کاشان نیوز: پروژه گمانه‌زنی و سامان‌دهی محوطه‌ باستانی جوشقان استرک متعلق به عصر آهن به کشف حجم زیادی بقایای سوخته انسانی در سازه‌ای سنگی منجر شد.

به گزارش ایسنا، به نقل از روابط عمومی پژوهش‌گاه میراث فرهنگی و گردشگری، «محسن جاوری»، سرپرست هیأت گمانه‌زنی و سامان‌دهی محوطه‌ باستانی جوشقان استرک با بیان این مطلب افزود: این محوطه‌ باستانی، محوطه‌ای گورستانی متعلق به عصر آهن است که در دو دهه‌ گذشته در معرض تخریب گسترده غارت‌گران میراث فرهنگی، حفاران غیرمجاز، لودر و وسایل سنگین کشاورزی قرار گرفته است.

این باستان‌شناس اظهار کرد: چاله‌های حفاری و تسطیح‌های وسیع روی محوطه تصویر ناخوشایندی به وجود آورده، به نحوی که بیش از ۷۰ درصد آن کاملا از میان رفته و دیگر برای فعالیت‌ها و پژوهش‌های باستان‌شناختی مناسب نیست.

جاوری، با تصریح‌ بر این‌که محوطه‌ باستانی جوشقان استرک با توجه به وسعت آن در این بخش از فلات مرکزی از اهمیت خاصی در مطالعات دوره آهن برخوردار است افزود: به همین دلیل گمانه‌زنی در این محوطهٔ باستانی به منظور شناخت آثار و بقایای فرهنگی موجود و انجام سامان‌دهی و تدارک برنامه حفاظتی در این محوطه به اجرا درآمد.
این باستان‌شناس اظهار کرد: به این منظور در آغاز گمانه‌ای به ابعاد ۵ متر در ۵ متر در بخش شمال غربی محوطه که کمتر در معرض تخریب انسانی قرار گرفته بود ایجاد شد تا هم بتوان از ماهیت آثار فرهنگی موجود در محوطه شناخت حاصل کرد و هم به بررسی تاریخ و گاه‌نگاری محوطه پرداخت.

به گفته جاوری، گمانه نخست به ۲۵ شبکه‌ یک متر در یک متر تقسیم‌بندی شده و مواد فرهنگی هر شبکه به طور مجزا گردآوری شد تا مطالعه و بررسی این مواد در مراحل بعد با دقت و جزییات بیشتری انجام گیرد.

او اظهار کرد: در مرحله بعد این شبکه‌ها به طور یک در میان مورد کاوش قرار گرفتند تا در صورت وجود ساختار‌ها و عارضه‌های فرهنگی در شبکه‌های کاوش شده، با دقت بیشتری شبکه‌های کاوش نشده را در مرحلهٔ دوم مورد کاوش قرار داد.

وی این سیستم کاوش را یکی از رایج‌ترین سیستم‌هایی که باستان‌شناسان معمولا در محوطه‌هایی که چندان‌ شناختی از ماهیت ساخت‌وسازهای آن ندارند اجرا می‌کنند دانست و افزود: پس از کاوش تمام شبکه‌های یک متر در یک متر و برداشتن لایهٔ سطحی، معماری سنگی مدوری به قطر حدود دو متر در نیمهٔ جنوبی مشخص شد که بخشی از آن در دیوارۀ جنوبی گمانه امتداد داشت.

او بیان کرد: دیوارهای این سازهٔ سنگی از قلوه‌سنگ‌هایی با قطر ۲۵ تا ۴۰ سانتی‌متر با ملات گل به صورت نامنظم ساخته شده و درون آن با قلوه سنگ‌هایی از‌‌ همان جنس به قطر متوسط ۲۰ سانتی‌متر پر شده است.

این باستان‌شناس، از نکات جالب و بسیار نادر در درون این ساختار را وجود آثاری از بقایای سوختهٔ انسانی اعلام کرد که حجم نسبتا زیادی را شامل می‌شود.

«جاوری» همچنین از کشف ساختار بقایای یک تدفین دست‌خورده انسانی در انتهای بخش غربی این ساختار خبر داد که فقط نیم تنهٔ بالایی اسکلت باقی مانده و بخش‌های پایینی بدن در ترانشه وجود نداشته است.

او گفت: در ادامه به منظور روشن شدن ساختار کلی سازه مدور، گمانه به اندازهٔ دو متر در ضلع جنوبی گسترش یافت و با کاوش این قسمت سازهٔ مدور سنگی به‌طور کامل از دل خاک بیرون آورده شد.

به گفته وی، در حال حاضر کار در گمانه ایجاد شده همچنان ادامه داشته و گروه با دقت به مستندسازی یافته‌ها و بقایای فرهنگی و مادی مشغول است.

او افزود: سامان‌دهی محوطه نیز نخست با برداشت و تهیهٔ نقشهٔ توپوگرافی و تصاویر هوایی برای برنامه‌ریزی بهتر حفاظتی و تهیه پرونده برای ثبت در فهرست آثار ملی آغاز و سپس با برداشت پلان از کل محوطه و ساختار و چاله‌های حفاری و سایر عوارض طبیعی و انسانی ادامه یافت.