرسیده است. این پروژه ماحصل تلاش دستگاههای اجرائی و تحقیقاتی استانی و شهرستانی میباشد که در چند سال گذشته اجرا شده است.
این ایستگاه با هدف خاص کنترل سیلاب رودخانه «چمرود» کاشان و رودخانه «حیدر» و تغذیه آبخوان دشت احداث شده است. حوزه رودخانه چمرود کاشان، یکی از حوزههای منتهی به شهر کاشان میباشد که به طور متناوب سیلابهای مخربی را به شهر کاشان منتقل نموده و باعث آسیبهای بسیار به شهر شده است. سرشاخههای این رودخانه از ارتفاعات برزک، نیاسر و رحق سرچشمه گرفته و مساحتی حدود ۱۰۰۰ کیلومتر مربع وسعت دارد.
با توجه به اهمیت این ایستگاه برای شهر کاشان، توسط مدیریت آبخیزداری استان بخشی از نواقص ایستگاه که شامل ساخت تعدادی از سرریزهای انتقال آب و مرمت مسیر آبگیری ایستگاه بود انجام پذیرفت ولی به منظور بهره برداری و تکمیل پروژه نیاز به اعتباری بالغ بر ۵۶۱۶ میلیون ریال است که باید هرچه سریعتر این خون در پیکر بیمار دشت کاشان تزریق و دمیده شود.
متولیان و مجریان طرحهای منابع طبیعی در شهرستان کاشان پنج میلیارد تومان پروژه آبخیزداری اجرا نمودهاند و در حال حاضر نیز ۱۰ میلیارد تومان طرحهای آماده و قابل اجرا تهیه شده که نیازمند اعتبارات استانی و ملی و همکاری مدیران شهرستانی و ملی میباشد.
آبگیری این پروژه در سال ۱۳۸۸ (برای اولین بار) آغاز شد. از آن زمان تاکنون در ۵ مورد سیلابی که در حجمهای مختلف بوقوع پیوسته، سیستم عملکرد مناسبی داشته است. از جمله سالهائی که عملکرد ایستگاه آبخوان، بسیار مشهود و چشمگیر بوده، سال ۱۳۹۱ است.
کارکردهای ثانویه این پروژه که میتواند بعنوان بستری مناسب به منظور کشت گیاهان داروئی (گل محمدی و…) و یا ایجاد پارک جنگلی جهت تلطیف فضا و هوای اطراف شهر و همچنین ایجاد اشتغال در سطح کارشناس ارشد و دکتری را نیز میتوان نامبرد.
برای نشان دادن ضرورت انکار ناپذیر این آبخوان و لزوم تکمیل ایستگاه وتعجیل برای بهره برداری آن تنها با توجه به این نکته توجیه کننده خواهد بود که؛ مهمترین وظیفه و کارکرد این پروژه دمیدن خون تازه در تن بیمار، نیمه جان و نحیف سفرههای آب زیرزمینی دشت کاشان است.
برآورد میزان آبگیری و تغذیه ایستگاه آبخوان کاشان
به این آمار توجه کنید:
ردیف سال آبگیری حجم آبگیری (متر مکعب) حجم تغذیه (مترمکعب)
1 1387 15000 12000
2 1388 10000 80000
3 1388 40000 32000
4 1389 60000 48000
5 1390 20000 16000
6 1391 200000 160000
ایستگاه آبخوان کاشان امسال نیز مانند سالهای قبل در آغاز فصل بهار به علت بارشهای بهاره که در این منطقه به صورت رگبارهای سریع و در برخی مواقع با دوره زمانی بالا اتفاق میافتد، آبگیری شد. این ایستگاه از دو آبراهه «چمرود» که از شمال ایستگاه عبور میکند و احداث ایستگاه به دلیل کنترل سیلاب این آبراهه بوده و آبراهه «حیدر» که از جنوب ایستگاه میگذرد، تغذیه میشود. بر اساس برآوردهای انجام شده حجم آبگیری امسال ایستگاه آبخوان کاشان چیزی حدود ۲۵۰۰۰۰ مترمکعب میباشد.
لازم به ذکر است این ایستگاه هنوز هیچگونه امکانات و وسایل سنجشی نداشته و بدین علت، تمام اطلاعات آن به صورت برآوردی ارائه میگردد.
تیتر ازکاشان نیوز
دیدگاه شما