کاشان نیوز – جابر تواضعی: شمین شماره دوفصل‌نامه فرهنگی، هنری، ادبی «کاج سبز» ویژه بهار و تابستان ۱۴۰۱ منتشر شد. اولین نکته شماره جدید مجله این است که ترتیب انتشارش از فصل‌نامه به دوفصل‌نامه تغییر کرده است. در زمانه‌ای که فشار اقتصادی سبد فرهنگ را روزبه‌روز کوچک و کوچک‌تر می‌کند، اتفاق عجیبی نیست. فقط باید امیدوار باشیم که ترتیب انتشار اعلام‌شده رعایت شود و مجله، مداوم و منظم منتشر شود.
این شماره «کاج سبز» هم به روال شماره‌های پیشین از چهار بخشِ ویژه، داستان، شعر و بوم تشکیل شده. موضوع بخشِ ویژه این شماره هم «خانه» است. محمود ساطع در سخن سردبیر، ضمن اشاره به معنای خانه در فرهنگ کهن ایرانی تا نمود عینی این مفهوم در مناسبات اجتماعی و صنفی می‌نویسد: «این دهه‌ها خانه و خانمان در جهانی بی‌قرار از کژتابی‌های «قرن پرآشوب، قرن شکلک‌چهر» در تلاقی پرشتاب داده‌ها و معناها، گسست‌های بی‌شمار یافته است؛ لااقل در این جای جهان که ماییم. مایی که در تاریخ اندیشه اجتماعی سرزمین‌مان تدبیر مُدُن و تدبیر منزل داشته‌ایم، گویی دیگر تدبیرمان چاره‌ساز نیست. یا تدبیرمان بی‌تدبیری را ماننده‌تر است. ناگزیر می‌باید از کلمه، از کلمات، خانه‌ای بسازیم فراخور مای جمعی‌مان. مایی که با همه تفاوت‌ها و گسست‌های اندیشگی روشنای چراغ خانه را نگاه‌دار باشد و به سبزی و آبادی‌اش بکوشد.»
یکی از ویژگی‌های این شماره، ترکیب متوازن نویسندگان نام‌آشنا با نویسندگان بومی منطقه فرهنگی کاشان در بخش‌های مختلف است. مثلا در بخش ویژه، جواد مجابی از رابطه تمدن و معماری اتاق نوشته و علی خدایی زندگی‌نگاره‌ای دارد درباره خانه زاون قوکاسیان‌که اگر کمی با او خاطره داشته باشید، بعید است بتوانید جلو اشک‌تان را بگیرید. نسرین ظهیری از تجربه کتابش درباره خانه هنرمندان مختلف تهران نوشته و خاطره سهراب مهدی پور عمرانی از دیدارش با احمد محمود، خواندنی از کار درآمده. میثم اسماعیلی، سالار کاشانی و محمدصادق ماجدی ضمن حفظ جنبه‌های ادبی یک نوشته خواندنی، به ساحت علوم اجتماعی هم نظر داشته‌اند و نوشته‌های عطیه راد، بهروز هاشمی، شهره احدیت، مصطفی طوقانیان و ابوالفضل شاهی، جنبه داستانی و ادبی پررنگ‌تری دارد. حسن میرعابدینی درباره خانه و مکان در داستان معاصر نوشته و ابوالفضل نجیب و علی رستگار از خانه در سینما.
در بخش داستان، به نام‌هایی مثل شمس لنگرودی، لیلا تاتاری، جابر تواضعی، کیهان خانجانی، محمود ساطع، فاطمه فریدن، محمد فینی‌زاده و جواد کبیری برمی‌خوریم و میلاد الخمیس، مرضیه انصاری‌زاده، امیر سرافراز، سروش عبدالهی و فرناندو پسوا هم نام شاعران این شماره است.
دست‌اندرکاران مجله تلاش کرده‌اند وحدت موضوعی را در بخش‌های دیگر مجله هم حفظ کنند. این تلاش، مخصوصاً در بخش «بوم» به پرونده خوبی درباره احیای خانه‌های تاریخی کاشان به‌عنوان مرکز اقامتی در سالیان اخیر منتهی شده که با وجود گسترش آنها از منظر فرهنگی و گردش‌گری و نقش آنها در اقتصاد منطقه، هنوز مستندنگاری و تاریخ‌نگاری درست و درمانی درباره آنها تدوین نشده است. این بخش، شامل گفت‌وگوهایی است با سیف‌الله امینیان، رئیس پیشین اداره میراث فرهنگی کاشان و هم‌چنین مدیر کل میراث فرهنگی استان اصفهان؛ حسین محلوجی، وزیر صنایع و معادن دولت هاشمی رفسنجانی؛ و علی‌اکبر حلی معمار و مرمت‌گر نام‌آشنای خانه‌های تاریخی. در ادامه گفت‌وگوی جمعی محمود ساطع، اکبر رضوانیان و ابوالفضل شاهی را می‌خوانیم به‌عنوان سه نفری که آغازگر جریان احیای خانه‌های تاریخی در کاشان بودند.
کاشان شهری است با سابقه‌ای طولانی و درخشان در عرصه فرهنگ و هنر که متأسفانه در این سال‌ها از گذشته خودش عقب افتاده و به دلایلی که جای طرح‌اش در این نوشته کوتاه نیست، بسیار بیش از این‌ها به خودش بدهکار است. انتشار «کاج سبز» و مستندنگاری موضوعاتی مثل «کارخانه شماره یک» (در شماره ۴ فصل‌نامه) یا همین «خانه» (در همین شماره ۶) و تعیین نسبت جغرافیای خودش با موضوعاتی که شاید در نگاه اول ساده و کلی به نظر می‌رسند، شاید اولین قدم در جهت ثبت تاریخ شفاهی و کسب دوباره هویت فرهنگی این خطه باشد.
شماره ششم «کاج سبز» با مدیرمسئولی عطیه جوادی راد و سردبیری محمود ساطع، در ۳۶۸ صفحه و با قیمت ۷۰ هزار تومان، منتشر شده است. برای خرید نسخه فیزیکی به @kaajmag دایرکت بدهید و برای خرید نسخه الکترونیکی، به طاقچه مراجعه کنید.
دیدگاه شما