ثبت جهانی کاروانسرای مرنجاب معرفی شایسته آران و بیدگل را امکان‌پذیر می‌سازد
کاشان نیوز: ریاست اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آران و بیدگل به مناسبت ثبت جهانی کاروانسرای مرنجاب ضمن تبریک این واقعه گفت: ثبت جهانی کاروانسرای مرنجاب شهرستان آران و بیدگل اقدام فاخری است که در چهل و پنجمین نشست کمیته میراث جهانی یونسکو صورت پذیرفت و در عرصه جهانی برگی دیگر بر افتخارات شهرستان آران و بیدگل افزود.
دکتر مهدی مشهدی اظهار داشت: کاروانسرای مرنجاب به‌عنوان اولین اثر ثبت جهانی شهرستان آران و بیدگل، معرفی شایسته شهرستان را درصحنه‌ی بین‌المللی امکان‌پذیر می‌سازد. این‌جانب با تبریک صمیمانه، این اتفاق فرخنده را به تمام مردم شریف ایران به‌ویژه مردم شهیدپرور و هنردوست شهرستان آران و بیدگل که از شریف‌ترین میراث داران تمدن اصیل ایرانی به شمار می‌روند شادباش می‌گویم و از تلاش بی‌وقفه تمام عوامل خدوم و سخت‌کوش وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، به‌ویژه کارکنان محترم اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی آران و بیدگل، شهرداری آران و بیدگل، فرمانداری، شرکت تعاونی دهیاری‌ها، کلوپ سافاری و به‌طورکلی تمامی دوستداران و فعالینی که در ثبت این اثر ما را یاری دادند تقدیر و تشکر می‌نمایم، بدون شک این ثبت گام مهم دیگری در خصوص توسعه صنعت گردشگری شهرستان خواهد بود.
کاروانسرای تاریخی مرنجاب در تاریخ 30/04//1384 به شماره 12126 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. نیاز انسان به سرپناه و مآمن نه‌تنها در حضر بلکه در سفر نیز از روزگاران باستان موردتوجه بوده است در ایران از گذشته بسیار دور آثار و مناظری ازاین‌گونه پناهگاه‌ها و استراحتگاه‌های بین‌راهی دیده می‌شود که بسیاری از انحا را می‌توان ازنظر شیوه ساختمانی از شاهکارهای معماری و هنری عصر خویش به‌حساب آورد. کاروانسرای مرنجاب را شاه‌عباس اول در قلب کویر با اجر و ملات گچ در مسیر جاده ابریشم ساخته است.
کاروان‌های شهرهای شرقی و خراسان و همچنین شهرهای شمالی و تهران برای دستیابی به شهرهای مرکزی ایران نظیر اصفهان، یزد و در محدوده شمالی کویر مرکزی ایران در دامنه سیاه کوه به قصر بهرام و کاروانسرای عین الرشید می‌رسید که این دو بنا مسیر تلاقی و فصل مشترک دو راه شرق و شمال ایران بوده است. کاروانسرای سفیدآب و پس‌ازآن کاروانسرای مرنجاب اقامتگاه‌های میان راهی بعدی در این مسیر بوده‌اند که در ادامه‌ی آن کاروان‌ها از طریق کاشان و کاروانسراهای اطراف آن نظیر کاروانسرای گبرآباد به اصفهان و مرکز ایران دسترسی پیدا می‌کردند.
شاه‌عباس اول به فکر تمهیداتی افتاد تا علاوه بر اقامت کاروان‌های تجار و مسافران در این مسیر تجاری، با استقرار تعدادی نیروی نظامی، امنیت راه و کاروانیان را تأمین نماید لذا با احداث چهار برج دیده‌بانی در چهارگوشه کاروانسرا، قسمت بام و دیواره‌های اطراف آن را به‌صورت سنگر ساخته است که محافظین راه تجاری مرنجاب قادر باشند در مواقع و اتفاقات از جان و مال کاروانیان دفاع نمایند.
همچنین این کاروانسرا در کنار دریاچه زیبای نمک و رمل‌های ماسه‌بادی به‌عنوان دو اثر ثبت میراث طبیعی قرار گرفته است. این کاروانسرا علاوه بر اتاق و اصطبل‌های متعدد دارای شش برج دیده‌بانی است. معماری کاروانسرا از نوع درون‌گرا است که دارای یک حیاط مرکزی و از نوع چهار ایوانی است و جمعاً 28 اتاق در اطراف حیاط ساخته شده است که چهار اتاق موجود در چهارگوش ساختمان احتمالاً محل اعیان‌نشین کاروانیان بوده است و تمامی اتاق‌ها با سه پله از کف حیاط ارتفاع دارند. چهار اتاق در گوشه‌ها و یک اتاق در وسط روبروی درب ورودی به‌عنوان شاه‌نشین و اعیان‌نشین است. قبل از کاروانسرای فعلی کاروانسرای خشتی متعلق به دوره هخامنشی وجود دارد که براثر فرسایش به‌صورت یک تپه باستانی در پشت کاروانسرا در جبهه غربی قرار گرفته است. مصالح مورداستفاده در ساخت کاروانسرای مرنجاب از اجر، سنگ و کاشی است. در هنگام ساخت این کاروانسرا به دلیل دوری از آبادی و مشکلات مربوط به حمل مصالح برای ساخت کاروانسرا اقدام به ساخت یک کوره اجر پزی در ضلع غربی کاروانسرا نمودند که آثار آن هنوز به گفته‌ی مطلعین در زیر شن‌های روان پابرجاست. منبع تأمین آب کاروانسرا نیز دو چشمه قنات با قدمت بالغ‌بر 2500 سال است که در مسیر راه با یکدیگر ترکیب شده و خروجی آن در جلوی کاروانسرا و در جبهه شرقی به‌صورت یک برکه به چشم می‌خورد.
در چهل و پنجمین نشست کمیته میراث جهانی یونسکو در ریاض عربستان، کاروانسرای مرنجاب شهرستان آران و بیدگل جزوی از 54 کاروانسرای منتخب از 24 استان کشور به ثبت میراث جهانی رسید.
دیدگاه شما