کاشان نیوز–مطهره حاجی‌زاده: بازار تاریخی کاشان در سال ۵۵ به شماره ۱۲۸۴ در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت. بازاری به قدمت هزار سال که از دوره سلجوقیان به حیات خود ادامه داده است. امروز، هشتم شهریورماه، چهل سال از ثبت ملی این بازار گذشت و بازاریان به همراه مسئولان شهری برای پاسداشت چهل‌سالگی ثبت بازار در تیمچه امین‌الدوله گرد هم آمدند.
مهندس والی‌زاده شهردار منطقه یک در ابتدای مراسم از اقدامات شهرداری منطقه یک در بازار کاشان سخن گفت. بازار کاشان با بیش از ۲۰ کاروانسرا، تیمچه، تکیه و فضاهای مختلف یکی از منحصربه‌فردترین بازارهای مسقف است. به گفته مهندس والی‌زاده حرف و پیشه‌های بسیاری در بازار کاشان وجود داشته که بسیاری از آن‌ها از بین رفته است. شاهد خوبی بر ادعای رونق این پیشه‌ها را در نام‌های خانوادگی‌ فراوان مرتبط با شغل بازاریان و اجداد مردم کاشان می‌توان مشاهده کرد.
پس از سخنان شهردار منطقه یک، کلیپی از مستند بازار کاشان برای حضار پخش شد. این مستند تلویزیونی که به معرفی بازار کاشان از گذشته تا امروز می‌پردازد به‌تازگی در هفته فرهنگی کاشان، رونمایی شده بود.
مهندس سیف‌الله امینیان، رئیس اسبق میراث فرهنگی، سخنران بعدی مراسم بود که این زمان محدود را برای سخن از بازار بسیار کم می‌دانست. ایشان در ابتدای سخنان خود از شهردار کاشان درباره قول بازسازی عمارت تلگراف‌خانه سؤال کرد. به گفته ایشان عمارت تلگراف‌خانه که یکی از بناهای باشکوه دوره صفوی بوده است توسط معمار کوشک مرکزی باغ فین ساخته‌شده است. معماری که هنوز گمنام مانده، اما آثار هنر او ماندگار است. مهندس امینیان خاطره‌ای از مرحوم دکتر باقر آیت‌الله‌زاده شیرازی نوه مرحوم میرزای شیرازی بزرگ بیان کردند. دکتر شیرازی که حافظ قرآن، متولد و بزرگ‌شده‌ی نجف بودند، به مهندس امینیان گفته بودند که شما در کاشان چند جواهر دارید که یکی از آن‌ها را ازدست‌داده‌اید. از باغ فین و تیمچه امین‌الدوله نام برد و سپس جواهری که از بین برده‌ایم را عمارت تلگراف‌خانه عنوان کرد. انشالله این بنا باهمت شهردار بازسازی شود.
مهندس امینیان سپس به تاریخ پرفرازونشیب کاشان اشاره کرد که تپه‌های سیلک بیانگر تمدن دوره‌ی پیش‌ازتاریخ کاشان، چارطاقی نیاسر بیانگر دوره تاریخی کاشان و کاشان فعلی نیز شهری کاملاً اسلامی است. تمام آثار تاریخی و ارزشمند کاشان فعلی، از دوره اسلامی به‌جامانده است. بازار کاشان نیز یکی از بزرگ‌ترین نشانه‌های این تمدن اسلامی است.
درخواست دیگر مهندس امینیان توجه شهردار به کتاب فرازوفرود کاشان از نگاه بیگانگان بود که خاطرات تمامی سیاحانی که از کاشان گذر کرده‌اند را جمع‌آوری کرده است. به گفته ایشان یک جلد از این کتاب به همت محمود ساطع نگاشته شد و جلد دیگر به همت بنیاد فرهنگ کاشان که توصیه می‌کنم این کتاب‌ها را تمامی مسئولان فرهنگی شهر بخوانند و شهرداری تعدادی از آن‌ها را تهیه‌کرده و به مسئولان فرهنگی هدیه دهد.
مهندس امینیان در پایان صحبت‌های خود شعر مشهور سلیمان صباحی بیدگلی را برای حاضران خواند که حکایت زلزله ویرانگر سال ۱۱۹۲ ه.ق بود.
سپس اعضای شورای شهر، شهردار و فرماندار کاشان سخنانی در لزوم حفظ اقتصاد و نقش بازار در تحرکات اقتصادی و سیاسی گذشته، لزوم مرمت و ترغیب مردم برای خرید از بازار، ساخت پارکینگ و امکانات رفاهی برای ترغیب به خرید و… سخنانی ایراد کردند. در پایان مراسم نیز از کسبه فعال و پیشکسوتان و چهره‌های ماندگار بازار کاشان تقدیر شد.
این مراسم همچون بسیاری از نشست‌های این‌چنینی به سخنرانی مسئولان گذشت و فرصتی برای درد دل‌های کسبه بازار که نقش اصلی در حیات و پویایی این مجموعه داشتند، نبود؛ مانند تمام مراسم‌ دیگر اختلاف و انتقادهای شهرداری به میراث فرهنگی هم نقش پررنگی داشت و در مواردی پیکان تقصیر ناموزونی جلوه‌های بصری بازار مستقیماً به‌سوی میراث فرهنگی بود و هیچ‌کس از مرکز امور ارتباطات شهرداری نپرسید نصب این بنرها در گوشواره‌های تیمچه امین‌الدوله چه دلیلی داشته است؟ چرا در یادمان چهل‌سالگی بازار کاشان فعالیتی مطابق با سخنان و دیدگاه‌های مسئولان دیده نشد؟ چرا برای بهبود فضای تیمچه و همچنین پویایی اقتصادی و زیبایی بصری آن کاری عملی به‌عنوان نمونه و یا حتی راهکارهایی برای پیشنهاد به سایر اصناف صورت نگرفته بود؟ و سؤال مهم‌تری که در ذهنم تکرار می‌شد این بود که بعد از چهل سال ثبت ملی، هنوز فرصت صحبت از ثبت جهانی بازار نیست؟ چهل سال پیش با تمامی مشکلات و امکانات اندک و پژوهشگران محدود، برای ثبت بازار کاشان تلاش‌های منحصربه‌فردی شده بود که در پرونده ثبت ملی آن دیده می‌شود. این پرونده در طول این چهل سال چند بار به‌روز شده است؟ چرا هنوز کتابی درخور بازار کاشان نداریم؟ از تیمچه امین‌الدوله که بیرون آمدم، به امید واهی خود خندیدم که چرا گمان کرده بودم این مراسم با دیگر برنامه‌های هفته دولت متفاوت خواهد بود و نمایشی برای عرض‌اندام مسئولان نخواهد بود؟!