کاشان نیوز– فهیمه استادیان: فصل بهار هم به پایان رسید و تابستان گرم آغاز شد و این در حالی است که گرمای تابستان در کاشان مثل سالهای گذشته خیلی زودتر رخ نمایان کرده است!
اولین روز تیر ماه طولانیترین روز سال است و روزی است که در اصطلاح نجومی «انقلاب تابستانی» روی میدهد. اگر به ماکت کرههای زمین آموزشی دقت کنید متوجه میشوید که سیاره ما به صورت مورب قرار گرفته و در واقع محور زمین نسبت به خط استوا انحرافی به اندازه ۲۳/۵ درجه دارد و همین انحراف محور زمین باعث میشود که در یک مکان خاص، طول شب و روز در ایام سال متفاوت باشد و باز همین انحراف محور، سبب پیدایش فصول میگردد.
طی یک سال زمین دو بار صفحه مدار استوا را قطع میکند (نقاط اعتدال) و دو بار در بیشترین حالت انحراف قرار میگیرد (نقاط انقلاب). این چهار نقطه، ابتدای چهار فصل سال هستند. برای ما که ساکن نیمکره شمالی زمین هستیم نقطه اعتدال شمالی، اعتدال بهاری و نقطه اعتدال جنوبی، اعتدال پاییزی و نقطه انقلاب شمالی، انقلاب تابستانی و نقطه انقلاب جنوبی، انقلاب زمستانی است.
انقلاب تابستانی به طور متوسط به وقت ایران ساعت ۱۷:۵۶ روز ۳۱ خرداد تحویل میشود. در روز اول تیر ماه، قطب شمال زمین بیش از هر زمان دیگر به سمت خورشید متمایل است و نور خورشید تنها به برخی از سرزمینهای نیمکره شمالی عمود میتابد و ما شاهد بلندترین روز و کوتاهترین شب سال هستیم؛ درست برعکس شب یلدا! هنگامی که ساکنان نیمکره شمالی بلندترین روز سال را تجربه میکنند ساکنان نیمه دیگر کره زمین شاهد کوتاهترین روز و بلندترین شب سال هستند. بعد از انقلاب تابستانی روزها رفته رفته کوتاه و شبها بلند میشوند به همین دلیل گذشتگان ما اولین روز تابستان (یکم تیر ماه) را با عنوان بلندترین روز سال به نام «تیرگان» جشن میگرفتند.
اهمیت علم نجوم و دقت پیشینیان ما در آسمان و پدیدههای نجومی تنها به برپایی جشنها محدود
نمیشود؛ بلکه در تمام ابعاد زندگی آنها جریان داشته تا جایی که از محاسبات نجومی و تقویم و گاهشماری در ساخت بناهای شاخص مذهبی و غیر مذهبی، استفاده میکردند. یکی از بناهایی که در ساخت آن احتمالا، پدیده اعتدال بهاری و پائیزی و انقلاب تابستانی و زمستانی لحاظ شده است؛ بنای چارطاقی نیاسر است. این بنا به عنوان یکی از سالمترین چارطاقیهای کشور مورد مطالعه قرار گرفته است.
هر ساله گروههای زیادی از اقصی نقاط کشور برای مشاهده طلوع خورشید در انقلاب تابستانی و زمستانی به نیاسر سفر میکنند. اگر مشغلههای روزانه اجازه یک سفر کمتر از یک ساعت به نیاسر را برای شما فراهم کرد، تماشای طلوع خورشید اول تیر ماه را در چارطاقی نیاسر از دست ندهید!
منبع تصاویر:
http: //ghiasabadi. com/niasar
دیدگاه شما