اجتماعی , اخبار

کاشان نیوز– مقداد نمکی: طرح قالی‌های ایرانی بنا به تنوع اقلیم و اقوام گوناگون نقش می‌زند.
نمونه‌هایی از آن‌ها بانام‌هایی چون طرح اسلیمی، افشان، درختی، تلفیقی، هندسی، شاه‌عباسی، قابی و … عنوان یافته‌اند که هر یک دوباره تقسیم‌بندی‌های زیرگروهی دارند؛ مثلاً در طرح قابی که خشتی هم گفته می‌شود، می‌توان قابی اسلیمی، قابی ستونی یا قابی قرآنی را نام برد. نقشی که به شکل مکعب مستطیل و شبیه قاب قرآن در متن فرش بافته می‌شود.
روزگاری که سروکار ما در کارگاه قالی‌بافی ننه‌جون بارنگ و پود و «دفتین» و دار قالی بود، آن‌چنان درباره تنوع و تکثر گونه‌های قالی کار علمی و بررسی‌های پژوهشی نشده بود.
در کارگاه ننه‌جون یاد ندارم فرشی با طرح قاب قرآنی بافته باشیم گفته می‌شود این طرح در قالی‌های کرمانی‌ها بیشتر بکار می‌رود.
به‌هرحال اینکه حس و حال بافندگان فرش حتی در طرحی بانوان قرآنی برقرار است نشان از علاقه‌مندی ایرانی‌ها به این کتاب آسمانی است که فرش‌های خود را هم در قالب و قاب قرآنی ماندگار می‌سازند.
ننه‌جون هیچ‌گاه سواد لازم برای خواندن حتی یک صفحه از این مصحف شریف را نداشت اما از عشق و علاقه مردمان آبادی به قرآن آن‌چنان می‌گفت که معلوم بود تاروپود زندگی پیشینیان ما با قرآن گره‌خورده بوده است.
ننه‌جون می‌گفت خدا رحمت کند مادرانی را که به‌جای مهریه‌های آن‌چنانی و شیربها و … فقط در صورت مهریه‌شان فراگیری قرآن سیاهه شده بود.
هرچند بعدها شنیدم که در همان دوران، علت ساخته‌شدن خانه‌ای باشکوه در آبادی هم‌جوار ما که امروز شهره جهانی پیداکرده به خاطر تعیین مهریه یکی عروس متمکن برای تازه‌داماد بوده اما این در حالی بوده که از همان متمکنین آبادی هم‌جوار، دوشیزه‌ای عقد ازدواج با ملا عباس آرانی را پذیرفت به‌شرط فراگیری قرآن؛ و بدین‌سان چراغ زندگی این نوعروس و تازه‌داماد فروزان‌تر شد به نور قرآن. حاصل این پیوند قرآنی، حسین نامی شد که بعدها معروف شد به‌افتخار الاسلام.
ننه‌جون هنوز آوای قرآن خاور خانم را که در کودکی شنیده بود به خاطر دارد.
ملا حسین (افتخار الاسلام) بعدها شد پیش‌نماز مساجد آبادی و متولی زیارت فرزند علی (ع) و مؤسس نماز جماعت و برقراری محفل قرآنی این آستان.
امروز نخستین روز از حلول ماه مبارک رمضان است؛ ماه نزول قرآن.
بعد از سحری و اذان و نماز صبح، تلویزیون را که نگاه می‌کنم، قاب قرآنی باشکوهی را برای جهانیان به نمایش گذاشته است. نقشی ماندگار از پیوند قرآن و عترت؛ آیین باشکوه ملی جزء خوانی قرآن کریم در حرم مطهر حضرت محمد هلال ابن علی علیه‌السلام.
حرف‌های ننه‌جونم پشت‌دار قالی از صفحه ذهنم عبور می‌کند؛ این مردمان، هرچند در هنر قالی‌بافی‌شان طرحی از قاب قرآنی به چشم نمی‌خورد اما قرآن، در تاروپود زندگی‌شان نقش جاودانگی می‌زند؛ و با خودم می‌گویم این‌همه شکوه در قاب تصویر تلویزیون نه به‌صرف حضور مشتاقان از کودک دوساله گرفته تا پیرمرد نودساله و نه به خاطر هنر تصویربرداران و صحنه‌پردازان و نغمه داوودی قاریان و روشنایی نورپردازان و زحمت فراوان تهیه‌کننده و کارگردان و طول امواج فرستنده‌ها و … است؛ بلکه شکوه و معنویت سرشار قاب قرآنی رسانه ملی از شبکه قرآن سیما، از نیت خیر نوعروسی است که در ازدواج با ملا عباس دربندی، مهریه خود را فراگیری قرآن قرارداد و از پس تربیت قرآنی او فرزندش (افتخار الاسلام) چنان بنیانی در حرم پور علی (ع) بنیان نهاد که سال‌هاست نه‌فقط ننه‌جون مرا که دیگر رمق رفتن به زیارتش نیست و نه‌فقط مردمان دیگر آبادی را، بلکه از طریق امواج، جهانیان را به هر صبح ماه مبارک به تماشای قاب قرآنی آستان مقدس حضرت محمد هلال ابن علی (ع) نشانده است.
نمی‌دانم نام این قاب چیست؟ هر چه هست نمونه‌ای از طرح قاب قرآنی فرشی است که هنر بافندگان پایتخت فرش ماشینی ایران را به عرش رسانیده و نمایی از سبک زندگی آبادی مردمانی است که شهره‌اند به شهر نمونه قرآنی…