کاشان نیوز: روز سیزدهم فروردین در سنتی ایرانی مشهور به «سیزده بدر» است. در تقویمهای رسمی ایران این روز روز طبیعت نامگذاری شدهاست و از تعطیلات رسمی است.
در گاهشماری ایرانی، هر روز ماه، نام ویژهای دارد. به عنوان مثال، روز نخست هر ماه، «اورمزد روز» و روز سیزدهم هر ماه «تیرروز» نامیده میشود و متعلق به ایزد تیر است. تیر در زبان اوستایی «تیشتَریَه» خوانده میشود، و هم نام «تیشتر»، ایزد باران میباشد. با توجه به اطلاق گرفتن نام ایزد باران، میتوان گفت که تیر در نزد ایرانیان باستان نمادی از رحمت الهی بوده است.
البته اعتقادی دیگر نیز وجود دارد که در سیزدهمین روز از تیر ماه، آرش کمانگیر، پهلوان ایرانی با پرتاب تیر، مرز میان ایران و توران را جدا کرد و در پی آن آشتی مردمی را میان توران و ایران که سالها در جنگ بودند پایدار ساخت. به یادبود او ایرانیان جشن تیرگان را در ماه تیر برپا کردند و سیزدهمین روز از هر ماهی را «تیر» یا «تیشتر» نامیدند.
دیدگاهی دیگر اذعان میدارد؛ روز طبیعت (سینزده بدر) سنت ایرانیان باستان به مناسبت پیروزی ایزد باران بر دیو خشکسالی «اَپوش» میباشد و از قبل از اشو زرتشت (۱۸۰۰ قبل از میلاد) مرسوم بوده، چنانچه در کتاب «از نوروز تا نوروز» پژوهش و نگارش آقای کوروش نیکنام صفحه ۴۱- و ۴۲ آمده: «سیزدهم روز از ماه فروردین، تیر یا تِشتَر نام دارد. ایزد تیر یا تشترکه در اوستا، یَشتی هم به نام آن وجود دارد ایزد باران است و در باور پیشینیان پیش از آشو زرتشت برای اینکه ایزد باران در سال جدید پیروز شود و دیو خشکسالی نابود گردد باید مردمان در نیایش روز تیر ایزد از این ایزد یاد کنند و از او در خواست باریدن باران نمایند. در ایران باستان پس از برگزاری مراسم نوروزی سیزدهم که به ایزد باران تعلق داشت مردم به دشت و صحرا و کنار جویبارها میرفتند و به شادی و پایکوبی میپرداختند و آرزوی بارش باران را از خداوند مینمودند.
اکنون هم رزتشتیان از بامداد روز تِشتَر ایزد و فروردین ماه، سفره نوروزی را بر میچینند، خوردنیها و مقداری آجیل و شیرینیهای باقیمانده در سفره نوروز را با خود به طبیعت میبرند، و سبزههای موجود در سفره را با خود برمیدارند و به دشت و صحرا و کنار چشمهها یا آبهای روان میروند. سبزهٔ خود را در کنار جویبارها به آب روان میسپارند و آرزو میکنند که سالی پربرکت و خرم داشته باشند. تا پسین آن روز را بیرون از خانه هستند و در طبیعت و میان سبزه و صحرا به شادمانی میپردازند».
هر چه که باشد باور برخی که در این روز از خانه بیرون میروند تا نحسی را در طبیعت بهدر کنند نمیتواند مستند باشد و روایتی عامیانه است و برای اثبات اینکه ایرانیان قدیم هم این دیدگاه را داشتند هیچ روایت تاریخی و قابل استنادی وجود ندارد.
باید روز سیزده بدر را روز رحمت الهی دانست و آنرا به نمادی برای آبادانی و احترام به طبیعت بدل کرد تا در آغازین روزهای بهار، بهانه و وظیفهای محسوب گردد که طبیعت را محترم شمریم، و به کودکان بیاموزیم که طبیعت با عناصری گرانبها چون هوا، آب، گیاه و خاک همچون مادری مهربان بقای انسان را تضمین نموده و نعمتی بی بدیل است. بیاموزیم که وظیفه بشریت حفظ طبیعت است برای آیندگان و کسانی که از تخریب طبیعت به هر شکلی جلوگیری نمیکنند اعمال شان در حکم جنایت علیه بشریت است.
دیدگاه شما