کاشان نیوز-جابر تواضعی: 
چند روز پیش دکتر عباس اکبری از طرف وزارت علوم به‌عنوان پژوهش‌گر نمونه کشوری شناخته شد و من یاد مستندی افتادم که با موضوع زندگی و آثار او ساختم و پارسال همین روزها از شبکه مستند سیما پخش شد؛ مستندی با عنوان «کاشی شماره ۲۹».
اگر این روزها به هر بهانه‌ای با محیط‌های دانش‌گاهی در تماس باشید، می‌دانید تنها چیزی که وجود ندارد شور و شوق یاد دادن از سمت استاد و میل یادگرفتن از سمت دانش‌جو است. آسیب‌شناسی این ماجرا داستان مفصلی دارد. همین‌قدر بدانید که اوضاع خراب‌تر از این حرف‌ها است و اصلاً هم ربطی به کرونا ندارد. این درست که گفته‌اند مستمع صاحب‌سخن را بر سر ذوق آورد، اما به‌شرط این‌که خود صاحب‌سخن هم سر سوزن ذوقی داشته باشد. عباس اکبری از معدود بازماندگان نسل مدرسان صاحب‌ذوق است. احیاگر روش استاد و شاگردی است و زمان تولید مستند هم اصرار داشت شاگردانش بیش از خودش در فیلم حضور داشته باشند.
اکبری یک هنرمند جهانی است. هنر و سفال برایش تفنن نیست و با کارش زندگی می‌کند. احیاگر سنت کاشی و سفال است در شهری که زمانی سرآمد و زبان‌زد سفال‌گری بوده و کاشی نامش را از آن وام گرفته و متأسفانه حالا تقریباً هیچی از آن باقی نمانده. اکبری بنای جدیدش را بر هویت و سنت سفال‌گری همین شهر بنا کرده و برای همین ابایی ندارد به شوخی یا جدی بگوید من از نام کاشان استفاده یا سوءاستفاده کرده‌ام. این هم نشانه‌اش که به‌جای این‌که نام خانه‌ای را که برای آموزش سفال و سرامیک بنا کرده، بگذارد «خانه سفال کاشان» که راحت‌تر و روان‌تر در دهان می‌چرخد، گذاشته «کاشان، خانه سفال». آثارش را هم با همین عنوان امضا می‌کند. این یعنی «کاشان» را بر «خانه سفال» مقدم می‌داند. مثل وقتی پشت یک نامه، اول اسم شهر را می‌نویسیم و بعد بقیه نشانی را.
او که بیست سال است برای تدریس در دانش‌گاه کاشان بین تهران و کاشان راه و نیمه‌راه است، آن‌قدر درباره کاشان و هنرش خوانده و اندیشیده و کار کرده که بیش از هر کس درباره هویت هنری این شهر حرف دارد و به قول #ابوالفضل_شاهی از هر کاشانی‌ای کاشی‌تر است.
ما اکبری را بیش‌تر با احیای تکنیک کاشی زرین‌فام و بازسازی محراب مسجد میرعماد می‌شناسیم. محرابی که خودمان اصل‌اش را دو دستی تقدیم اجنبی‌ها کرده‌ایم و حالا در موزه اسلامی برلین است. اما خودش متواضعانه می‌گوید اولین نفری نیست که این تکنیک را احیا کرده. ضمن این‌که خودش را فقط به سفال و سرامیک منحصر نمی‌کند؛ آرتیستی است که بسته به شرایط روحی‌اش و متناسب با چیزی که می‌خواهد خلق کند، آزاد و بازیگوش، چوب یا مواد دیگر را هم تجربه می‌کند. کما این‌که دلش خواسته و سازی سفالی ساخته به اسم «سور». ویژگی مهم دیگر او این است که همه کارهایش را با دقت تمام با عکس و فیلم و نوشته، مستند می‌کند. اگر این‌طور نبود مرحله پژوهش ما در تولید مستند به این سادگی پیش نمی‌رفت.
راستش تعداد ملاقات‌های حضوری ما تابه‌حال جمعاً به ده بار هم نرسیده، اما تولید مستند «کاشی شماره ۲۹» همه چیز جوری پیش رفت که انگار سال‌ها است او را می‌شناسم. خیال نکنید کار کردن با او کار ساده‌ای است. اما این سخت‌گیری یا پیچیدگی نسبی برای آدمی مثل او که برای هر کارش ایده و دلیلی دارد، طبیعی است. از آن طرف درست همین ویژگی است که پیشرفت کار را ساده می‌کند. اگر غیر از کار خودش به کلمه و رسانه احاطه نداشت، قطعاً با آن تجربه کم نمی‌توانستم تصویربرداری را چهارروزه تمام کنم.
آثار این عضو هیأت علمی گروه مطالعات عالی هنر دانش‌گاه کاشان در این سال‌ها به موزه‌های مهمی راه پیدا کرده که آخرین‌اش راه‌یابی مجموعه «کاشی و کاشان» به بخش دائمی موزه ویکتوریا و آلبرت لندن بوده. گوش‌به‌زنگ باشید که به‌زودی نمایش‌گاه انفرادی‌اش با الهام از تکنیک‌های نقاشی زیر لعابی قاجار برگزار می‌شود.
راستی اگر دوست داشتید مستند «کاشی شماره ۲۹» را درباره او و آثارش ببینید، همین عبارت را در بخش جست‌وجوی سایت شبکه مستند تایپ کنید یا به آی‌دی تلگرام من (@tavazoeejaber) پیام بدهید.
عکس‌ها از پشت صحنه مستند «کاشی شماره ۲۹»
دیدگاه شما