داستانی از وقایع کوفه که زمینه ساز واقعه عاشورا شد
کاشان نیوز-محبوبه قدیریان: کتاب «نامیرا» از صادق کرمیار (نویسنده و کارگردان) با ۳۳۶ صفحه از نشر نیستان، روایتی ست داستانی از وقایع کوفه که زمینه ساز واقعه عاشورا شد. با خواندن نامیرا می‌بینیم در کوفه‌ای که ۱۸هزار نامه برای امام حسین(ع) ارسال می‌شود چطور آدم‌هایی که تا دیروز مشتاق استقبال از پسر پیامبر و علی بودند، ناگهان با زرق و برق سکه‌های عبید الله ابن زیاد پشت او را خالی کردند، سفیرش را کشتند و بزرگان کوفه ناگهان یار ابن‌زیاد شدند.
مشهود است که نویسنده برای نوشتن این کتاب پژوهش‌های زیادی در تاریخ انجام داده است. در این کتاب نویسنده در خلال داستان بتدریج شخصیت‌های مهم تاریخی را وارد داستان می‌کند؛ با برخی مانند مسلم بن عقیل، مختار یا هانی بن عروه آشناییم و ممکن است مانند من نام برخی مانند عبدالله بن عمیر کلبی (شخصیت محوری داستان) یا عمروبن حجاج را نشنیده باشید و با گوگل کردن اطلاعات بیشتری درباره آن‌ها بتوانید به دست بیاورید: در میان این شخصیت‌های مهم برخی از بزرگان کوفه هستند که به امام نامه نوشتند و اعلام همراهی با او کردند؛ برخی بر این عهد باقی ماندند (مانند ابوثمامه صائدی) و برخی دیگر که به دنبال منفعت شخصی یا در طمع کسب مال و مقام بودند نه جستجوی حقیقت، عهد خود را شکستند و به سپاه عبیدالله بن زیاد (که توسط یزیدبن معاویه به حاکمیت کوفه گماشته شده بود) پیوستند (همچون عمروبن حجاج و شبث بن ربعی). همچنین در این داستان با فرستادگان امام یعنی مسلم بن عقیل و قیس بن مسهر صیداوی، و دشمنان امام همچون عبیدالله بن زیاد، محمدبن اشعث، کثیربن شهاب و… آشنا می‌شوید.
در این داستان زنان نیز تأثیرگذارند؛ زنانی که راه حق و همراهی با حسین بن علی(ع) را برگزیدند، همجون‌ام وهب همسر عبدالله بن عمیر که نخستین زن شهید واقعه کربلا بود یا سلیمه دختر عمروبن حجاج و همسر ربیع که علی رغم به باطل پیوستن پدرش، ربیع را به ماندن در راه حسین بن علی(ع) تشویق می‌کرد. سلیمه نمونه زنی مؤمن، شجاع و مبارز بود که راه حق را می‌شناخت و خوشحال بود که همسرش ربیع که به تازگی با او ازدواج کرده، محب علی و اولاد اوست و خشمگین می‌شود که چرا پدرش، عمروبن حجاج، به حسین (ع) پشت کرده است. این ارادت به امام حسین(ع) آن قدر در او قوی است که وقتی ربیع کارش به تردید می‌کشد، سلیمه هشدار می‌دهد که پیوند آن دو از سر حب علی و حسین (ع) بوده است.
در این داستان اشخاص گاه میان حق و باطل جابجا می‌شوند؛ گاه محکم و استوار به راه حق می‌پیوندند و سعادتمند و عاقبت بخیر می‌شوند و برخی به راه باطل گرایش پیدا می‌کنند و جزء اشقیا می‌شوند. در این داستان می‌بینیم که نویسندگان نامه به امام هر یک انگیزه‌های متفاوتی مانند کینه از بنی‌امیه یا منافع شخصی داشتند و به دنبال برپایی عدالت و مقابله با ظلم و جستجوگر حقیقت نبودند و از این رو با تهدید و تطمیع عبیدالله بن زیاد به امام پشت می‌کنند. ولی برخی از شخصیت‌ها مانند عبدالله بن عمیر یا ربیع از ابتدا در جستجوی حقیقت بودند و در انتهای داستان می‌بینیم که راه درست را برمی گزینند و کنار امام می‌مانند.
در این کتاب علاوه بر آشنا شدن با شخصیت‌های مهم واقعه کربلا با اتفاقات مهمی که پیش از این واقعه رخ داد نیز آشنا می‌شوید. اتفاقاتی همچون کشته شدن هانی بن عروه به دستور عبیدالله بن زیاد حاکم کوفه به این دلیل که مسلم بن عقیل را در خانه خود جای داد، تصمیم به ترور عبیدالله بن زیاد توسط شریک بن اعور و عدم جرئت او بر این کار، شهادت مسلم بن عقیل، تغییر موضع عمروبن حجاج و پیوستن به سپاه عبیدالله بن زیاد به خاطر منافع شخصی، روایت انس بن حارث از پیامبر درباره واقعه کربلا و کشته شدن فرزند فاطمه (س)، یا تغییر موضع عبدالله بن عمیر.
خواننده در طول داستان با عبدالله عمیر همراه می‌شود که در جهاد با مشرکان پیشرو بود و رضایت خدا و رسولش برایش در اولویت بود و در ابتدا مخالف نوشتن نامه توسط کوفیان به حسین بن علی بود با این دید که این امر موجب تفرقه میان مسلمانان می‌شود و مشرکان با استفاده از این تفرقه و هرج و مرج در بلاد مسلمین بر آن‌ها چیره خواهند شد و عزت و عظمت مسلمین را از آن‌ها خواهند گرفت. از این رو حاضر به همراهی با کوفیانی که به امام نامه نوشتند و مقابله با یزید نشد. اما او در پایان داستان پس از آنکه پس از کشمکش‌های درونی و برخورد با چهره‌هایی همچون انس بن حارث و قیس بن مسهر صیداوی توانست حقانیت حسین بن علی(ع) را تشخیص دهد می‌گوید: جنگیدن با ابن‌زیاد برای من شیرین‌تر از جنگیدن با مشرکین است. بدین گونه به سپاه امام حسین می‌پیوندد و بعداً نیز در واقعه کربلا به مقام دومین شهید کربلا نائل می‌شود و همسرش‌ام وهب نیز نخستین زن شهید کربلا می‌گردد.
قابل ذکر است این کتاب برنده جایزه سومین دوره جلال آل احمد، تقدیر شده در بیست و هشتمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی و از از پرفروش‌ترین رمان‌های مذهبی ایران است.
دیدگاه شما