یادداشت تیمسار

سرباز حرفه‌ای

– یکی از سؤالاتی که بسیاری از جوانان مطرح می‌کنند این است که آیا شکل سربازی به صورت فعلی صحیح است یا نه؟

شاید دلیل این سؤال انتقال تجربه کسانی باشد که به سربازی رفته‌اند و آن‌ها به دلایل مختلف فواید آن را کم‌تر از عمری که سپری کرده‌اند می‌دانند.

سربازی حاصل تفکر ناپلئون بناپارت بود. چون در آن زمان برای جنگ‌ها صرفاً طبقه فقیر جامعه بسیج می‌شد و کشته می‌شدند و در ایام صلح اشراف در ارتش بودند لذا با عمومی کردن ارتش و سربازی، همگان مجبور بودند برای دفاع از کشورشان در ارتش حاضر شوند و تقریباً تمام کشورها از جمله ایران نیز پس از آن روی به شکل سرباز اجباری آوردند. پس از جنگ سرد قریب به صد و ده کشور شکل سربازیشان را تغییر دادند و روی به شکل سرباز حرفه ای آوردند. ایران تاکنون این نوع سربازی را نپذیرفته و مسئولین امر معتقدند که به علت تهدیدات، که احتمالاً تهدیدات زمینی هم هست، نباید فعلاً روش سرباز عمومی را تغییر دهیم.

به عنوان یک کارشناس نظامی احساس می‌کنم زمان تغییر رویکرد نیروهای مسلح ما نسبت به روش سربازی فرا رسیده و باید به سوی سرباز حرفه ای روی بیاوریم. در این زمینه دلایل مختلفی را می‌توان برشمرد:

۱- ارتش‌ها به سوی تخصصی‌تر شدن پیش می‌روند و لذا ضرورت حضور افراد زبده بیشتر حس می‌شود و لازم است آن‌ها برای مسئولیت‌های واگذاری، آموزش‌های خاص ببینند و آموزش‌های فعلی کفاف نمی‌دهد و اگر آموزش‌ها را در شرایط کنونی افزایش دهیم زمانی برای خدمت سرباز باقی نمی‌ماند.

۲- آمار جوانان تحصیل کرده به شدت رو به فزونی است و اکثر جوانان دیپلم به بالا هستند و مسئولیت‌های واگذاری متناسب با تحصیلات آن‌ها نخواهد بود، لذا جوانان احساس می‌کنند که بهره‌وری از عمرشان نسبت به آنچه که در ایام سربازی به دست آورده‌اند متناسب نیست بنابر این عنوان می‌کنند که دو سال از عمر آنها تلف شده است. (اگر چه طول مدت سربازی یکسال و نیم است ولی معمولاً دو سال مطرح می‌کنند)

۳- علی رغم حقوق کم سربازان و شرایط فعلی هزینه های دولت به مراتب افزون‌تر از پرداخت به سربازان حرفه ای است.

۴- انگیزه در سرباز حرفه ای به مراتب بیشتر از سرباز عمومی است.

۵- بیت‌المال بهتر حفظ می‌شود. مانند خودروها، تأسیسات و … و ده‌ها دلیل دیگر را نیز می‌توان یافت.

ده سال پیش زمانی که مسئولیت آموزش ارتش را بعهده داشتم نیز بر این اعتقاد بودم که سرباز حرفه ای باید جایگزین سرباز عمومی شود.ولی همکارانم معتقد بودند که با عنایت به تهدیدات متصور برای کشور استفاده از سرباز عمومی اولی‌تر است.

در ده سال گذشته کشورهای بسیاری این شیوه را جایگزین کرده‌اند لذا پیشنهاد دارم که ستاد کل نیروهای مسلح پس از هماهنگی با دولت و مجلس شورای اسلامی طرحی را خدمت مقام معظم فرماندهی کل قوا تقدیم نمایند و بر مبنای آن همه جوانان (به استثناء افرادی که از لحاظ پزشکی مشکل دارند ) دوره آموزش نظامی را ببینند و نیاز نیروهای مسلح از طریق سرباز حرفه‌ای تأمین گردد.

معمولاً در دنیا سربازان حرفه ای به مدت ۵ الی ۶ سال در ارتش با حقوق مکفی خدمت می‌کنند. در طول این مدت بسیاری از درجه داران و افسران از بین این سربازان انتخاب می‌شوند و پس از طی دوره مربوطه و تحصیل در دانشگاه افسری به صورت دائم استخدام می‌گردند.

منبع: سایت شخصی عباسعلی منصوری