کاشان نیوز: ابوالفضل نجیب، روزنامه‌نگار در یادداشتی درباره‌ی نحوه‌ی مواجهه‌ی روسیه و چین با مذاکرات احیای برجام نوشت:
کمتر از یک روز بعدازآنکه روسیه توافق هسته‌ای را مشروط به گرفتن تضمین کتبی از امریکا بابت تأمین منافع تجاری، سیاسی و نظامی خود با ایران اعلام کرد، چین نیز در واکنشی مشابه خواستار تضمین کتبی از امریکا بابت تأمین منافع ناشی از قرارداد بیست‌وپنج‌ساله با ایران شد. واکنش‌هایی همان اندازه که غافلگیرکننده با توجه به ذهنیت اجتماعی در قبال سکرت ماندن محتوا و مفاد آن قراردادها می‌توان تحقیرآمیز تلقی کرد.
شاید هیچ فکتی روشن‌تر و گویاتر از این نمی‌توانست مواضع روسیه و چین در روند مذاکرات وین و فرایند خوش‌بینانه آن و همان اندازه نگرانی‌های ناشی از دو قرارداد سکرت مانده ایران با چین و روسیه را بیرونی کند. این در حالی است که حضور پررنگ روسیه در دور جدید جریان مذاکرات و وعده‌های خوش‌بینانه اولیانوف به‌خودی‌خود تأکیدی بود بر اهمیت نفس توافق و همان اندازه سهم خواهی روسیه از نتایج و توافق ایران با طرف‌های اروپایی و در رأس آن‌ها امریکا.
مذاکراتی که بر اساس نشانه‌ها و به‌تصریح و تأکید و بخصوص در گفتگوهای رابرت مالی و اولیانوف، ایران کمترین نقش ممکن را در آن ایفا می‌کرد. تا جایی که برخی آن را به دیپلماسی نیابتی تنزل و تعبیر نمودند. فراموش نکنیم آنچه از نقش روسیه در جریان هفته‌های اول مذاکرات شاهد بودیم تا آنجا تحقیرکننده بود که حتی صدای حامیان جدی دولت را درآورد. دیپلماسی نیابتی مورداشاره وقتی معنی و مفهوم پررنگ‌تری به خود گرفت که بعد معلوم شد خوش‌بینی‌های اولیانوف تمامی دروغ و با اهداف پنهان و آشکاری بوده که علی‌القاعده جز در راستای منافع دولت روسیه نمی‌توان گمانه‌زنی کرد. تا جایی که حالا به‌وضوح می‌توان دلیل اظهارات بی‌پایه اولیانوف و طولانی کردن مذاکرات را در ارتباط مستقیم با آمادگی روسیه برای حمله به اکراین تلقی کرد.
- کمتر از یک روز بعدازآنکه روسیه توافق هسته‌ای را مشروط به گرفتن تضمین کتبی از امریکا بابت تأمین منافع تجاری، سیاسی و نظامی خود با ایران اعلام کرد، چین نیز در واکنشی مشابه خواستار تضمین کتبی از امریکا بابت تأمین منافع ناشی از قرارداد بیست‌وپنج‌ساله با ایران شد.
آنچه امروز در واکنش روسیه و ایضن چین به توافق احتمالی ایران در مذاکرات وین شاهد هستیم، اگرچه به‌نوعی و در صورت ظاهر می‌تواند بر استقلال نسبی ایران در مذاکرات جاری اشاره و تأکید داشته باشد، اما هم‌زمان می‌تواند هم دلیل موجهی برای نگرانی منتقدین سیاست خارجی در اتکا به دو متحد استراتژیک چین و روسیه باشد و هم فی‌نفسه می‌تواند دلیلی بر مضاعف شدن نگرانی‌های آینده. این نگرانی‌ها ازآن‌جهت تأمل‌برانگیز و تشدید می‌شود که مواضع جمهوری اسلامی در قبال تجاوز آشکار روسیه به اکراین همچنان و آشکارا بر حمایت یکپارچه از دولتی تأکید می‌ورزد که به تأکید بسیاری هدفی جز بازی با کارت ایران در تقابل با غرب و همان اندازه تأمین منافع درازمدت خود از قبل ایران ندارد.
آنچه در موضع‌گیری روسیه و چین در قبال مذاکرات وین آشکار و اظهرمن‌الشمس است، ناظر بر منافعی است که با فرجام خوش‌بینانه مذاکرات وین می‌تواند در تضاد و تعارض با منافع دو متحد استراتژیک باشد. موضع‌گیری‌هایی که فارغ از هر تحلیلی و فی‌نفسه و آشکارا همان اندازه که تهدیدآمیز است می‌توان به تحقیرآمیز هم تعبیر کرد.
آنچه موضع‌گیری‌های چین و روسیه در قبال نتایج فرضی توافق وین را بیش از گذشته و لحاظ کارنامه آن‌ها و به‌خصوص روسیه تأمل‌برانگیز می‌کند سوای لحن تهدیدآمیز و تحقیرآمیز آن، همچنان اصرار به مخفی نگاه داشتن محتوای دو قرارداد درازمدتی است که بنا به اظهارات مقامات ایرانی و به خواست دو کشور چین و روسیه از رسانه‌ای شدن آن‌ها ممانعت شده است. آنچه در حال حاضر به مواضع ایران در قبال تجاوز روسیه به اکراین مربوط می‌شود، فارغ از تبعات اخلاقی و سیاسی که متوجه ایران کرده و خواهد کرد، تنها یک‌سویه از بحرانی را نمایندگی می‌کند که خیر و شر و تبعات واقعی آن در آینده‌ای نزدیک برملا خواهد شد؛ اما آنچه می‌توان فی‌الحال نگرانی‌ها بابت آینده ایران را تشدید کند، محتوای دو قرارداد با چین و روسیه است که در همین ابتدا دو کشور را از بابت توافق احتمالی ایران با طرف‌های غربی نگران و به موضع طلبکاری و اتخاذ مواضع توهین‌آمیز و تحقیرکننده کشانده است. آنچه موضع‌گیری‌های دو متحد استراتژیک! در قبال توافق احتمالی را بیشتر تأمل‌برانگیز می‌کند، سکوت معنی‌دار و موضع انفعالی مقامات جمهوری اسلامی است. سکوت تأمل‌برانگیزی که بی‌تردید به شک و تردیدها در قبال محتوای قراردادهای بیست و بیست‌وپنج‌ساله با روسیه و چین دامن خواهد زد.
منبع: انصاف نیوز
دیدگاه شما